Δείτε Επίσης
Η βαθιά συστημική παθογένεια που μετατρέπει τη διαδικασία των δημόσιων έργων σε έναν δαιδαλώδη λαβύρινθο, αναδεικνύεται στην τελευταία έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που δημοσιεύθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023.
Και μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να έπεσαν, ευλόγως, σε δύο σημαντικές καθυστερήσεις που αφορούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, όμως μια ματιά στην πολυσέλιδη έκθεση αρκεί για να καταλάβει κανείς πως το ίδιο μοτίβο επαναλαμβάνεται τις περισσότερες φορές.
Πλημμελής επίβλεψη των εργασιών, αδιαφορία ή αδυναμία αναζήτησης των πραγματικών αιτιών πίσω από τα αιτήματα παράτασης και τις ενστάσεις των αναδόχων, υπερβολική ανοχή από τους δημόσιους φορείς για να αποφύγουν τη διοικητική επιβάρυνση και τις συγκρούσεις, χρονοβόρες διοικητικές διαδικασίες, εμπλοκή πολλών δημόσιων υπηρεσιών για την έκδοση αδειών, σφάλματα των φορέων κατά την κατάρτιση των μελετών και των τευχών δημοπράτησης, υποστελέχωση των υπηρεσιών. Αυτά είναι μερικά από τα στραβά και ανάποδα του συστήματος.
Τα αποτελέσματα του ελέγχου είναι απογοητευτικά. Τα 2/3 των συνολικών έργων που ανατέθηκαν μετά από δημόσιο διαγωνισμό πήραν παρατάσεις, με τις καθυστερήσεις να φτάνουν κατά μέσο όρο 2,5 φορές περισσότερο από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί. Υπήρξαν μάλιστα και έργα, που οι παρατάσεις τους ήταν μεγαλύτερες από το αρχικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου! Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Ενα έργο περιφερειακής ενότητας που είχε προθεσμία ολοκλήρωσης τους 4 μήνες τελικά κατασκευάστηκε σε 47 μήνες μετά από 16 παρατάσεις!
Η έρευνα του Ελεγκτικού Συνεδρίου διενεργήθηκε σε 24 φορείς και εξετάστηκαν συνολικά 1.162 δημόσια έργα η εκτέλεση των οποίων ολοκληρώθηκε από 1.1.2017 έως 31.3.2021. Στη συνέχεια, ελέγχθηκαν δειγματοληπτικά 140 έργα, προκειμένου να διαπιστωθούν οι αιτίες των καθυστερήσεων.
Τα έξι πορίσματα
Τα πορίσματα στα οποία κατέληξε η πολυσέλιδη έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι ενδεικτικά του προβληματικού τοπίου που περιβάλλει τα δημόσια έργα. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, με τον νέο νόμο 4782/2021 τροποποιήθηκε το νομοθετικό καθεστώς που διέπει την εκτέλεση των δημόσιων έργων. Ετσι, τονίζουν, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι «ο παρών έλεγχος, ως εκ του αντικειμένου του, αφορά σε έργα η εκτέλεση των οποίων έχει ολοκληρωθεί, κανένα από τα έργα που ελέγχθηκαν δεν είχε υπαχθεί στο νέο νομοθετικό καθεστώς».
1 Διαπιστώθηκαν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις κατά την εκτέλεση των έργων. Χορηγήθηκαν παρατάσεις στα 2/3 του συνόλου των έργων, ενώ η εκτέλεση των έργων αυτών διήρκησε κατά μέσο όρο 2,5 φορές περισσότερο από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί. Ελάχιστοι φορείς δεν εμφάνισαν τη συστημική αυτή παθογένεια, συνεπεία των πρακτικών που εφάρμοσαν.
2 Οι φορείς κατά κανόνα αποδέχονται τα αιτήματα παράτασης των αναδόχων και δεν αναζητούν την τυχόν ευθύνη τους για την επέλευση των καθυστερήσεων. Δεν προκύπτει ότι η επίβλεψη των έργων ασκείται με την ενδεδειγμένη επιμέλεια.
3 Η χορήγηση παρατάσεων δεν αιτιολογείται με επάρκεια αλλά στερεοτυπικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν επαληθεύθηκε από τον έλεγχο ότι οι καθυστερήσεις οφείλονται στις περιστάσεις που αναφέρονται στις αποφάσεις χορήγησης παρατάσεων.
4 Σε πολλές περιπτώσεις οι καθυστερήσεις οφείλονται σε σφάλματα του φορέα κατά την κατάρτιση της μελέτης και των τευχών δημοπράτησης. Κατά τον καθορισμό των προθεσμιών ολοκλήρωσης των έργων δεν λαμβάνονται υπόψη ουσιώδεις παράγοντες που αναμένεται να επηρεάσουν την εκτέλεσή τους.
5 Διαπιστώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις κατά την τήρηση των διαδικασιών ή την εκτέλεση ενεργειών που συνδέονται με την εκτέλεση των έργων, οι οποίες εμπίπτουν στη σφαίρα ευθύνης των φορέων κατασκευής ή τρίτων φορέων.
6 Η εφαρμογή των σχετικών με την εκτέλεση των δημόσιων έργων διατάξεων του ν. 4782/2021 εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην ταχύτερη ολοκλήρωσή τους.
Να σημειώσουμε ότι οι φορείς που ελέχθηκαν ήταν: υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, εταιρίες ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε., ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε., ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., Περιφέρειες Αττικής, Θεσσαλίας και Πελοποννήσου, Δήμοι Αγρινίου, Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, Ναυπακτίας, Θέρμου, Ακτίου-Βόνιτσας, Ηρακλείου, Μαλεβιζίου, Χερσονήσου, Μινώα Πεδιάδας, Αρχανών Αστερουσίων, Πατρέων, Δυτικής Αχαΐας, Αιγιαλείας, Καλαβρύτων, Ερυμάνθου και ΔΕΥΑ Πάτρας και Αιγιαλείας.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΣ: «Χρειάζεται άλλη προσέγγιση στα έργα που αφορούν την ασφάλεια των πολιτών»
Ενα ακόμη έργο που άργησε να ξεκινήσει λόγω προσφυγών που κατατέθηκαν είναι ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης τον οποίο ανέλαβε να υλοποιήσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Πρόκειται συγκεκριμένα για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη τη δημόσια διοίκηση και τους πολίτες, ο οποίος θα παρέχει όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης.
Απώτερος σκοπός είναι η εύκολη πρόσβαση είτε ιδιώτη είτε επενδυτή από τον προσωπικό ή επαγγελματικό του χώρο, έτσι ώστε με ένα… κλικ να έχει όλα τα στοιχεία που θα του παρουσιάζουν τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, προκειμένου να βρει αυτό που τον ενδιαφέρει.
Στην περίπτωση του Ψηφιακού Χάρτη «είχαμε δύο προσφυγές, τις οποίες στο τέλος το ΤΕΕ τις κέρδισε, με τη διαδικασία αυτή να διαρκεί 15 μήνες, ενώ το έργο για να ολοκληρωθεί ήθελε 24 μήνες» επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.
Κωλύματα
Η γραφειοκρατία, οι αλλεπάλληλες παρατάσεις που δίνονται χωρίς να είναι επαρκώς δικαιολογημένες αλλά και οι… συχνές προσφυγές που κατατίθενται από εταιρίες είναι μερικοί από τους λόγους που τα έργα «κολλάνε» και για να ξεκινήσουν περνά καιρός. Σύμφωνα με τον κ. Στασινό, σε πολλές περιπτώσεις ο χρόνος των διαδικασιών και οι καθυστερήσεις υλοποίησης των έργων καταλήγουν να είναι μεγαλύτερες από το διάστημα που χρειάζεται για να εκτελεστούν τα ίδια τα έργα.
Ερωτηθείς για το πώς θα μπορούσαν να τρέξουν πιο γρήγορα οι διαδικασίες και να μην… κολλάνε τα έργα, ο κ. Στασινός σημείωσε ότι θα πρέπει να υπάρξει μια άλλη προσέγγιση, τουλάχιστον σε συμβάσεις οι οποίες αφορούν στην ασφάλεια των πολιτών. «Για τις συμβάσεις οι οποίες αφορούν στην ασφάλεια των πολιτών θα μπορούσαμε να ζητήσουμε μια εξαίρεση από τη νομοθεσία ώστε να τρέχουν πιο γρήγορα οι διαδικασίες και να υλοποιούνται ταχύτερα τα έργα».
Η τελευταία τριετία, με την πανδημία και αργότερα με την ενεργειακή κρίση, φαίνεται πως πήγαν πίσω τις διαδικασίες των έργων. Σύμφωνα με τα όσα επισήμανε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, «η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και η έλλειψη προσωπικού έπαιξαν εξίσου τον ρόλο τους για να μην τρέχουν στον ρυθμό που θα έπρεπε τα έργα». Πάντως, ο κ. Παπαστεργίου δεν εντοπίζει μεγάλες καθυστερήσεις, δεδομένου, όπως λέει, ότι οι δήμοι προχωρούν τα έργα που έχουν αναλάβει, ενώ επισημαίνει ότι για πρώτη φορά η αυτοδιοίκηση έχει τόσες χρηματοδοτήσεις (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης κ.ά.).
Το χρονικό… ταλαιπωρίας του Ψηφιακού Χάρτη
- 2/9/2020: Απόφαση Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ για προκήρυξη διαγωνισμού.
- 13/10/2020: Διακήρυξη διαγωνισμού με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 21/11/2020.
- 2/12/2020: Εισήγηση της Επιτροπής Διαγωνισμού για κήρυξη άγονου διαγωνισμού, λόγω μη υποβολής προσφορών.
- 3/12/2020: Απόφαση Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ για κήρυξη άγονου διαγωνισμού, λόγω μη υποβολής προσφορών.
- 8/12/2020: Απόφαση Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ για επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 20/1/2021.
- 12/1/2021: Προσφυγή οικονομικού φορέα στην Αρχή Εκδίκασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ).
- 27/1/2021: Απόφαση ΤΕΕ για αναστολή της διαδικασίας του διαγωνισμού μετά από σχετική απόφαση της ΑΕΠΠ.
- 9/3/2021: Απόφαση ΑΕΠΠ όπου έγιναν δεκτές οι απόψεις του ΤΕΕ και απορρίφθηκε η προδικαστική προσφυγή.
- 13/3/2021: Απόφαση ΤΕΕ για παράταση/συνέχιση της διαδικασίας του διαγωνισμού.
- 19/3/2021: Αίτηση αναστολής στο ΣτΕ από οικονομικό φορέα.
- 29/4/2021: Απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ που απέρριψε την αίτηση αναστολής (το πλήρες κείμενο της απόφασης δημοσιοποιήθηκε την 23/9/2021 και κοινοποιήθηκε στο ΤΕΕ και την ΑΕΠΠ την 20/10/2021).
- 10/5/2021: Αξιολόγηση δικαιολογητικών και τεχνικών προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού.
- 30/6/2021: Αίτημα ΤΕΕ προς Επιτροπή άρθρου 73 Ν. 4412/2016-Επανορθωτικά Μέτρα.
- 21/7/2021: Θετική απάντηση της Επιτροπής άρθρου 73 Ν. 4412/2016-Επανορθωτικά Μέτρα.
- 28/7/2021: Αξιολόγηση οικονομικών προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού.
- 5/8/2021: Απόφαση Δ.Ε. ΤΕΕ για κήρυξη προσωρινού αναδόχου.
- 29/9/2021: Εισήγηση της Επιτροπής Διαγωνισμού για κατακύρωση του διαγωνισμού.
- 6/10/2021: Απόφαση ΤΕΕ για κατακύρωση του διαγωνισμού.
- 12/10/2021: Επιστολή ΤΕΕ προς αναδόχους για γνωστοποίηση κατακύρωσης του διαγωνισμού.
- 18/10/20221: Υποβολή σχεδίου σύμβασης και φακέλου διαγωνισμού στο Ελεγκτικό Συνέδριο προς προσυμβατικό έλεγχο.
- 9/12/2021: Εγκριση της σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
- 14/12/2021: Επιστολή ΤΕΕ προς αναδόχους για υπογραφή της σύμβασης.
- 23/12/2021: Υπογραφή της σύμβασης.
- Χρόνος υλοποίησης της σύμβασης 24 μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης (από 23/12/2021).
Αντί για 4 χρειάστηκαν 47 μήνες για έργο περιφέρειας!
Από τη δειγματοληπτική έρευνα του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε 140 έργα, προκειμένου να διαπιστωθούν οι αιτίες των καθυστερήσεων, προέκυψαν σημαντικά ευρήματα, τα οποία αναδεικνύουν τον τρόπο που λειτουργεί το ελληνικό κράτος.
1 Σε δύο έργα περιφερειακής ενότητας προϋπολογισμού περίπου 650.000 και 450.000 ευρώ, ορίστηκε προθεσμία ολοκλήρωσης 8 μηνών. Τελικώς, ολοκληρώθηκαν εντός 19 και 18 μηνών περίπου, κατόπιν χορηγήσεως 1 και 2 παρατάσεων, αντίστοιχα. Λίγο πριν από την εκπνοή της προθεσμίας ολοκλήρωσής τους απεστάλησαν στον ανάδοχο ειδικές προσκλήσεις και εκκίνησαν σύντομα οι διαδικασίες κήρυξής του ως εκπτώτου. Οι καθυστερήσεις οφείλονταν στους χρόνους που απαιτήθηκαν για την εξέταση των ενστάσεων του αναδόχου από το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Εργων και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Σε βάρος του επιβλήθηκαν, πάντως, ποινικές ρήτρες λόγω της καθυστέρησης.
2 Σε έργα περιφερειακής ενότητας, προϋπολογισμού περίπου 1.400.000 και 300.000 ευρώ, ορίστηκαν προθεσμίες ολοκλήρωσης 4 και 3 μηνών. Τα έργα εκτελέστηκαν τελικώς εντός 47 και 21 μηνών, κατόπιν χορήγησης 16 και 7 παρατάσεων, κατ’ αποδοχή των σχετικών αιτημάτων και ισχυρισμών του αναδόχου, και έκδοσης 11 και 4 προειδοποιήσεων για την επίσπευση των εργασιών.
3 Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ανάδοχος δεν τήρησε την υποχρέωσή του να ξεκινήσει τις εργασίες εντός 30 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, παράβαση η οποία επιφέρει την υποχρεωτική έκπτωσή του. Ομως αυτό δεν εντοπίστηκε εγκαίρως από τον φορέα και δεν επιβλήθηκαν οι προβλεπόμενες κυρώσεις, παρότι προκλήθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις. Σε άλλες περιπτώσεις δεν διερευνήθηκε καθόλου η ευθύνη του για τις καθυστερήσεις, παρότι οι επιβλέποντες είχαν διαπιστώσει υπαιτιότητά του (π.χ. κακοτεχνίες που έχρηζαν αποκατάστασης, χρήση μη αποδεκτών υλικών, αδικαιολόγητη παύση ή καθυστέρηση εκτέλεσης εργασιών, λανθασμένες επιμετρήσεις εργασιών εκ μέρους του).
4 Σε ένα έργο ζητήθηκε από τον ανάδοχο να υποβάλει επικαιροποιημένα χρονοδιαγράμματα μόνο μετά τη χορήγηση της δέκατης παράτασης και όχι για τις 9 παρατάσεις που είχαν προηγηθεί.
5 Σε έργο οδοποιίας προκλήθηκε καθυστέρηση 29 μηνών λόγω μη εκπόνησης ειδικής τεχνικογεωλογικής μελέτης για μέρος του οδοστρώματος και μελέτης κόμβου.
6 Σε έργο αναβάθμισης σιδηροδρομικής γραμμής η μη εκπόνηση πριν από τη δημοπράτηση μελέτης πυροπροστασίας και μελέτης εφαρμογής κυκλοφοριακής εξασφάλισης ασφαλούς κυκλοφορίας συρμών προκάλεσε καθυστέρηση 5 μηνών.
7 Σε αποχετευτικό έργο η μη οριστικοποίηση της χωροθέτησης οικίσκου αντλιοστασίου πριν απ’ τη δημοπράτηση προκάλεσε, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, καθυστέρηση 9 μηνών.
8 Σε έργο κατασκευής σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων προκλήθηκε καθυστέρηση 7,5 μηνών διότι στη μελέτη δεν είχε εντοπισθεί ότι η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος ήταν ανεπαρκής και δεν είχε εκπονηθεί στατική μελέτη για ουσιώδη μέρη του έργου.
9 Σε έργο με αντικείμενο την αποκατάσταση νεοκλασικού διατηρητέου κτιρίου προκλήθηκε σημαντική καθυστέρηση διότι δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά τη σύνταξη της στατικής μελέτης τα στοιχεία του υπεδάφους, ενώ παρουσιάστηκαν αποκλίσεις μεταξύ των μελετών του έργου και των μελετών που συνόδευαν την άδεια οικοδομής, με αποτέλεσμα να απαιτηθεί αναθεώρηση της τελευταίας.
10 Σε έργο κατασκευής εξωτερικού αγωγού ύδρευσης σημειώθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις λόγω εσφαλμένης εκτίμησης της μελέτης βάσει της οποίας κατασκευάστηκε εσωτερικό φρεάτιο αντλιοστασίου δεξαμενής, οι διαστάσεις του οποίου ήταν πολύ μικρές για να συγκρατήσουν το φορτίο των ομβρίων υδάτων του περιβάλλοντος χώρου.
11 Σε έργο οδοποιίας δεν εντοπίσθηκε κατά το στάδιο εκπόνησης της μελέτης η ανάγκη διαπλάτυνσης της υφιστάμενης οδού σε ορισμένα σημεία, με αποτέλεσμα να προκληθούν μεγάλες καθυστερήσεις μέχρι τη μεταβίβαση της κυριότητας των απαιτούμενων χώρων από τους ιδιοκτήτες παρακείμενων ακινήτων.
12 Εργο βελτίωσης δημοτικού οδικού δικτύου που εκτελούνταν από περιφέρεια ολοκληρώθηκε σε χρονικό διάστημα 24 μηνών αντί 6 μηνών που είχε προβλεφθεί αρχικά, επειδή στη μελέτη και στα τεύχη δημοπράτησης δεν είχαν προσδιορισθεί οι οδοί επί των οποίων θα εκτελούνταν εργασίες και ο δήμος, που ήταν κύριος του έργου, καθυστερούσε να καθορίσει τις οδούς επί των οποίων θα εκτελούνταν εργασίες.
13 Σε έργο διαμόρφωσης επίστρωσης συνθετικού χλοοτάπητα σε αθλητικό γήπεδο ο ανάδοχος ξεκίνησε τις εργασίες με καθυστέρηση δέκα μηνών διότι ανέμενε την ολοκλήρωση των εργασιών υποδομής, οι οποίες έπρεπε να είχαν προηγηθεί της ανάθεσης των εργασιών επίστρωσης.
14 Η ολοκλήρωση έργου πεζοδρόμησης καθυστέρησε για περίπου ένα έτος επειδή η αναθέτουσα αρχή δεν είχε μεριμνήσει για τη συγκέντρωση των απαραίτητων για την υλοποίηση του έργου στοιχείων, όπως η χάραξη των ρυμοτομικών και οικοδομικών γραμμών και των ορίων της απαλλοτρίωσης τμήματος του έργου.
15 Σε έργο αναβάθμισης σιδηροδρομικής γραμμής, το οποίο εκτελέστηκε σε συνέχεια διαλυθείσας εργολαβίας, σημειώθηκε σημαντική καθυστέρηση μέχρι να ολοκληρωθεί η καταγραφή των εκτελεσθεισών, με τη διαλυθείσα σύμβαση, εργασιών και να παραδοθεί η απαραίτητη ποιοτική τεκμηρίωση αυτών, ενώ παρουσιάστηκαν προβλήματα και κατά τη διαδικασία ανάληψης και αξιοποίησης των υλικών της υπηρεσίας που θα ενσωματώνονταν στο έργο.
16 Σε έργο διαμόρφωσης πλατείας προκλήθηκε καθυστέρηση ενός έτους διότι ο δήμος δεν είχε μεριμνήσει πριν από την υπογραφή της σύμβασης για τη μετεγκατάσταση περιπτέρου και για την απομάκρυνση εγκαταλελειμμένων αυτοκινήτων.
17 Εργο αναβάθμισης κτιρίου καθυστέρησε για πέντε μήνες διότι δεν είχε διευθετηθεί πριν από την υπογραφή της σύμβασης το ζήτημα της μετεγκατάστασης των χρηστών του.
18 Η εκτέλεση έργου που αφορούσε στην κατασκευή ποδοσφαιρικού γηπέδου σε θέση που γειτνίαζε με χώρο στάθμευσης αεροσκαφών καθυστέρησε για περισσότερο από δύο έτη, μέχρι να εκδοθούν οι απαιτούμενες άδειες από το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Εργων της Περιφέρειας, την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, την Εφορεία Αρχαιοτήτων, τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας κ.λπ.
19 Σε δύο έργα επισκευής κτιρίων σημειώθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις διότι διαπιστώθηκε μετά την ανάθεση των εν λόγω εργασιών ότι δεν υφίστατο οικοδομική άδεια, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η εκτέλεσή τους μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία νομιμοποίησης αυτών.
20 Σε έργο κατασκευής δικτύου ομβρίων υδάτων δεν ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό των προθεσμιών η κατασκευή στον ίδιο χώρο προγραμματισμένου έργου της «Αττικό Μετρό», με αποτέλεσμα να προκληθεί εννεάμηνη καθυστέρηση.
21 Περίπου το ίδιο και στην περίπτωση έργου ανάπλασης ιστορικού και εμπορικού κέντρου, το οποίο υπεγράφη πριν από τη σύναψη σύμβασης με τον ΔΕΔΔΗΕ για την υπογειοποίηση του δικτύου ηλεκτροδότησης στον χώρο του έργου, η οποία έπρεπε να έχει προηγηθεί.
22 Σε άλλα έργα, χορηγήθηκε παράταση για την έγκριση Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών (ΑΠΕ) ο οποίος δεν συντάχθηκε ποτέ ή εν αναμονή της έγκρισης ΑΠΕ ο οποίος είχε ήδη εγκριθεί ή εν αναμονή της προμήθειας μηχανολογικού εξοπλισμού εκ μέρους του αναδόχου, η οποία, όμως, προμήθεια είχε ήδη διενεργηθεί, είχε μάλιστα υποβληθεί στον φορέα το σχετικό τιμολόγιο.
23 Σε άλλη περίπτωση χορηγήθηκε παράταση, όχι κατ’ επίκληση παρελθόντος γεγονότος που είχε ήδη προκαλέσει καθυστέρηση, αλλά για ζημίες που ενδεχομένως θα προκαλούνταν στο έργο κατά τον επερχόμενο χειμώνα.
24 Σε ορισμένα έργα χορηγήθηκαν παρατάσεις για την έγκριση ΑΠΕ ή για την ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, η διάρκεια των οποίων ήταν πολύ μεγαλύτερη από τις καθυστερήσεις που προκλήθηκαν.
ΑΠΟ ΤΟ 2021
Τι άλλαξε με τον νέο νόμο
Ανάμεσα στις νέες ρυθμίσεις του νόμου που ισχύει για διαγωνισμούς που προκηρύσσονται από 1.9.2021 και μετά, τέθηκαν ανώτατα όρια αλλά και επιπλέον προϋποθέσεις για τη χορήγηση παρατάσεων. Μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι η προθεσμία εκτέλεσης του έργου μπορεί να παραταθεί από την αναθέτουσα αρχή χωρίς αίτημα του αναδόχου μόνο εντός της οριακής προθεσμίας. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, η σύμβαση μπορεί πλέον να τροποποιείται μόνο μετά από αίτημα του αναδόχου και μόνο για χρόνο έως την αρχική συμβατική προθεσμία ή για σύνθετα και ειδικά έργα έως το διπλάσιο της αρχικής συμβατικής προθεσμίας. Επιπλέον, ορίστηκε ότι για έργα αξίας 1.000.000 ευρώ και άνω καταβάλλεται στον ανάδοχο, σύμφωνα με υποχρεωτικώς τιθέμενο όρο της διακήρυξης, πρόσθετη καταβολή (πριμ), εφόσον ο χρόνος παράδοσης του έργου ή του τμήματος είναι μικρότερος κατά 10% του προβλεπόμενου στη σύμβαση.
Επίσης, προβλέπεται ότι η προθεσμία εκτέλεσης του έργου μπορεί να ανασταλεί έως το καθοριζόμενο όριο σε περίπτωση συνδρομής γεγονότων ανωτέρας βίας, μόνο όμως εφόσον ο ανάδοχος υποβάλει σχετική αίτηση εντός δέκα ημερών, ευθύς μόλις αυτά λάβουν χώρα. Τέλος, προβλέφθηκε ότι, αν με την απόφαση παράτασης δεν επιμερισθεί η ευθύνη για την καθυστέρηση, νοείται ως οφειλόμενη αποκλειστικά στον ανάδοχο.
