Κρίταμο είναι η κοινή ονομασία του φυτού κρίθμον το παραθαλάσσιον. Κατά τόπους είναι γνωστό με διάφορες ακόμη ονομασίες, όπως κρίθαμο, κρίταμο και κρίτανο.
Πού φυτρώνει το κρίταμο και τι γεύση έχει
Το καλοκαίρι πολύ κοντά στη θάλασσα πάνω στους απόκρημνους βράχους κατά μήκος των ακτών, βγαίνει τούτο το μικρό και πολύ τρυφερό φυτό, με φύλλα κοντά, λεία και σαρκώδη, σαν μικρές λόγχες και ασημοπράσινο χρώμα. Τα φύλλα του κρίταμου έχουν γεύση ελαφρά υπόξινη και υφάλμυρη και έντονο άρωμα, που σε κάποιους θυμίζει με ένα απροσδιόριστο τρόπο τον μάραθο, γι’ αυτό και ένα από τα παρατσούκλια του είναι ο «μάραθος της θάλασσας». Θα το συναντήσετε ακόμη ως «πίκλα ή σπαράγγι της θάλασσας». Το κρίταμο μαζεύεται από το Μάιο έως το Σεπτέμβριο. Δεν είναι ευρύτατα γνωστό, και στις πόλεις αρκετά δυσεύρετο.
Το κρίταμο βράζεται ελάχιστα (ζεματίζεται) και τρώγεται σαν σαλάτα με ελαιόλαδο, λεμόνι ή ξίδι. Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται ως καρύκευμα αφού συντηρηθούν σε δυνατό ξίδι. Μπαίνει ως άρτυμα σε σαλάτες όπως η χωριάτικη και η ντοματοσαλάτα ανανεώνοντας ουσιαστικά το χαρακτήρα τους. Αποτελεί έξοχο συνοδευτικό του θαλασσινού τραπεζιού και των ψαριών και μεγάλο φίλο του ούζου και άλλων λευκών αποσταγμάτων, ειδικά σερβιρισμένο ως τουρσί.To τουρσί του κρίταμου σερβιρισμένο με λίγο ελαιόλαδο είναι μοναδικό. Πρόκειται για ζεματισμένα τρυφερά φύλλα σε μείγμα νερού-ξιδιού και στη συνέχεια συντηρημένα στο νερόξιδο. Συνήθως αυτό το τουρσί δε θέλει αλάτι καθώς το κρίταμο κουβαλά τη θαλασσινή αλμύρα. Κατά τόπους μπορεί να το δείτε και σερβιρισμένο με λίγο σκόρδο.
Το φυτό περιέχει πολυάριθμα θρεπτικά συστατικά: ιώδιο (απαραίτητο για τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς), μεταλλικά άλατα, μικρές συγκεντρώσεις βιταμίνης Ε, C και Κ. Δρα ως ορεκτικό, διουρητικό, χωνευτικό, αντιμικροβιακό, καθαριστικό του αίματος και ευεργετικό στο συκώτι. Το κρίταμο είναι καλό διουρητικό και δραστηριοποιεί την λειτουργία των νεφρών. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και δρα κατά του μετεωρισμού. Λίγες σταγόνες από το αιθέριο έλαιο του φυτού βοηθούν στη χώνεψη. Σήμερα χρησιμοποιείται και στην βιομηχανία των καλλυντικών ως βασικό συστατικό για την δημιουργία κρεμών προσώπου, μιας και η δράση του κατά του αντιοξειδωτικού στρες συμβάλλει στην διατήρηση της νεανικής επιδερμίδας.