«Κόβεται το σεξ;»… Τη ρητορική ερώτηση που ακούστηκε στην πασίγνωστη τηλεοπτική σειρά «Στο Παρά Πέντε» -με την αρνητική απάντηση να υπονοείται- θα πρέπει να έχουν κατά νου όσοι πέρασαν το κατώφλι της τρίτης ηλικίας και «κρέμασαν τα παπούτσια τους». Η (σεξουαλική) ζωή συνεχίζεται, λένε οι ειδικοί
Μια «δοκιμασία» αποτελεί το σεξ για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, αφού πολλοί το έχουν εξοβελίσει στη σφαίρα της ανυπαρξίας, θεωρούν ταμπού ακόμη και τη συζήτηση περί αυτού ενώ, όχι σπάνια, δεν βρίσκουν σε ποιον να απευθυνθούν, σαν η κοινωνία να έχει θεσπίσει έναν άγραφο κανόνα αποκλεισμού των ηλικιωμένων από τις σαρκικές απολαύσεις.
Τη συζήτηση γύρω από το σεξ και την τρίτη ηλικία θίγει σε εκτενές άρθρο της στους New York Times η αρθρογράφος Maggie Jones, με τη συμβολή ειδικών της υγείας, της σεξουαλικότητας και της ψυχολογίας και, όπως φαίνεται, οι ηλικιωμένοι έχουν ή επιθυμούν να αποκτήσουν ξανά σεξουαλική ζωή, τους λείπει όμως η ενημέρωση και καθοδήγηση.
«Όμως, για τους baby boomers που ενηλικιώθηκαν στο πλαίσιο της σεξουαλικής επανάστασης των δεκαετιών του 1960 και του 1970 και είναι τώρα 75 ετών, πολλοί ειδικοί και αναλυτές του σεξ εκτιμούν ότι θα απαιτήσουν πιο ανοιχτές συζητήσεις και πολιτικές αναφορικά με τη σεξουαλική τους ζωή», τονίζει η Jones.
Έτσι, πέρα από καλύτερη σεξουαλική ζωή, θα μπορούν να αποκομίσουν και όλα τα οφέλη για την υγεία που προσφέρει όπως το ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα, η βελτιωμένη γνωστική λειτουργία και καρδιαγγειακή υγεία, ο μικρότερος κίνδυνος καρκίνου του προστάτη, η βελτίωση του ύπνου και η μείωση του άγχους.
Σεξ και «παράδοξα» στην τρίτη ηλικία
Οι ηλικιωμένοι έχουν την ατυχία ενός «συγκλονιστικού παράδοξου»· ενώ ο κόσμος γύρω τους «μικραίνει» καθώς η εργασία παύει, η σωματική καταπόνηση αρχίζει να περιορίζει δραστηριότητες όπως τα ταξίδια και ο κοινωνικός κύκλος στενεύει με τις απώλειες φίλων και συγγενών, και έτσι προσφέρεται περισσότερος χρόνος για τα εναπομείναντα κομμάτια της ζωής με σημαντική συναισθηματική αξία όπως οι σύντροφοι και το σεξ, το σώμα αδυνατεί να αντεπεξέλθει.
Η συχνότητα του σεξ μειώνεται με την ηλικία ενόσω οι ορμόνες μειώνονται. Τα οιστρογόνα ελαττώνονται στις γυναίκες με συνέπεια την κολπική ξηρότητα και τον πόνο έπειτα. Η ανεπάρκεια τεστοστερόνης θα φέρει τα προβλήματα στύσης στους άνδρες.
Επομένως, η σεξουαλική πράξη και ό,τι προηγείται/ έπεται αυτής πρέπει να ακολουθήσουν την αλλαγή του σώματος και να προσαρμοστούν, με την προσθήκη φαντασίας, επαφής, επικοινωνίας με κάποιον ειδικό και κυρίως την υιοθέτηση νέων τεχνικών που περιλαμβάνουν περισσότερο άγγιγμα, φιλιά, ερωτικό μασάζ, στοματικό έρωτα και ερωτικά βοηθήματα.
1. Οικειότητα με την επαφή και βοηθήματα
Ιδίως σε περιπτώσεις μακροχρόνιων συντρόφων, η τρίτη ηλικία γίνεται ξανά ταξίδι ανακάλυψης για το καινούργιο σώμα που έφερε η πάροδος των χρόνων. Αγγίγματα, αγκαλιές, χάδια μπορούν να ενισχύσουν το ερωτικό παιχνίδι και, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμα και η αμοιβαία αυτοϊκανοποίηση μπορεί να εκτοξεύσει τη σεξουαλική διάθεση. Άλλωστε, όπως διατείνεται η φεμινίστρια ειδικός σε θέματα σεξ, Betty Dodson, ο εαυτός μας θα παραμείνει ο πιο συνεπής ερωτικός παρτενέρ σε όλο το μήκος της ζωής μας. Στο πλαίσιο το παραπάνω, ίσως θα πρέπει να σκεφτεί κανείς τη χρήση ερωτικών βοηθημάτων αλλά και φαρμακευτικών σκευασμάτων, από χάπια για τη στύση έως κρέμες για τη λίπανση του κόλπου.
2. Ιδανικές στάσεις και νέες τεχνικές
Ενδεχομένως οι ερωτικές στάσεις της νιότης να μην είναι εφικτές στην τρίτη ηλικία. Οι σύντροφοι θα πρέπει να βρουν εκείνες που τους επιτρέπουν η σωματική τους κινητικότητα και διάπλαση και να τις ενισχύσουν με νέες τεχνικές. Υπάρχουν ζευγάρια που ανακάλυψαν και λάτρεψαν στα 70 τους το edging, την πρακτική που περιλαμβάνει τον έλεγχο του οργασμού με τη διακοπή της σεξουαλικής πράξης λίγο πριν την κορύφωση, ώστε να συνεχίσει αργότερα. Άλλοι ειδικοί, όπως η καθηγήτρια Sabitha Pillai-Friedman από το Κέντρο Σπουδών Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας του Πανεπιστημίου Widener, προτείνουν πιο «σκληροπυρηνικά» μέσα όπως μαντίλια και σχοινιά για το δέσιμο των ματιών και των άκρων, είτε αύξηση των ρομαντικών κινήσεων όπως αγκαλιές, φιλιά και κρατημένα χέρια.
3. Το όφελος της οικειότητας
Ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος στους ηλικιωμένους τους δίνει ένα προβάδισμα συγκριτικά με τους νέους: το σεξ είναι πιο χαλαρό, προσφέρεται για περισσότερη εμβάθυνση και σύνδεση και η οικειότητα γίνεται ιερή. Σε αυτό συντείνει και η επίγνωση του χρόνου που τελειώνει, της αδυναμίας της σάρκας να ακολουθήσει τις σεξουαλικές επιθυμίες αλλά και τα προβλήματα που γίνονται τροχοπέδη όπως καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, πολλαπλή σκλήρυνση, σπονδυλική στένωση απώλεια ακοής, ακράτεια κ.α.
Το πρόβλημα σε αριθμούς
Σύμφωνα με μελέτη σε περισσότερους των 3.000 συμμετεχόντων που δημοσιεύτηκε το 2007 στο New England Journal of Medicine, το σεξ καταγράφει φθίνουσα πορεία όσο περνούν τα χρόνια. Από το 73% στις ηλικίες 57 – 64 ετών που δήλωσε μία τουλάχιστον σεξουαλική επαφή μέσα στον χρόνο που είχε προηγηθεί, το ποσοστό μειώθηκε στο 53% για την ομάδα 65-74 ετών και στο 26% στους 75-85. Ωστόσο, η μελέτη έδειξε ότι ένας στους τέσσερις από αυτό 26% έκανε σεξ μία ή παραπάνω φορές την εβδομάδα.
Οι επιστήμονες που μιλούν στο άρθρο υπογραμμίζουν την ανεπάρκεια των ειδικών ως προς το θέμα -η Αμερικανική Εταιρεία Φοιτητών Ιατρικής (AMSA) αναφέρει λιγότερες από πέντε ώρες εκπαίδευσης περί τη σεξουαλική υγεία-, τη στείρα αντιμετώπιση των σεξουαλικών προβλημάτων στην τρίτη ηλικία μόνο ως προς την παθολογία -με συνταγογράφηση χαπιών για τη στύση φερ’ ειπείν- και την απουσία σεξουαλικής ενημέρωσης προς τους ηλικιωμένους είτε λόγω συστολής των τελευταίων είτε γιατί οι θεράποντες δεν θίγουν το επίμαχο ζήτημα.
