Γνωστή και ως «Αγία Λαύρα της Κρήτης», καθώς εκεί κηρύχθηκε η επανάσταση στην Κρήτη, το 1821, η μονή πήρε (σύμφωνα με την παράδοση) το όνομά της από το σημείο στο οποίο βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας, ανάμεσα σε θυμάρια.
Κατά μία άλλη εκδοχή, η Παναγία Θυμιανή πήρε το όνομά της από το τοπωνύμιο Θυμέ (όπως αποκαλούν οι Σφακιανοί την περιοχή στην οποία βρίσκεται ο ναός).
Στην Παναγία Θυμιανή, συγκεντρώθηκαν στις 29 Μαΐου 1821 οι οπλαρχηγοί της Κρήτης και κήρυξαν την επανάσταση εναντίον των Τούρκων. Στην εκκλησία έφθασαν περίπου 1.500 Κρητικοί, οι περισσότεροι Σφακιανοί, που ύψωσαν την σημαία της ελευθερίας.
Ο αρχικός ναός χτίστηκε, πιθανότατα, τον 15ο αιώνα, αλλά καταστράφηκε από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη (1770). Στην θέση του χτίστηκε δίκλιτος ναός, αφιερωμένος στην Γέννηση της Θεοτόκου και στην Αγία Τριάδα. Πριν την επανάσταση του 1821, στην μονή λειτουργούσε σχολείο. Υπήρχε, επίσης, βιβλιοθήκη, με εκκλησιαστικά, θεολογικά, ιστορικά και φιλοσοφικά βιβλία. Τα περισσότερα καταστράφηκαν από τους Τούρκους το φθινόπωρο του 1821, μαζί με άμφια, σκεύη και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα.
Παναγία Θυμιανή: Ιερός τόπος για τους Σφακιανούς
Η μονή βρίσκεται δυτικά του χωριού Κομιτάδες, σε μια άγονη περιοχή, με πολλά βράχια. Για τους Σφακιανούς, θεωρείται ιερός τόπος, καθώς εκεί συγκεντρώνονταν οι πρόκριτοι της περιοχής όταν έπρεπε να λάβουν σημαντικές αποφάσεις.
Στην Παναγία Θυμιανή, στα Σφακιά, πραγματοποιούνται κάθε χρόνο (την τελευταία Κυριακή του Μαΐου) τιμητικές εκδηλώσεις, για την κήρυξη της Επανάστασης του 1821 στην Κρήτη.
pontosnews.gr