Οι έξι ναυαγοί του πλοίου «Ηράκλειον» που βυθίστηκε στη Φαλκονέρα περιέγραψαν τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησαν μέσα στη θάλασσα.
Ήταν ξημερώματα 8ης Δεκεμβρίου 1966 όταν το πλοίο «Ηράκλειον» των αδελφών Τυπάλδου βυθίζονταν ανοιχτά της Φαλκονέρα. Το συμβάν που στιγμάτισε τη χώρα παρουσιάζει η «Μηχανή του χρόνου» στο Cosmote History.
Σύμφωνα με μαρτυρίες σχέδιο οργανωμένης διάσωσης δεν υπήρξε, οι σωστικές λέμβοι δεν λειτούργησαν, ενώ αρκετοί ήταν οι άνθρωποι που αποφάσισαν να πηδήξουν στο νερό χωρίς σωσίβιο. Η μάχη με τα πελώρια κύματα ήταν άνιση. Για κάποιους ναυαγούς η μοναδική ελπίδα σωτηρίας ήταν σχεδίες που έπεσαν στην θάλασσα μετά την ηρωική προσπάθεια δύο λοστρόμων.
«Κάποιος μου είπε μέσα στον πανικό να κατέβω από την σχεδία που είχα αρπάξει για να ανέβουν άλλοι που κολυμπούσαν σε μικρή απόσταση. Του απάντησα ότι είχα σπασμένο σωσίβιο και θα βούλιαζα» διηγείται ο Κώστας Μπιρικάκης, διασωθείς από το ναυάγιο του «Ηράκλειον». Τελικά αρκετοί ναυαγοί προσέγγισαν το σημείο και αρπάχτηκαν από τα ρέλια της σχεδίας για να μην πάνε στο βυθό. Όμως αμέσως μετά ένα μεγάλο κύμα παρέσυρε πολλούς από αυτούς και χάθηκαν στο σκοτάδι.Τελικά μόνο έξι μπόρεσαν να κρατηθούν μέχρι τέλους.
Ο Μπιρικάκης έμεινε γαντζωμένος μαζί με άλλους 5 ναυαγούς σε μία σχεδία για να σωθεί. Ο Κωνσταντίνος Μπιρικάκης αντιμετωπίζει σήμερα προβλήματα ακοής εξαιτίας της πολύωρης παραμονής του στη θάλασσα. Διατηρεί ως ενθύμιο ένα μαντήλι με τις πίσσες που είχε στην τσέπη του παντελονιού του για να θυμάται πως σώθηκε.
Η απόγνωση
Οι ναυαγοί της σχεδίας ήταν σε απόγνωση. Ένας από αυτούς, ο Τάκης Δασκαλάκης, δεν ήξερε κολύμπι, έκλαιγε και εκλιπαρούσε για βοήθεια. «Τότε του είπα ποιος θα σε βοηθήσει; Είμαστε μόνοι μας εδώ, σταμάτα να φωνάζεις και προσπάθησε να μείνεις γατζωμένος πάνω μας» αποκαλύπτει ο Κρητικός ναυαγός. Επικρατούσαν στιγμές πανικού. Άλλοι ζητούσαν από την Παναγία να τους βοηθήσει και άλλοι δεν πίστευαν πως θα σωθούν. Χαρακτηριστικά θυμάται έναν ναύτη να φωνάζει: «Εδώ θα πνιγούμε όλοι. Ο Κόκκινος (γενικός διευθυντής της ακτοπλοϊκής εταιρείας των εφοπλιστών Τυπάλδων) μας έκανε μεγάλο κακό. Του είπαμε ότι το καράβι κινδυνεύει να βυθιστεί και δεν πρέπει να ταξιδεύει. Αυτός επέμενε το «Ηράκλειον» να είναι το πρωί στην ώρα του στον Πειραιά». Η φουρτουνιασμένη θάλασσα απειλούσε την ανατροπή της σχεδίας ανά πάσα στιγμή. Αντίπαλος των ναυαγών δεν ήταν μόνο τα κύματα, αλλά και η εξάντληση. Με όση δύναμη τους είχε απομείνει κρατούσαν τα κορδόνια της σχεδίας για να μην παρασυρθούν. Ήταν αποφασισμένοι να παλέψουν ως το τέλος για τη ζωή τους. Για να επιβιώσουν έτρωγαν πορτοκάλια που εντόπισαν στην επιφάνεια της θάλασσας. Ήταν από κάποιο φορτίο του πλοίο.
Τους έσωσε το μαζούτ
Οι έξι ναυαγοί της σχεδίας ήδη βρίσκονταν για περισσότερες από 12 ώρες στην παγωμένη θάλασσα. Όπως διηγούνται τους έσωσε το πετρέλαιο από τη διαρροή του «Ηράκλειον». Το σώμα τους καλύφθηκε με το πυκνό μαζούτ και λειτούργησε ως ασπίδα προστασίας στο κρύο και την υποθερμία: «Πάνω στη σχέδια φαίνονταν μόνο τα μάτια μας. Αν έλειπε το πετρέλαιο δεν θα γλίτωνε κάνεις. Δεν υπήρχε περίπτωση ανθρώπινο σώμα να αντέξει τόσες ώρες μέσα σε τέτοια κακοκαιρία» λέει με βεβαιότητα ο Μπιρικάκης.
Το ναυάγιο του κράτους
Εκτός από το «Ηράκλειον», εκείνη τη νύχτα ναυάγησε και το κράτος. Δεν υπήρχε κανένα οργανωμένο σχέδιο διάσωσης ναυαγών και περισυλλογής των θυμάτων. Κανένα πολεμικό πλοίο δεν ήταν σε επιφυλακή και κανένα λιμεναρχείο δεν διέθετε διασωστικό σκάφος. «Για να κινηθεί ο μηχανισμός έπρεπε να ακολουθηθεί μια αδιανόητη γραφειοκρατία, να ενημερωθεί όλη η ιεραρχία και να ειδοποιηθεί ακόμα και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο οποίος έδωσε μετά από ώρες εντολή να κινητοποιηθούν αεροπλάνα και πλοία στον τόπο του ναυαγίου. Το γεγονός αυτό προκάλεσε καθυστέρηση και αύξησε τον αριθμό των θυμάτων» αναφέρει ο πρώην Νομάρχης Χανίων και συγγενής θύματος, Γιώργος Αγοραστάκης.
Μετά από 13 ώρες παραμονής στη φουρτουνιασμένη θάλασσα, τους έξι ναυαγούς της σχεδίας περισυνέλεξε τελικά ένα φιλανδικό πλοίο. Διαπιστώθηκε αμέσως ότι αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα όρασης από το μαζούτ καθώς και υποθερμίας. Τους έδωσαν πρώτε βοήθειες, τους έβαλαν κολλύρια στα μάτια και τους έδωσαν κουβέρτες να ζεσταθούν. Μαζί με άλλους ναυαγούς μεταφέρθηκαν στο Τζάνειο του Πειραιά για περίθαλψη.
Η συνάντηση στο ίδιο νοσοκομείο
Στο νοσοκομείο επικρατούσαν εικόνες χάους. Συγγενείς των θυμάτων αναζητούσαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα με κραυγές αγωνίας. Κρατικοί εκπρόσωποι επισκέπτονταν τους διασωθέντες και δημοσιογράφοι αναζητούσαν απαντήσεις για τα αίτια του ναυαγίου. Μέσα σε αυτό τον πανικό, οι έξι διασωθέντες από το ναυάγιο του «Ηράκλειον», που σώθηκαν χάρη στη σχεδία, αντάμωσαν ξανά.
