Άρθρο του Αντώνη Φοδελιανάκη*
«Η ιστορία δίνει την πραγματική διάσταση των πραγμάτων. Δίνει στον καθένα από εμάς την πραγματική του θέση. Μας βοηθά να καταλάβουμε ότι είμαστε απλά μία κουκκίδα στη ράχη αυτού του κόσμου. Μόνο έτσι θα πάψουν κάποιοι να περνιούνται για θαυμαστικο!»
…ὡς μήτε τὰ γενόμενα ἐξ ἀνθρώπων τῷ χρόνῳ ἐξίτηλα γένηται, μήτε ἔργα μεγάλα τε καὶ θωμαστά, τὰ μὲν Ἕλλησι τὰ δὲ βαρβάροισι ἀποδεχθέντα, ἀκλεᾶ γένηται…
Ηροδότου, Α, 1
Άλλη μια σχολική χρονιά έφτασε στο τέλος της! Ένα τέλος που σηματοδοτείται από τις εξετάσεις – προαγωγικές και πανελλαδικές. Για άλλη μία φορά οι ευχές αντηχούν απ’άκρου εις άκρον. «Καλή τύχη»! Σίγουρα ορθότερο του «καλή επιτυχία», αλλά όπως και να το κάνουμε, νιώθεις ότι φεύγεις για τα ξένα τη δεκαετία του ’20. Του προηγούμενου αιώνα, μην παρεξηγούμαστε! Θέμα πανελλαδικών στη γλώσσα «η ιστορία και η αξία της». Κι εδώ αρχίζουν τα παρατράγουδα. «Όλοι στις επάλξεις για τον αγώνα», «ο δικός μου μαχητής ρίχτηκε στην μάχη των πανελλαδικών…», «με ακμαίο φρόνημα…», «μα αξία της ιστορίας;» κι αλλά παρόμοια, των οποίων την υπερβολή μπορεί κανείς να συγχωρήσει αν λάβει υπόψη του ότι βγαίνουν από το στόμα μίας μαμάς ή ενός μπαμπά!
Οι νεοέλληνες έχουμε την τάση να μεγεθύνουμε τα φαινόμενα, να διογκώνουμε τα προβλήματα, τους φόβους και τη θλίψη μας. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Έχουμε σκεφτεί ποτέ ποιοι είναι οι λόγοι που μας καθιστούν μονίμως μεμψίμοιρους; Συμπεριφερόμαστε, λες και ως λαός είμαστε φτιαγμένοι να σηκώνουμε στις ράχες μας τα βάσανα όλου αυτού του τυραννισμένου πλανήτη! Πάντως όχι αγόγγυστα από ό,τι μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει από την ακατάπαυστη οδύνη που σε κάθε έκφανση της καθημερινής μας ζωής φροντίζουμε να εξωτερικεύουμε. Η αιτία υποθέτω ότι πρέπει να αναζητηθεί στα βάθη της συλλογικής μας μνήμης. Εκεί που κατοικοεδρεύουν οι πιο ενδόμυχες σκέψεις μας!
Ο σύγχρονος Έλληνας νιώθει αδικημένος. Νιώθει ότι, για πολλούς λόγους, έχει τεθεί στο περιθώριο. Σε κάποιες περιπτώσεις δικαίως νιώθει έτσι. Πράγματι, κάποιες φορές αντιλαμβάνεται ότι είναι θύμα μίας προσπάθειας διάβρωσης της ηθικής, της αξίας και του πνεύματος του. Κάποτε πάλι, αφού έχει βουτήξει το δάχτυλο στο μέλι, λίγο πριν πιάσει πάτο, αντιλαμβάνεται ότι «μαζί με άλλους τα έφαγε», αλλά σίγουρα έφαγε λιγότερο. Ήθελε κι άλλο; Κατάλαβε ότι παρασύρθηκε; Ένιωσε ότι τον αδίκησαν; Αλήθεια, δεν έχει σημασία!
Εξάλλου, είναι γνωστό ότι σε αυτή τη χώρα υπάρχει ζήτημα ως προς την ιστορική μας μνήμη και γνώση. Ξεχνάμε γρήγορα, μαθαίνουμε ελάχιστα, καταλαβαίνουμε ακόμη λιγότερα, αδιαφορούμε για τα σημαντικά και αναδεικνύουμε ασημαντότητες σε τελικό προϊόν της Silicon Valley της Ψωροκώσταινας μας…. Άλλο είναι το θέμα μας….
Νιώθουμε αδικημένοι! Γιατί άραγε; Ένας λόγος, σίγουρα όχι ο μοναδικός και ομολογώ όχι και ο σημαντικότερος, νιώθω ότι είναι η αδυναμία μας να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να μετασχηματιστούμε σε κεντρική παράμετρο ενός κοινωνικοπολιτικού συστήματος που αγνοεί επιδεικτικά τις ανάγκες μας, τις επιθυμίες μας αλλά και τις πραγματικές μας ικανότητες!
Κάθε καλό κείμενο που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να προτείνει λύσεις! Λύσεις, όχι μόνο διαπιστώσεις. Η λύση είναι μία. Η γνώση της Ιστορίας. Η Ιστορική γνώση δεν θα μας κάνει εθνικιστές. Δεν διδάσκει ανούσια ηθικά διδάγματα. Δεν θα μας καταστήσει πατριδοκάπηλους….ούτε βέβαια θα συμβούν όλα αυτά τα ωραία που γράφτηκαν στο διαδίκτυο από διάφορους «ειδικούς» σε ζητήματα ηθικής και αξιών εξ αφορμής του θέματος που τέθηκε στις πανελλήνιες! Αυτοί οι κίνδυνοι ελλοχεύουν! Είναι αλήθεια!
Βρίσκονται στη γωνία και περιμένουν όχι αυτόν που έμαθε την ιστορία… Αντίθετα, περιμένουν αυτόν που δεν γνωρίζει την ιστορία, που θέλει να γκρινιάξει για όλα τα δεινά που του φόρτωσαν οι άλλοι, που είναι πρόθυμος να καταστροφολογήσει ως αποτέλεσμα της άγνοιας του, που δεν θέλει να αντιληφθεί την αλήθεια της ύπαρξης του. Απλά μια κουκκίδα!
Η ιστορία δίνει την πραγματική διάσταση των πραγμάτων. Δίνει στον καθένα από εμάς την πραγματική του θέση. Μας βοηθά να καταλάβουμε ότι είμαστε απλά μία κουκκίδα στη ράχη αυτού του κόσμου. Μόνο έτσι θα πάψουν κάποιοι να περνιούνται για θαυμαστικο!
*Του Φοδελιανάκη Αντώνη, Phd c., Med, Εκπαιδευτικός – φροντιστής
