Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com
Κορυφώνεται η κόντρα ανάμεσα στα μνημονιακά κόμματα για τη λαίλαπα των πλειστηριασμών που ενορχηστρώνουν τα διάφορα κοράκια με στόχο να αρπάξουν την περιουσία των Ελλήνων. Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να ρίξει το ανάθεμα στον Πτωχευτικό Κώδικα που ψήφισε η ΝΔ, ενώ η κυβέρνηση από την πλευρά της υπενθυμίζει με νόημα ότι η νομοθεσία για την πώληση των κόκκινων δανείων στα «αρπακτικά» θεσπίστηκε τον Δεκέμβριο του 2015 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (www.protothema.gr. 15/12/2015). Όμως οι κοκορομαχίες των εκπροσώπων των μνημονιακών κομμάτων στα διάφορα τηλεοπτικά παράθυρα δεν μπορούν να απαλείψουν τις τεράστιες πολιτικές τους ευθύνες στο ζήτημα αυτό. Άλλωστε η ψήφιση και εφαρμογή του νέου Πτωχευτικού Κώδικα έγινε λόγω των δεσμεύσεων προς το Eurogroup που ανέλαβε τον Αύγουστο του 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δεσμεύσεις τις οποίες εφάρμοσε με ιδιαίτερο ζήλο η κυβέρνηση της ΝΔ.
Έτσι το Eurogroup που συνεδρίασε στις 30/11/2020 έδωσε τα εύσημα στην κυβέρνηση για την ψήφιση του νέου Πτωχευτικού Κώδικα που διέσωσε για άλλη μια φορά τις τράπεζες επισημαίνοντας επί λέξει: «Χαιρετίζουμε την πρόοδο που σημειώθηκε με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, ιδίως την υιοθέτηση της μείζονος μεταρρύθμισης του ελληνικού πλαισίου αφερεγγυότητας, το οποίο αναμένεται να συμβάλει στην επίλυση των βασικών προκλήσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα».
Όπως έχουμε τονίσει ήδη από το 2016, η μοναδική λύση στο ζήτημα των κόκκινων δανείων ήταν η ίδρυση Ταμείου Σωτηρίας Δανειοληπτών. Πολύ δε περισσότερο την εποχή της πανδημίας που σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο δόθηκε πακτωλός κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη των νοικοκυριών. Όμως η κυβέρνηση προτίμησε να δώσει ζεστό κρατικό χρήμα λόγω πανδημίας σε Aegean, Fraport και άλλες πολυεθνικές αντί να διαθέσει κονδύλια για την δημιουργία του Ταμείου Σωτηρίας Δανειοληπτών.
Άλλωστε μετά τις αποφάσεις του Eurogroup της 16ης Μαρτίου 2020 για αναστολή της εφαρμογής των ευρωπαϊκών κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων είχαν εκπέσει και τα ελάχιστα προσχήματα που δήθεν εμπόδιζαν τη δαπάνη κρατικών κονδυλίων προκειμένου να λυθεί με δίκαιο κοινωνικά τρόπο το ζήτημα των κόκκινων δανείων.
Έτσι από την άνοιξη του 2020 η ΕΚΤ συμπεριλαμβανομένου και του Γιάννη Στουρνάρα προωθούσαν κόντρα στην Κομισιόν την ιδέα δημιουργίας μιας κακής τράπεζας (Bad Bank) είτε σε ευρωπαϊκό είτε σε εθνικό επίπεδο για την αγορά των κόκκινων δανείων (Financial Times.com 19/4/2020).
Για τον λόγο αυτό στις 6 Δεκεμβρίου 2020 με άρθρο μου κάλεσα την κυβέρνηση της ΝΔ «από το τότε περίφημο μαξιλάρι των 32 δις ευρώ να διαθέσει 4,5 δις ευρώ για τη δημιουργία Δημόσιου Ταμείου Σωτηρίας Δανειοληπτών το οποίο να αγοράσει τα κόκκινα στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια στην τιμή πρώτης προσφοράς που κάνουν τα κοράκια και εν συνεχεία με βάση το κυπριακό μοντέλο να πουλήσει με διευκολύνσεις στην ίδια τιμή τα δάνεια στους δανειολήπτες για να σώσουν τα σπίτια τους και τις επιχειρήσεις τους» (www.notismarias.gr 6/12/2020).
Για την ιστορία θα πρέπει να τονιστεί ότι στις 15 Φεβρουαρίου 2016 ο Μάριο Ντράγκι εξασφάλισε για τους Ιταλούς συμπατριώτες του, τα κόκκινα δάνεια των ιταλικών τραπεζών να εντάσσονται σε καλάθι τιτλοποιημένων απαιτήσεων (Asset Backed Security-ABS) και να δίνονται ως εγγυήσεις (collaterals) στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Αξιοποιώντας αυτό το γεγονός στις 18/2/2016 στη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής της Ευρωβουλής κάλεσα τον Ντάισελμπλουμ να εφαρμόσει και στην Ελλάδα την λύση που εξασφάλισε ο Ντράγκι για τους συμπατριώτες του στην Ιταλία. Και καθώς ο Ντάισελμπλουμ πέταξε το μπαλάκι στον Ντράγκι, στη συνέχεια λίγες μέρες μετά στις 26 Φεβρουαρίου 2016 κατέθεσα Γραπτή Ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζητώντας από τον Ντράγκι να υπάρξει αντίστοιχη λύση και για τα κόκκινα δάνεια στην Ελλάδα.
Τόσο η τότε κυβέρνηση, όσο και ο διοικητής της ΤτΕ ενημερώθηκαν από την πλευρά μου για το σχέδιο Ντράγκι στις 30-31 Μαρτίου 2016 κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχαν οι κύριοι Τσίπρας, Τσακαλώτος, Σταθάκης και Στουρνάρας με τα μέλη της Ειδικής Επιτροπής (FAWG) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που συστάθηκε για τον έλεγχο της τρόικας. Στις συναντήσεις αυτές επίσης τους έθεσα υπόψη Πρόταση-Λύση για τα κόκκινα δάνεια σύμφωνα με την οποία καθώς οι τράπεζες θα πουλούσαν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στα «distress funds» σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές ( κάτω από το 10% της αξίας τους) θα έπρεπε να θεσμοθετηθεί υποχρεωτικό δικαίωμα προτίμησης για τους δανειολήπτες και τους εγγυητές τους για εξαγορά του δανείου τους στην τιμή πρώτης προσφοράς που θα έκαναν τα κοράκια (Kontra Channel-«Kontra 24» 4/4/2016 στο www.notismarias.gr 7/4/2016).
Επιπλέον και επειδή μπορεί οι δανειολήπτες να μην είχαν ούτε αυτά τα χρήματα, θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα Δημόσιο Ταμείο στο οποίο να καταφεύγουν οι δανειολήπτες για να λάβουν τα ποσά που πρέπει να πληρώσουν προκειμένου να εξαγοράσουν το δάνειό τους. Για τον λόγο αυτόν πρότεινα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να διαθέσει ποσό τουλάχιστον 4,5 δις ευρώ από το ποσό των 24 δισ. ευρώ που περίσσεψαν τότε από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στα πλαίσια του τρίτου δανειακού πακέτου, προικοδοτώντας έτσι το νέο Δημόσιο Ταμείο που θα αποτελούσε πλέον ένα ισχυρό εργαλείο χρηματοδοτικής στήριξης των δανειοληπτών προκειμένου να μην χάσουν τα σπίτια τους. Σημειωτέον την παραπάνω Πρόταση-Λύση ανέλυσα και στη κοινή συνεδρίαση της FAWG με την Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ελληνικής Βουλής που έγινε στη Βουλή στις 30/3/2016. Παρά ταύτα η κυβέρνηση δεν δέχθηκε την Πρότασή μου αν και ο Ντράγκι απαντώντας στις 4/5/2016 στην παραπάνω Γραπτή μου Ερώτηση επισήμανε με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ότι «στο Μνημόνιο Συνεννόησης που έχει υπογραφεί με την Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται ειδική απαίτηση η οποία να υποχρεώνει τις Ελληνικές τράπεζες να πωλούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους», αφήνοντας ορθάνοικτο το ενδεχόμενο της παραπάνω λύσης για τη χώρα μας.
Στη συνέχεια και καθώς ο Ντράγκι προωθούσε την ίδρυση Ταμείου για τα κόκκινα δάνεια στην Ιταλία επανάφερα την πρότασή μου για την ίδρυση ενός Δημόσιου Ταμείου για τα κόκκινα δάνεια στην Ελλάδα (Κυριακάτικη KontraNews, 31/07/2016), το οποίο θα προχωρούσε στην αγορά των κόκκινων δανείων στην τιμή πρώτης προσφοράς που θα έκαναν τα κοράκια και στη συνέχεια θα έδινε την ευκαιρία στους δανειολήπτες να αγοράσουν στην τιμή αυτή το δάνειό τους και να σώσουν τα σπίτια τους.
Την παραπάνω πρόταση-λύση επανέφερα σε επίπεδο Ευρωβουλής και εκτός αυτής αρκετές φορές όπως:
1.Στις 12/10/2016 προς τον Μπενουά Κερέ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, στα πλαίσια της (FAWG).
2.Στις 5/10/2017 στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.
3.Στις 25/10/2017 προς τον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν Ντομπρόφσκις στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.
4.Στις 11/9/2018 προς τον Αλέξη Τσίπρα ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ξανά στο Στρασβούργο.
5.Στις 29/1/2019 προς τον Μάριο Ντράγκι ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το ευτράπελο βέβαια είναι ότι στις 25 Ιουνίου 2018 αφού η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε επιστρέψει πλέον στην τρόικα μέρος του δανείου που είχε περισσέψει από τα 86 δις ευρώ του τρίτου δανειακού πακέτου, σε νέα συνάντηση της ίδιας Ομάδας των Ευρωβουλευτών (FAWG) με τον Διοικητή της ΤτΕ και αφού έθεσα ξανά την Πρόταση-Λύση στον Γ. Στουρνάρα αυτός απάντησε καρφώνοντας την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου ότι αν είχε στη διάθεσή του ποσό 24 δις ευρώ θα είχε λύσει το ζήτημα των κόκκινων δανείων!!!. Το ερώτημα βεβαίως είναι γιατί δεν αποδέχθηκε την παραπάνω Πρόταση-Λύση που του διατυπώσαμε στη συνάντηση της 30ης Μαρτίου 2016.
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την ευκαιρία να λύσει το πρόβλημα των κόκκινων δανείων μέσω της δημιουργίας του Ταμείου Σωτηρίας Δανειοληπτών αξιοποιώντας την παραπάνω Πρόταση-Λύση την οποία είχαμε θέσει αρκετά έγκαιρα.
Πλην όμως δεν το έπραξε με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο μάλιστα να δηλώνει στις 27 Σεπτεμβρίου 2017: «Η κυβέρνηση δεν θα ζητήσει από τους πιστωτές μας να δοθεί η δυνατότητα στους δανειολήπτες να εξαγοράζουν τα δάνειά τους στην τιμή που θέλουν να τα εξαγοράσουν τα funds. Δεν θα το θέσω (στους δανειστές μας) γιατί δεν είναι λογικό» (www.political.gr 23/11/2022, σελ.5).
Επομένως τα κροκοδείλια δάκρια που χύνει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ για τους πλειστηριασμούς δεν πείθουν κανέναν.
