Σε ιδιαίτερες συνθήκες λόγω της πανδημίας του κορονοιού τιμάται σήμερα στην Αγία Πελαγία και στον ομώνυμο ναό η μνήμη της Αγίας που έδωσε το όνομα του στον οικισμό.
Στο χθεσινό εσπερινό παρέστη ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Μαλεβιζίου Σπύρος Καλλέργης ενώ πολλοί ήταν πιστοί που έφθασαν ως το ναό δίπλα στη θάλασσα για να ανάψουν το κερί τους.
Πάντως όπως ανακοινώθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Αγίας Πελαγίας οι εκδηλώσεις που γίνονταν κάθε χρόνο ματαιώνονται.
Η ανακοίνωση τονίζει: “Χρόνια πολλά με υγεία και χαρά, βοήθειά μας η χάρη της Αγίας Πελαγίας!
Ενημερώνουμε τα μέλη μας, ότι στην εορτή της προστάτιδάς μας, λόγω των απαγορεύσεων εξαιτίας του κορωνοιού, δεν θα γίνει η καθιερωμένη λιτανεία στην παραλία, όπου κάθε χρόνο ο Σύλλογός μας πρόσφερε κέρασμα στους πιστούς και αναμνηστικό εικόνισμα της Αγίας Πελαγίας.
Ελπίζουμε του χρόνου οι συνθήκες να είναι καλλίτερες και να αναβιώσουμε ξανά το έθιμο!!”
Ο ναός της Αγίας Πελαγίας
Ο ιερός ναός Αγίας Πελαγίας βρίσκεται στον ομώνυμο οικισμό πάνω από την διάσημη παραλία, στον οποίο και έδωσε το όνομα του. Η εκκλησία εορτάζει στις 8 Οκτωβρίου και πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους ναούς που σώζονται στο νησί από την ενετική εποχή.
Ο ιερός ναός άνηκε κάποτε στην ομώνυμη μονή του 13ου αιώνα, η οποία είχε ιδρυθεί, χάρη στην εύρεση της εικόνας της Αγίας Πελαγίας σε μία σπηλιά στα βόρεια της παραλίας η οποία και ονομάστηκε Εύρεση. Σήμερα η μονή δεν υπάρχει και ο ναός λειτουργεί σαν παρεκκλήσι της Ιεράς Μονής Σαββαθιανών.
Το 1412, στο έργο του “Περιγραφή της νήσου Κρήτης”, ο Cristoforo Buondelmonti αναφέρεται στην μονή, και στο γεγονός ότι πλήθος προσκυνητών, κατά την διάρκεια της εορτής του ναού έθαβαν στην άμμο της παραλίας τα μέλη του σώματος τους τα οποία πονούσαν για να θεραπευτούν, Η ημέρα εορτής του ναού, σύμφωνα με διάταγμα του 1519, κηρύχθηκε επίσημη αργία.
Πιστοί ακόμα και από την Πελοπόννησο
Ως τα μέσα του 20ου αιώνα στην Αγία Πελαγία συννέρεαν πιστοί από όλη την Κρήτη, το Αιγαίο ακόμα και την Πελοπόνησο. Οι πιστοί έφθαναν με κάθε τρόπο στον παραλιακό οικισμό για να τιμήσουν τη μνήμη της Αγίας Πελαγίας την 8η Οκτωβρίου, ακόμα και από τη θάλασσα καθώς η πρόσβαση ήταν δύσκολη.
Η μέρα της Αγίας Πελαγίας ωστόσο για την περιοχή ήταν αργία ακόμα από το 1519 όταν κυρήθχηκε με προεδρικό διάταγμα.
Στο άκρο της παραλίας της Αγίας Πελαγίας, ακριβώς κάτω από τα ερείπια του Πρυτανείου της αρχαίας Απολλωνίας,είναι το προσκυνητάρι της εύρεσης τηςεικόνας.
Σύμφωνα με την παράδοση, εκεί βρέθηκε η εικόνα της Αγίας Πελαγίας.
Η παράδοση, μάλιστα, λέει ότι την εικόνα τη μετέφεραν στο Μοναστήρι (στην εκκλησία που είναι μέσα στον οικισμό) και αυτή επέστρεφε στο σημείο που είχε βρεθεί.