Ξεκίνησαν οι εργασίες του 5ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών (ΙΑΚΕ), με κεντρικό θέμα «Η διεπιστημονικότητα ως γνωστική, εκπαιδευτική και κοινωνική πρόκληση». Το Συνέδριο πραγματοποιείται σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης. από 5 έως 7 Απριλίου 2019 (Galaxy Hotel, Λ. Δημοκρατίας 75, Ηράκλειο),
Η πρώτη ημέρα των εργασιών, ξεκίνησε με εισηγήσεις από προσκεκλημένους επίσημους εισηγητές, αρκετά εργαστήρια και μεγάλο αριθμό εισηγήσεων σε παράλληλες συνεδρίες. Συνολικά διεξήχθησαν τρεις συνεδρίες σε ολομέλεια και τέσσερις συνεδρίες σε έξι παράλληλες αίθουσες.
Στην πρωινή ολομέλεια εισηγήθηκαν ο κ. Κώστας Α. Λάβδας, Καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Διευθυντής του Τομέα Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με θέμα «Η διεπιστημονικότητα στην ανάλυση της εξωτερικής πολιτικής: Συμβολή στην Κοινωνική και Πολιτειακή Αυτογνωσία» και η Sabine Coelsch-Foisner, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Salzburg, με θέμα «Staging Terror: Theatre Productions as Interdisciplinary Challenge».
Στη μεσημβρινή ολομέλεια, ακολούθησαν εισηγήσεις από τον κ. Δημήτριο Κοτρόγιαννο, Καθηγητή Πολιτικής Φιλοσοφίας, Διευθυντή του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔΙΚ) Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα «Η κοινωνική ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών ως ένα διεπιστημονικό ζήτημα», τον κ. Αριστοτέλη Ράπτη, Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα «Από τον Αριστοτέλη στον Ηράκλειτο και από τους δυαδικούς στους κβαντικούς υπολογιστές» και από τον κ. Ανδρέα Παπούλα, Πρώτο Λειτουργό Εκπαίδευσης της Δ/νσης Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης Κύπρου και την κ. Νάνσια Κυριάκου, Ειδική Επιστήμονα από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, ΣΕΠ στο Πανεπιστήμιο Frederick, με θέμα «Η διελκυστίνδα μεταξύ εξειδίκευσης και διεπιστημονικότητας: Από την τριτοβάθμια στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και πάλι πίσω».
Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας πραγματοποιήθηκε θεματικό Συμπόσιο από το Πανεπιστήμιο του Salzburg, με θέμα «Transdisziplinarität und Methodenpluralismus: Im Forschungsbereich “Bildung des Subjekts”».
Το βράδυ της πρώτης ημέρας έγινε η επίσημη έναρξη του Συνεδρίου σε ολομέλεια, όπου έγινε η επίσημη υποδοχή των συνέδρων από διοργανωτές και παρουσιάστηκαν οι κύριοι άξονες και οι σκοποί του Συνεδρίου. Τους συνέδρους καλωσόρισε εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής η Πρόεδρος του ΙΑΚΕ κ. Ελένη Μαράκη, καθώς και ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, δεδομένου ότι το Συνέδριο πραγματοποιείται σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης. Το Συνέδριο τίμησαν με την παρουσία τους, επίσης, εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου, Δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι από την Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, στελέχη της αυτοδιοίκησης, του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, εκπρόσωποι επιστημονικών, εκπαιδευτικών και συνδικαλιστικών ενώσεων, πανεπιστημιακοί καθηγητές, εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων και σύνεδροι.
Ακολούθησε η κεντρική ομιλία από τον κ. Γιάννη Πανούση, Ομότιμο Καθηγητή ΕΚΠΑ, πρ. Πρύτανη ΔΠΘ, πρ. Υπουργό, με θέμα «Πέραν των διεπιστημονικών αληθειών». Η ενδιαφέρουσα εισήγηση του ομιλητή επικεντρώθηκε στην αμφισβήτηση των μαθηματικών «αποδείξεων» και κατ’ επέκταση των λογικών «αληθειών». Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «όπως ο επιστημονικός μονισμός και η εξατομικευμένη ειδίκευση συνιστούν παλαιά παραδείγματα, έτσι και η λαθεμένη εξωτερική διασύνδεση της διεπιστημονικότητας και η ατελής εσωτερική διασύνδεση της διακλαδικότητας, αντί να οδηγήσουν σε unified sciences, μπορεί να μας προσφέρουν μεταλλαγμένα προϊόντα γνώσεων, εν είδει ψευδοπροφητειών».
Οι εργασίες συνεχίζονται με τον ίδιο ρυθμό και εξίσου έντονο ενδιαφέρον κατά τη δεύτερη συνεδριακή ημέρα, το Σάββατο 6 Απριλίου, ενώ αναμένεται να ολοκληρωθούν με την επίσημη λήξη σε ολομέλεια και την παρουσίαση των πορισμάτων, το βράδυ της ίδιας ημέρας, στις 20:00.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ – ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ
Λάβδας Α. Κώστας, Καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Διευθυντής του Τομέα Διεθνών Σχέσεων, Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, Πάντειο Πανεπιστήμιο:
«Σε μεγάλο βαθμό, τόσο οι νεορεαλιστικές όσο και οι φιλελεύθερες θεσμικές προσεγγίσεις που κυριαρχούν στις διεθνείς σχέσεις, παρά τις σημαντικές διαφορές τους, τείνουν να υιοθετούν την οπτική γωνία του διεθνούς συστήματος (και των διεθνών θεσμών), εις βάρος της αναλυτικής βαρύτητας της εξωτερικής πολιτικής των επιμέρους μονάδων του. Υπό αυτό το πρίσμα, «επιτυχημένη» εξωτερική πολιτική είναι αυτή που αναγνωρίζει ορθά και έγκαιρα τα ερεθίσματα και τα σήματα που έρχονται από το διεθνές σύστημα».
Δημήτριος Κοτρόγιαννος, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας, Διευθυντής Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔΙΚ) Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Κρήτης:
«Το ζήτημα της κοινωνικής ενσωμάτωσης των μεταναστών και των προσφύγων αποτελεί μια από τις βασικότερες προτεραιότητες για τους μηχανισμούς του κράτους πρόνοιας… Η πραγματική ενσωμάτωση για να επιτευχθεί απαιτεί πολυπρισματική αντιμετώπιση, ήτοι διεπιστημονικότητα, που περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε διακριτά επίπεδα… Ταυτόχρονα, η εμπέδωση της διαπολιτισμικότητας, του σεβασμού της διαφορετικότητας και των θεμελιωδών ανθρώπινων αξιών πρέπει να διέπει όλη την διαδικασία και τις επιμέρους παρεμβατικές δράσεις ώστε η ενσωμάτωση να είναι πραγματική και διττή, τόσο από τα πάνω (top-down) όσο κυρίως από τα κάτω (bottom-up)».
Ράπτης Αριστοτέλης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ:
«Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος ιδρυτής της λογικής ως επίσημης επιστημολογίας… Τριακόσια χρόνια πριν από τον Αριστοτέλη, ο Ηράκλειτος, ο σκοτεινός φιλόσοφος, δήλωνε ότι, λόγω της συνεχούς «ροής» και μεταβλητότητας των πραγμάτων, δεν είναι δυνατόν ένα γεγονός να είναι ίσο με τον εαυτό του… Πάνω στις θεωρίες της κβαντικής φυσικής κτίζεται σήμερα ο κβαντικός υπολογιστής, ο οποίος θα ανταποκρίνεται περισσότερο στην πολυπλοκότητα, την απροσδιοριστία, τη διεμπλοκή και τα παράδοξα των φαινομένων της νέας μας «πραγματικότητας». Αν αυτό καταστεί εφικτό, αναμένεται να προκαλέσει μία ακόμη επανάσταση στον τρόπο που σκεφτόμαστε και σχετιζόμαστε, στην τεχνολογία, στην επιστήμη, στην ίδια την εκπαίδευση».
Γιάννης Πανούσης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ, πρ. Πρύτανης ΔΠΘ, πρ. Υπουργός:
«Όπως ο επιστημονικός μονισμός και η εξατομικευμένη ειδίκευση συνιστούν παλαιά παραδείγματα, έτσι και η λαθεμένη εξωτερική διασύνδεση της διεπιστημονικότητας και η ατελής εσωτερική διασύνδεση της διακλαδικότητας, αντί να οδηγήσουν σε unified sciences, μπορεί να μας προσφέρουν μεταλλαγμένα προϊόντα γνώσεων, εν είδει ψευδοπροφητειών».
ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΙΑΚΕ
Ελένη Μαράκη, Πρόεδρος ΙΑΚΕ, Προϊσταμένη ΚΕΣΥ Ηρακλείου:
«Στην εποχή της παγκόσμιας διεύρυνσης των πεδίων της γνώσης και της πληροφορίας, η οποία χαρακτηρίζεται από την πολλαπλότητα των πηγών και των διαδικασιών έρευνας και πληροφόρησης, καθώς και τη συνθετότητα των προσεγγίσεων, προκαλούν προβληματισμό ο συνεχής κατακερματισμός της επιστημονικής γνώσης και η έμφαση στην ατέρμονη εξειδίκευση.
Θεωρούμε ότι με τη συνδρομή των αξιόλογων ομιλητών, τους οποίους έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε στο Συνέδριο, το δημόσιο διάλογο που θα αναπτυχθεί μέσα από τις εισηγήσεις, τις διαλέξεις, τις ανοιχτές συζητήσεις, τις επιστημονικές ανακοινώσεις, τα συμπόσια και τα εργαστήρια, θα δοθούν τεκμηριωμένες απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, θα φωτιστούν πτυχές του ερευνητικού πεδίου της διεπιστημονικότητας και θα εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία θα είναι αξιοποιήσιμα σε μια περίοδο έντασης και κρίσης όπως είναι η σημερινή».
ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΡΗΤΗΣ
Σταύρος Αρναουτάκης, Περιφερειάρχης Κρήτης:
«Το συνέδριο έρχεται να εξετάσει ζητήματα που παραμένουν στο προσκήνιο με επίταση εξ αιτίας των ιδιαίτερων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο.
Η προώθηση της διεπιστημονικής έρευνας, η ενίσχυση της επιστημονικής αριστείας, η μετάδοση της γνώσης και η προσέλκυση νέων ερευνητών από την Ελλάδα και από άλλες χώρες, θα συμβάλει αποφασιστικά στη βελτίωση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ευημερίας της περιφέρειας, της χώρας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Η έρευνα και η καινοτομία είναι τα ισχυρά εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιήσει το παραγωγικό σύστημα της Ελλάδας για την έξοδό του από την κρίση. Για την αξιοποίηση αυτών των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων θεωρούμε απαραίτητη την ενίσχυση της διεπιστημονικότητας, της συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών πεδίων και επιστημών.
Ως Περιφέρεια Κρήτης συγχαίρουμε θερμά όλους όσοι συνέβαλαν και υποστήριξαν τη διοργάνωση, καλωσορίζοντας στην Κρήτη τους συνέδρους, με την ελπίδα ότι κατά την παραμονή τους στο νησί, θα χαρούν τις ομορφιές της Κρήτης, απολαμβάνοντας την Κρητική φιλοξενία».