Ακούς τον σύζυγό σου να αναπνέει κοντά και θυμώνεις αμέσως. Το 6χρονο παιδί σου χασμουριέται και αυτό και μόνο είναι αρκετό για να σου προκαλέσει μια αντίδραση φυγής. Συνήθως αποφεύγεις τα εστιατόρια γιατί δεν αντέχεις να ακούς τον ήχο του μασήματος. Ήχοι που σε άλλους ανθρώπους περνούν αδιάφοροι, σε εσένα φαίνονται ένα μαρτύριο. Αν τα παραπάνω σου ακούγονται γνώριμα, είναι πιθανό να πάσχεις από μισοφωνία.
Τι είναι η μισοφωνία;
Πρόκειται για μία νευρολογική διαταραχή που προκαλεί απέχθεια ή ακόμα και φόβο για τους κοινούς καθημερινούς ήχους που προέρχονται από άλλα άτομα (όπως μάσημα, χασμουρητό, αναπνοή). Ουσιαστικά, μιλάμε για μία διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος και προκαλείται από τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται ο εγκέφαλος σε συγκεκριμένα ακουστικά ερεθίσματα. Στα άτομα που πάσχουν από misophonia, οι ήχοι αυτοί προκαλούν αποστροφή, θυμό ή ακόμα και μια ελάχιστου βαθμού κρίση πανικού.
Η μισοφωνία είναι ελάχιστα μελετημένη και δεν γνωρίζουμε πόσο συνηθισμένη είναι. Επηρεάζει κάποιους χειρότερα από άλλους και μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση, καθώς τα άτομα που πάσχουν από αυτή την πάθηση προσπαθούν να αποφύγουν με κάθε πιθανό τρόπο αυτούς τους ήχους. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό, συχνά νιώθουν αμήχανα και δεν επικοινωνούν το πρόβλημά τους. Ωστόσο, πρόκειται για μια πραγματική διαταραχή που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη λειτουργία, την κοινωνικοποίηση και τελικά την ψυχική υγεία.
Ποιοι είναι οι παράγοντες που την προκαλούν;
Μια ερευνητική ομάδα με έδρα τη Βρετανία μελέτησε 20 ενήλικες με μισοφωνία και 22 άτομα που δεν πάσχουν από αυτή τη διαταραχή. Όλοι βαθμολόγησαν τη δυσάρεστη φύση διαφορετικών ήχων, συμπεριλαμβανομένων των κοινών ήχων (μασήματος και αναπνοής), των κοινών ενοχλητικών ήχων (των μωρών που κλαίνε και των ανθρώπων που ουρλιάζουν) και των ουδέτερων ήχων (όπως η βροχή).
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα που πάσχουν από μισοφωνία βαθμολόγησαν τους ήχους μασήματος και της αναπνοής ως ιδιαίτερα ενοχλητικούς, ενώ οι υπόλοιποι όχι. Και οι δύο ομάδες βαθμολόγησαν ως δυσάρεστο τον ήχο ενός μωρού που κλαίει και των ανθρώπων που ουρλιάζουν, όπως συνέβη και με τους ουδέτερους ήχους. Αυτό επιβεβαίωσε ότι η μισοφωνία επηρεάζεται πολύ περισσότερο από συγκεκριμένους ήχους, αλλά δεν διαφέρει σε μεγάλο βαθμό, όσον αφορά τους απλούς τύπους ήχων.
Η επιστήμη του εγκεφάλου
Το σημαντικό εύρημα της ομάδας αφορά ένα μέρος του εγκεφάλου που παίζει ρόλο τόσο στον θυμό όσο και στην ενσωμάτωση εξωτερικών εισροών (όπως οι ήχοι) με εισόδους από όργανα όπως η καρδιά και οι πνεύμονες: ο πρόσθιος νησιωτικός φλοιός (AIC).
Χρησιμοποιώντας σαρώσεις για τη μέτρηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το AIC προκάλεσε πολύ μεγαλύτερη δραστηριότητα σε άλλα μέρη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των απλών ήχων για τα άτομα με μισοφωνία, παρά για την ομάδα ελέγχου. Συγκεκριμένα, ενεργοποιήθηκαν τα μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για μακροχρόνιες αναμνήσεις, φόβο και άλλα συναισθήματα. Το συμπέρασμα είναι φυσικά, ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου είναι υπέυθυνα για την πάθηση της μισοφωνίας.
Αν ανήκεις στην κατηγορία των ανθρώπων που μισούν συγκεκριμένους ήχους, πλέον γνωρίζεις πως υπάρχει εξήγηση, και δεν οφείλεται απλά στην παραξενιά σου. Βέβαια μέχρι και σήμερα οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στο αν υπάρχει θεραπεία για τη μισοφωνία, ωστόσο θεωρούν ότι με τη συνεχή παρακολούθηση και ενημέρωση είναι δυνατόν να βρεθεί μια πιθανή λύση.