Όταν ζεσταινόμαστε υπερβολικά, πολλές φορές χρησιμοποιούμε τη φράση “Έβγαλα την μπέμπελη”. Τι είναι η μπέμπελη;
Η λέξη είναι σλαβικής προέλευσης (pepeli) και σημαίνει στάχτη. Μπέμπελη όμως ονόμαζαν παλιότερα και την ιλαρά – τη γνωστή μεταδοτική, εξανθηματική νόσο. Η παραπάνω φράση έχει σχέση με την ιλαρά.
Η μπέμπελη, λοιπόν, είναι η ιλαρά, η λοιμώδης νόσος, με τα εξανθήματα και τον υψηλό πυρετό – η λέξη προέρχεται από το “ιλαρός”, δηλαδή ο εύθυμος, ο χαρωπός, και είναι προφανές πως οι αρχαίοι έδωσαν στην παιδική, κυρίως, αρρώστια αυτό το όνομα κατ’ ευφημισμόν, όπως τις Ερινύες τις έλεγαν και Ευμενίδες, γιατί τίποτα χαρούμενο δεν υπάρχει στην ιλαρά.
Όμως η έκφραση έχει προκύψει, σύμφωνα με μία εκδοχή, όχι από τον πυρετό που δημιουργεί η νόσος, αλλά από κάποια παλιά ιατρική (ή παραϊατρική) αντιμετώπιση της ιλαράς.Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή τον άρρωστο από μπέμπελη τον έντυναν και τον σκέπαζαν βαριά, ώστε να ζεσταθεί πολύ και να ιδρώσει,και μέσω του ιδρώτα να “βγάλει” την αρρώστια, να απαλλαγεί.