Η Ασή Γωνιά είναι ένα ορεινό χωριό στο Νομό Χανίων, 35 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο.
Ιστορικά η Ασή – Γωνιά αναφέρεται ως οικισμός ελεγχόμενος από την ρωμαϊκή πόλη Λάππα, τη σημερινή Αργυρούπολη. Επίσημες αναφορές του χωριού Ασή Γωνιά υπάρχουν από την Ενετική Περίοδο, ενώ ο οικισμός βρισκόταν αρχικά ανατολικότερα από τον σημερινό.
Κατά την τουρκοκρατία η Ασή-Γωνιά δεν πατήθηκε από τους Τούρκους λόγω του δύσβατου της περιοχής και της πρόσβασης προς αυτήν μόνο μέσα από το εύκολα ελεγχόμενο Ασηγωνιώτικο φαράγγι.
Οι κάτοικοι του χωριού πήραν μέρος σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες κατά των Τούρκων και εδώ κηρύχτηκε η επανάσταση του 1897. Στην Ασή Γωνιά επίσης είχε την έδρα της η Ανώτατη Επιτροπή Αγώνα της Κρήτης εναντίον του Γερμανικού στρατού κατοχής τον 2ου Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ένας από τους πρωτοστάτες που ξεκίνησαν την Αντίσταση κατά των Ναζί ήταν ο Ανδρέας Παπαδάκης, γέννημα-θρέμμα της Ασή Γωνιάς. Με ιδιαίτερη περηφάνια αναφέρουν οι Ασηγωνιώτες τον Παύλο Γύπαρη και το Γιώργη Ψυχουντάκη, κι οι δύο γεννημένοι και μεγαλωμένοι στην Αση-Γωνιά.
Το χωριό Ασή Γωνιά όμως, έχει συνδεθεί και με την ευλογία των κοπαδιών την ημέρα του Αγίου Γεωργίου, ένα μοναδικό έθιμο στην Κρήτη. Οι βοσκοί της περιοχής τον θεωρούν προστάτη τους και συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη-Γιώργη του Γαλατά. Το έθιμο είναι πολύ παλιό και κανείς δεν μπορεί να πει πότε ακριβώς ξεκινά. Χαρακτηριστικά οι κάτοικοι της Ασή Γωνιάς λένε ότι γίνεται από τότε που υπάρχει το χωριό.
Η εκκλησία βρίσκεται πολύ κοντά στην πλατεία του χωριού κι είναι ιδιαίτερο το θέαμα των αιγοπροβάτων να έχουν περικυκλώσει τις προτομές του Βενιζέλου και του Γύπαρη περιμένοντας τη σειρά τους να κατέβουν στο εκκλησάκι. Τα ζώα, στολισμένα με τα πιο μελωδικά "λέρια" (κουδούνια), μαντρώνονται στην "κούρτα" έξω από την εκκλησία κι αρμέγονται ένα-ένα. Στη συνέχεια το κοπάδι ευλογείται από τον ιερέα.
Το γάλα μοιράζεται στους κατοίκους σε πλαστικά μπουκάλια, ενώ μια ποσότητα του , βράζεται και προσφέρεται στον κόσμο σε ποτήρια μαζί με κρητικό παξιμάδι από κοπέλες του χωριού ντυμένες με τις παραδοσιακές φορεσιές. Για κάποιους, το άρμεγμα των προβάτων συμβολίζει την αλληλεγγύη που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι μεταξύ τους, γι’ αυτό άλλωστε και το γάλα διανέμεται σε όλους.
Σε 30.000 υπολογίζονται τα ζώα της περιοχής κι είναι αδιανόητο για κάποιον Ασηγωνιώτη βοσκό να μην φέρει τα πρόβατα του να ευλογηθούν τη μέρα αυτή. Ακόμα κι οι βοσκοί που έχουν τα μαντριά τους πολύ μακριά από την περιοχή, αρμέγουν τα ζώα τους και φέρνουν το γάλα στον Άγιο. Η ατμόσφαιρα είναι γιορταστική, τα κεράσματα δίνουν και παίρνουν κι η γιορτή μετά το απόγευμα μεταφέρεται στα σπίτια των πολλών Γιώργηδων του χωριού.
Εκτός από την ευλογία των προβάτων, γίνεται και η λιτάνευση της εικόνας του Αγίου Γεωργίου στους δρόμους του χωριού, ενώ το γάλα που προσφέρεται από τους κτηνοτρόφους υπολογίζεται πάνω από δυο τόνους.
Πηγή Μύθοι και Θρύλοι της Κρήτης