Η άκλιτη λέξη ντέρμπι προέρχεται από την αγγλική πόλη Derby (κεντρική Αγγλία, πρωτεύουσα της επαρχίας Ντερμπισάιρ, 230.000 κατοίκους.Η σωστή της προφορά είναι Ντάρμπι.
Η λέξη "ντέρμπι" χρησιμοποιείται σήμερα κυρίως από τους ποδοσφαιρόφιλους για να περιγράψει των αγώνα μεταξύ 2 ομάδων οι οποίες είναι είτε οι μεγαλύτερες στη χώρα είτε έχουν έδρα στην ίδια πόλη.
Στα 1780, στην πόλη αυτή, ο 12ος κόμης του Derby Edward Stanley διοργάνωνε ιππικούς αγώνες οι οποίοι είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον (αλλά και το πάθος) όλων των φιλίππων της Αγγλίας. Μάλιστα, ο ιππικός αγώνας ήταν το γεγονός της χρονιάς στο Ηνωμένο Βασίλειο και ονομαζόταν The Derby.
Από τότε έμεινε στην ιστορία, σε οποιονδήποτε αγώνα σαν παγκόσμιος όρος, που περιγράφει αθλητικές συναντήσεις (κυρίως ποδοσφαιρικές) οι οποίες προσελκύουν φανατικό κοινό ή έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Στα τέλη του 18ου αιώνα, κάθε αθλητική δραστηριότητα που διεξαγόταν στην Αγγλία, έπαιρνε την ονομασία «ντέρμπι» (Derby). Η έννοια του όρου, με τα χρόνια εξελίχθηκε και άρχισε να αποκτά διαφορετική έννοια από την αρχική.Στις αρχές του 20ού αιώνα, το γεγονός που παρέμενε δημοφιλέστερο στην Αγγλία ήταν η ετήσια ιπποδρομία του Ντέρμπι («Derby horse race»).
Ο ποδοσφαιρικός όρος ντέρμπι είναι παγκόσμιος.Η ορολογία αυτή χρησιμοποιείται για αγώνες ανάμεσα σε ομάδες μόνο από την ίδια πόλη που έχουν έντονη αντιπαλότητα.Στη χώρα μας προσδιορίζει οποιοδήποτε κρίσιμο αγώνα, (π.χ. Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός ή ΠΑΟΚ – Άρης ).
Το πρώτο Ελληνικό Ντέρμπι διεξήχθη το 1931, μόλις 5 χρόνια μετά την έναρξη των ιπποδρομιών στην Ελλάδα. Τα πρώτα χρόνια επιτρεπόταν η συμμετοχή ίππων και από το εξωτερικό. Η ελληνική συμμετοχή ήταν περιορισμένη λόγω της μικρής δυναμικότητας της ελληνικής ιπποπαραγωγής εκείνη την περίοδο.