Οι συστάσεις για την ασφαλή κατανάλωση αλκοόλ θα πρέπει να συμπεριλάβουν οδηγίες για χαμηλότερα όρια υποστηρίζουν οι ερευνητές που διαπιστώνουν λάθη στις υπάρχουσες οδηγίες και ζητούν την αναθεώρησή τους
«Καμπανάκι» κρούουν οι επιστήμονες στις ανά τον κόσμο αρμόδιες επιτροπές για τη διαμόρφωση των ορίων ασφαλούς χρήσης του αλκοόλ. Σύμφωνα με τα ευρήματα ακαδημαϊκών από το Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ), οι συστάσεις βασίζονται σε μεθοδολογικά σφάλματα, όμοια με εκείνα που οδηγούν στα συμπεράσματα περί θετικών αποτελεσμάτων στην υγεία από τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
Για την επίμαχη έρευνα οι επιστήμονες μελέτησαν τις επιπτώσεις από κατανάλωση αλκοόλ λιγότερου από όσο ορίζουν τα ανώτατα όρια που έχουν συστήσει οι Αρχίατροι του ΗΒ και αντιστοιχούν σε 14 αλκοολικές μονάδες την εβδομάδα. (Η σύσταση από το ελληνικό Υπουργείο Υγείας είναι παρόμοια, με τη διαφορά ότι η τυπική μονάδα στο ΗΒ περιέχει οκτώ γραμμάρια αιθανόλης ενώ στη χώρα μας 10.)
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ακόμη και η συμμόρφωση με τις επίσημες οδηγίες δεν απέτρεψε τον καρδιαγγειακό κίνδυνο που παρέμεινε και για όσους κατανάλωναν μικρότερη ποσότητα αλκοόλ από τη συνιστώμενη στους οποίους οι πιθανότητες καρδιαγγειακού συμβάντος αυξάνονταν κατά 23% για κάθε 800ml περίπου παραπάνω μπύρας με περιεκτικότητα σε αλκοόλ 4%.
Λανθασμένα επιδημιολογικά στοιχεία
Οι ερευνητές συνέλεξαν στοιχεία για πάνω από 350.000 κατοίκους 40-69 ετών της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας από τη Βιοτράπεζα του ΗΒ, καταλήγοντας στα άτομα που πληρούσαν τις προδιαγραφές της μελέτης και παρακολουθήθηκαν για περίπου επτά έτη αναφορικά με κάθε περιστατικό νοσηλείας λόγω καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Επρόκειτο για 333.259 άτομα που κατανάλωναν αλκοόλ, δεν είχαν ιστορικό καρδιαγγειακού συμβάματος και δεν ήταν πρώην καταναλωτές αλκοόλ που πλέον είχαν διακόψει.
Η ερευνητική ομάδα στάθηκε στα κριτήρια αποκλεισμού από τη μελέτη για να επισημάνει τα συστηματικά σφάλματα (bias) που έχουν οδηγήσει σε λανθασμένα επιδημιολογικά δεδομένα και, κατ’ επέκταση, στην ευρεία αποδοχή του γραφήματος καμπύλης σε σχήμα J που αναπαριστά τη θετική επίδραση της χαμηλής έως μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ στην καρδιαγγειακή και συνολική υγεία.
Η καμπύλη σε σχήμα J για τη σχέση κατανάλωσης αλκοόλ και θνητότητας από κάθε αιτία, όπως δημοσιεύεται σε ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου
Ανάμεσα στα συστηματικά σφάλματα οι ερευνητές αναφέρουν τον ορισμό ομάδων αναφοράς ως μη πότες ενώ πολλοί μπορεί να διέκοψαν την κατανάλωση αλκοόλ λόγω υφιστάμενων προβλημάτων υγείας, τη συμπερίληψη κάθε είδους αλκοόλ ως προς την κατανάλωση σε μια πληθυσμιακή ομάδα αλλά την ανάδειξη μόνο του χαμηλότερου κινδύνου στεφανιαίας νόσου στους καταναλωτές κρασιού, παραμορφώνοντας δυνητικά τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο από το αλκοόλ.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ Rudolph Schutte, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου, ήταν κατηγορηματικός:
«Η επονομαζόμενη καμπύλη J για τη σχέση καρδιαγγειακής νόσου και αλκοόλ που υποδεικνύει οφέλη από τη χαμηλή έως μέτρια κατανάλωσή του, είναι ο μεγαλύτερος μύθος από τότε που μας είπαν ότι το κάπνισμα κάνει καλό. Ενώ ακούμε για τον χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου για τους καταναλωτές κρασιού, τα δεδομένα δείχνουν ότι δεν γλιτώνουν τον κίνδυνο για άλλα καρδιαγγειακά συμβάματα. Τα συστηματικά σφάλματα που ενσωματώνονται στα επιδημιολογικά στοιχεία ”κουκουλώνουν” ή υποτιμούν τους κινδύνους από την κατανάλωση αλκοόλ. Όταν όμως ληφθούν υπ΄όψιν, τα αρνητικά αποτελέσματα από λίγο ακόμα αλκοόλ αποκαλύπτονται. Η αποφυγή τους στο μέλλον θα μετριάσει την παρούσα σύγχυση και, ευελπιστούμε, θα οδηγήσει στην ανασύνταξη των κατευθυντήριων γραμμών, μειώνοντας τα σημερινά όρια ασφαλούς κατανάλωσης».
