Μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία και πολύπλευρη προσωπικότητα, ο Βασίλης Βασιλικός, αναμένεται αύριο στην Κρήτη, προσκεκλημένος στην εκδήλωση του Πνευματικού Κέντρου Καλεσσών, όπου θα αναλύσει το θέμα «Τεχνολογία και Λογοτεχνία – Ο ρόλος της τέχνης σε μια εποχή κρίσης».
"Η κρίση (η κάθε κρίση είτε είναι ανθρωπιστική, είτε οικονομική, είτε πολεμική κτλ) προσφέρει στην τέχνη, μετά όμως από καιρό, αφού δηλαδή ξεπεραστεί ως κρίση, υλικό στους δημιουργούς για μυθοπλασία, ιστορική έρευνα, κοινωνιολογική ανάλυση κτλ..
Είναι όπως ένα ζευγάρι που χωρίζει, οπότε και αρχίζουν οι ενοχές του ζεύγους για τα αίτια του χωρισμού τους", αναφέρει μεταξύ άλλων στον maleviziotis.gr ο πολυγραφότατος κ. Βασιλικός, ο οποίος θα μιλήσει στο Πνευματικό Κέντρο Καλεσσών, στα Άνω Καλέσσα, αύριο Σάββατο 9 Ιουνίου, στις 8 το βράδυ.
Τα βασικά σημεία της ομιλίας του
Μετά από ένα σύντομο απόσπασμα από το «Μονόγραμμα», όπου θα μιλήσει κυρίως για το «Ζ» (βιβλίο και ταινία του Γαβρά), θα αναφερθεί στην τεχνολογία που προπορεύεται της λογοτεχνίας και εν μέρει την καθορίζει. Αναμένεται να δώσει και τα σχετικά παραδείγματα.
Στη συνέχεια, θα αναλύσει τον πίνακα που καταγράφει πώς στις τρεις εποχές (Λογοσφαίρα- Γραφοσφαίρα- Βιντεοσφαίρα) αλλάζουν τα πρότυπα και οι αξίες των ανθρώπων. Τέλος, θα αναφερθεί για το ηλεκτρονικό βιβλίο και τις απόψεις, τις αντιθετικές, που υπάρχουν γι' αυτό.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Βασιλικός κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην Κρήτη, αλλά και στον Καζαντζάκη.
"Στην Κρήτη βρέθηκα πρώτη φορά το 1957 ως δόκιμος (προοριζόμενος για μεταφραστής) στην τότε Σ.Ε.Α.Π. (Σχολή εφέδρων αξιωματικών Πεζικού.) έξω από το Ηράκλειο. Και ως αποτέλεσμα ήταν να γράψω δύο χρόνια μετά τη θητεία μου «Το Αγγέλιασμα» που πήρε το μοναδικό τότε λογοτεχνικό βραβείο που υπήρχε το «Βραβείο των 12» το 1962.
Στην Κρήτη επίσης βρήκα και τον δικό μου «Ζορμπά» τη δεκαετία του 1980, στην Αγία Γαλήνη. Που παραμένει φίλος μου από τότε κι ελπίζω τώρα ερχόμενος να τον δω.
Η Κρήτη, παρόλη την παλίρροια των τουριστών που την κατακλύζουν το μισό χρόνο, δεν έχασε παρόλα αυτά τις ρίζες της. Γι' αυτό και τα τραγούδια της λέγονται «ριζίτικα». Και η φιλοξενία της εξακολουθεί να αντιστοιχεί στη λέξη όπως ήταν αρχικά η σημασία της. Από τη Μινωϊκή της ακόμα εποχή παράγει πολιτισμό, ομορφιά και λεβεντιά. Γι' αυτό κι ο Καζαντζάκης υπεραμύνονταν της καταγωγής του. Και την διαφοροποιούσε από τους «Ελλαδίτες».
Όλος ο Καζαντζάκης είναι στην κορφή του Ψηλορείτη. Εγώ από τα βιβλία του που όλα μου αρέσουν ξεχωρίζω, αφού μου το ρωτάτε, τρία: Την «Αναφορά στον Γκρέκο», την «Ασκητική» και την «Οδύσσεια» του με τους 33.333 στίχους της, αλλά στην αγγλική της όμως μετάφραση από τον Κίμωνα Φράιερ".
Για την κατάσταση στο χώρο των εκδόσεων ο συγγραφέας αναφέρει ότι είναι "αντιφατική".
"Από τη μια κλείνουν μεγάλα βιβλιοπωλεία ή και αλυσίδες βιβλιοπωλείων κι από την άλλη ολοένα ανοίγουν νέοι, μικροί, ποιοτικοί εκδοτικοί οίκοι, που δεν τους χαρακτηρίζει ο μπεστ-σελερισμός, αλλά τα άγνωστα μικρά αριστουργήματα Ελλήνων και ξένων. Έτσι καθώς πολλά εξαιρετικά μικρά βιβλιοπωλεία έχουν κλείσει με τη κρίση σε όλη την επικράτεια, τη θέση τους παίρνουν οι νέοι αυτοί εκδοτικοί οίκοι που σας ανέφερα, και που σχεδόν οι περισσότεροι γεννήθηκαν μετά το 2010".
Τις συμβουλές σε νέους συγγραφείς, όπως μας είπε, τις αποφεύγει. "Όπως όταν ήμουν νέος κι εγώ απέφευγα αυτούς που μου τις δίναν", προσθέτει.
Πρόκειται για έναν όχι απλό συγγραφέα -με πολυδιαβασμένα και πολυμεταφρασμένα βιβλία, μεταξύ των οποίων και το «Ζ» που έγινε ταινία από τον Κώστα Γαβρά, και όπερα από την Λυρική Σκηνή, αλλά για μια ξεχωριστή μορφή που αφήνει το δικό της αποτύπωμα.
Ο Βασίλης Βασιλικός μετρά πάνω από 60 χρόνια προσφοράς στα ελληνικά γράμματα. Διεθνώς, η φήμη του απογειώθηκε με το Ζ, το "φανταστικό ντοκιμαντέρ" όπως ο ίδιος το χαρακτήρισε, όταν γυρίστηκε σε ταινία από τον Κώστα Γαβρά. Το συναρπαστικό Ζ καθιέρωσε ένα πρωτοποριακό λογοτεχνικό είδος στην Ελλάδα, στα χνάρια του Τρούμαν Καπότε, όπου μια πολιτική δολοφονία, εν προκειμένω του Γρηγορίου Λαμπράκη, εμπλουτίζεται με τις φανταστικές συγγραφικές λεπτομέρειες ενός εγκληματικού μηχανισμού.
Με αφορμή τις τελευταίες επανεκδόσεις των βιβλίων του "Γλαύκος Θρασάκης" από τις Εκδόσεις Τόπος, "Ιατροδικαστής" από τις Εκδόσεις Ιωλκός και "Σιλό" από τις Εκδόσεις Gutenberg, ο συγγραφέας κ. Βασιλικός μας περιγράφει με λίγα λόγια ποιά είναι η σχέση του με το κάθε ένα από αυτά.
«Τα σιλό» είναι ένα μυθιστόρημα για τη βουλγαρική κατοχή στη Καβάλα, όπου γεννήθηκα, που το έγραψα στη Θάσο σε ηλικία μόλις 15 ετών. Το διάβασα για πρώτη φορά τώρα που επανεκδόθηκε σε μια θαυμάσια έκδοση του «Γκούν- τεμπεργκ» με επιμέλεια και επίμετρο του φιλόλογου Θανάση Αγάθου , επίκουρου καθηγητή φιλολογίας στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Η πρώτη έκδοση του βιβλίου το 1976 ήταν τόσο κακή που μου χάλαγε τη διάθεση να το διαβάσω. Το «Γλαύκος Θρασάκης» είναι ένα μετανεωτερικό όπως το λεν σήμερα μυθιστόρημα που εξεδόθη ολοκληρωμένο και από τις τρεις ενότητες που το συναποτελούν για πρώτη φορά το 1976.
Ακολούθησαν επανεκδόσεις εμπλουτισμένες με νέα στοιχεία που ανακαλύπτει ο «βιογράφος» του ανύπαρκτου αυτού συγγραφέα, αλλά τελικά προτίμησα στην οριστική του έκδοση, αυτή που κυκλοφόρησε μόλις τώρα, από τις εκδόσεις «Τόπος» να επανέλθω στην πρώτη του 1976. «Ο ιατροδικαστής» πάλι , κι αυτός πρωτοκυκλοφόρησε το 1976, του άλλαξα τη δομή, στις τρεις επανεκδόσεις του, και τώρα επιστρέφω και στην έκδοση αυτή, την οριστική, από τις Εκδόσεις Ιωλκός, στην αρχική.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Βασίλης Βασιλικός του Νικολάου γεννήθηκε στην Καβάλα στις 18 Νοεμβρίου 1934. Σπουδές: Λύκειο Καρυωτάκη (Καβάλα), Σχολή Βαλαγιάννη, Αμερικάνικο Κολέγιο Ανατόλια (Θεσσαλονίκη), Νομική Σχολή (ΑΠΘ), Yale University – Drama School, SRT – School of Radio and Television (Νέα Υόρκη) για τηλεσκηνοθεσία. Bοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), ερασιτέχνης ηθοποιός, δημοσιογράφος, συγγραφέας, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στην ΕΡΤ-1 (1981-1984), Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αθηναίων (1994-1996), Πρέσβης εκ προσωπικοτήτων της Ελλάδας στην Ουνέσκο (1996-2004), Πρόεδρος της Εταιρίας Συγγραφέων (2001-2005). Τιμητικές διακρίσεις: Βραβείο των "12" (1961, για την τριλογία "Το φύλλο. Το πηγάδι. Τ' αγγέλιασμα"), Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1980, για το "Τελευταίο Αντίο") το οποίο δεν αποδέχθηκε, Διεθνές βραβείο Meditteraneo (1970). Επίτιμος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών στην έδρα της Φιλολογίας, Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1984), Μέλος του Διεθνούς Κοινοβουλίου των Συγγραφέων με έδρα το Στρασβούργο, Μέλος του Δ.Σ. των Γάλλων συγγραφέων (Maison des Ecrivains. Γαλλία, 1990-1993). Είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας μετά τους Καζαντζάκη, Ρίτσο, Καβάφη. Βιβλία του έχουν εκδοθεί και στην γραφή Μπράιγ. Είναι παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου και έχουν μια κόρη, την Ευρυδίκη.