Γράφει η Ρίκη Ματαλλιωτακη
Μπορεί πλέον οι Δαφνές να ανήκουν στο Δήμο Ηρακλείου, εγώ όμως τις θυμάμαι σαν Δήμο Μαλεβιζίου, μια και υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα του χωριά.
Με την ευκαιρία λοιπόν της κακοκαιρίας που πλήττει το νησί μας τις τελευταίες ήμερες αναρωτιέμαι πως αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι κάποτε τα έντονα καιρικά φαινόμενα με μοναδικό όπλο απέναντι τους ένα μαγκάλι ή έστω ένα τζάκι που βέβαια καμιά σχέση δεν είχε με τα σημερινά…
Κι επειδή, όπως είπαμε-οι τόσο πολύτιμες για όλους- δικές μου παιδικές μνήμες, κρατούν από το Μαλεβίζι, θα αναφερθώ για το τι έκαναν εκεί:
Θυμάμαι λοιπόν το μαγκάλι – μαγκαλάκι πες καλύτερα- που έκαιγε με την πυρήνα και γύρω, γύρω καθισμένοι καμιά δεκαριά άτομα που άπλωναν τα χέρια τους για ζεσταθούν ενώ ταυτόχρονα ένας από όλους ανακάτευε με τη μαχιά για να μη σβήσει η φωτιά μα και για να ψηθούνε τα κάστανα που έβαζαν μέσα για να φάμε εμείς τα παιδιά σκέτα και θα συνόδευαν σαν εκλεκτός μεζές τη ρακή των μεγάλων που έπιναν για να ζεσταθούν ακόμα περισσότερο.
Ο άλλος τρόπος θέρμανσης τώρα ήταν το το χωριάτικο τζάκι που υπήρχε στην κουζίνα συνήθως στα περισσότερα σπίτια κι έκαιγε ολημερίς -το μαγκάλι βλέπεις ήταν μεταφερόμενο και άναβε στο “καλό δωμάτιο” όταν υπήρχαν στο σπίτι βεγγέρες-βγάζοντας τάχα μου τον καπνό από την καμινάδα ενώ στην πραγματικότητα τον επέστρεφε πίσω με αποτέλεσμα η ατμόσφαιρα να γεμίζει καπνό και τα ρούχα μας να βρωμίζουν καπνίλα. Σε τέτοιο σημείο μάλιστα βρώμιζαν τα ρούχα που τις πιο πολλές φορές αυτό γίνονταν και η βασικότερη αιτία που βιαζόμουν να επιστρέψω στο Ηράκλειο δυσανασχετώντας; και λέγοντας στη μάνα μου“ δεν ξαναπάω στο χωριό, δεν αντέχω τη βρόμα".
Βέβαια, η διαφορά μεταξύ φτωχών και πλουσίων υπήρχε και τότε , έτσι θυμάμαι επίσης το διπλανό σπίτι που ήταν ένα από τα πλουσιότερα του χωρίου και που ναι μεν και αυτό δεν διευθετεί τη ζεστασιά που διαθέτουνε τα σημερινά σπιτια , διέθετε όμως απο ενα Μεγάλο μπακιρένιο μαγκάλι σε κάθε δωμάτιο που η ζεστασιά που εξέπεμπε ήταν τουλάχιστον δεκαπλάσιας απο το δικό μας φτωχικό μαγκάλι με το απλό σίδερο που ειχαμε κάνει παραγγελία στο τενεκετζή του χωριού.
Ασφαλώς η δουλειά στα χωράφια δεν είχε καμιά σχέση με τις τηλεργασίες του σημερ. και ουδέ έπαιρνε αναβολή όπως έδωσε η σημερνή κυβέρνησης στους ανθρώπους που δουλεύουνε σε εργοστάσια και αλλού.
Και όμως τότε απο όσο τουλάχιστον θυμίαμα εγώ δεν παραπονιόταν, έκαναν το σταυρό τους στωικά και έλεγαν, υπομονή, κακοκαιρία είναι και θα περάσει .
Να ήταν άραγε πιο ανθεκτικοί οι άνθρωποι τότε η μήπως πιο φιλοσοφημένοι;
