Το φαράγγι του Ρούβα, ορίζεται από τις κορυφές Αμπελάκια (1440μ) στα ανατολικά και Σαμάρι (1413μ) στα δυτικά. Το ρέμα που διέρχεται μέσα από αυτό μεταφέρει τα νερά της περιοχής του Σκίνακα και της κοιλάδας του Ρούβα στο Ζαρό κι από εκεί στη λίμνη της Φανερωμένης.
Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για το σημαντικότερο φαράγγι του Ψηλορείτη με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, χαράδρες και ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς και ορθοπλαγιές σπάνιας ομορφιάς.
Το επίσημο όνομα του φαραγγιού είναι Φαράγγι Γάφαρη, αλλά έχουν επικρατήσει κι άλλες δύο ονομασίες: «Φαράγγι Αγίου Νικολάου» από τη μονή του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στην έξοδό του, κοντά στο Ζαρό, και «Φαράγγι Ρούβα» από το δάσος του Ρούβα το οποίο διασχίζει.
Το φαράγγι έχει συνολικό μήκος περίπου 4χλμ με διαμορφωμένη διαδρομή 2.7χλμ σε ένα πραγματικά μοναδικό περιβάλλον. Δυστυχώς ένα τμήμα από το πανέμορφο δάσος κοντά στη νότια είσοδο του φαραγγιού καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά το 1994, αλλά έχει εν μέρει επανακάμψει.
Το δάσος του Ρούβα αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα πρινοδάσους εθνικού ενδιαφέροντος που καταλαβάνει την εσωτερική κοιλάδα του Ψηλορείτη που ορίζεται από τις κορυφές Αμπελάκια, Σαμάρι, Χαλαζοκεφάλα, Σκίνακα, Κουδούνι και Γυριστή.
Οι πρίνοι που το απαρτίζουν έχουν μεγάλη ηλικία, η διάμετρος του κορμού τους σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει το 1 μέτρο και το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 15 μέτρα. Φυτρώνουν τόσο πυκνά ώστε αποτελούν καθαρή βιοκοινωνία δάσους, με πολλά θαμνώδη είδη να συμπληρώνουν την βλάστηση.
Μαζί με τους πρίνους υπάρχουν και άλλα είδη τυπικά της κρητικής χλωρίδας όπως η αρία (αζίλακας), η φιλύκη, ο ασφένταμος, το κυπαρίσσι, το πεύκο, το πλατάνι, οι αχλαδιές κ.τ.λ.. Η έκταση του δάσους καλύπτει 30.000 περίπου στρέμματα και η σπανιότητα του δάσους οφείλεται στο γεγονός ότι τα πουρνάρια ξέφυγαν από τη συνήθη θαμνώδη μορφή και μέγεθος, και απέκτησαν χαρακτηριστικά και μεγέθη διαφορετικά από αυτά που έχουμε συνηθίσει στον ελλαδικό χώρο.
Το πιθανότερο είναι ότι κάποια στιγμή εξέλειπαν οι εξωτερικοί δυσμενείς παράγοντες (άνθρωποι – κατσίκες – κ.λ.π.) οπότε τα θαμνώδη πουρνάρια κατάφεραν να εξελιχθούν στην μορφή και το μεγάλο μέγεθος που τα βλέπουμε σήμερα. Στις πλαγιές περιμετρικά του δάσους ζει ο εξαιρετικά σπάνιος Κρητικός Αγριόγατος, ο φουρόγατος, και σπουδαία ενδημικά είδη χλωρίδας όπως το κεφαλάνθηρο και η αμπελιτσιά.
cretanbeaches.com
