Εξέχουσες φυσιογνωμίες από καπετανάτα, βιλαέτια και αρματολίκια ζώστηκαν τα όπλα και ύψωσαν τα λάβαρα του πολέμου ως οπλαρχηγοί τρομακτικοί της Ελληνικής Επανάστασης.
Σήμερα, ας βαδίσουμε στα μονοπάτια των ηρώων μνημονεύοντας τρεις γνωστούς Κρήτες οπλαρχηγούς του 1821 που αγωνίστηκαν με σθένος και αυτοθυσία για την ελευθερία της πατρίδας μας. Οι θυσίες τους και ο αγώνας τους είναι γραμμένες με χρυσά γράμματα στις καρδιές του Κρητικού λαού,
Μιχάλης Κόρακας (1797-1882)
Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η επανάσταση στο νησί (Μάιος 1821), ο Κόρακας έπιασε τα όπλα για να αναδειχθεί σε έναν από τους σπουδαιότερους ηγέτες της Μεγάλης Κρητικής Επανάστασης, αν και δεν περιόρισε τη δράση του στο νησί, πολεμώντας ακόμα και τον Κιουταχή στην Αττική.
Ο «Γέρος», όπως ήταν το παρατσούκλι του, ξεκίνησε τη δράση του ως αρματολός και έκανε έναν τέτοιον πόλεμο στην Κρήτη που θα τον έκανε γνωστό απ’ άκρη σ’ άκρη στο νησί. Ήταν τόσο ταγμένος στρατιώτης στα ιδανικά του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα που όταν το 1825 φάνηκε ότι η επανάσταση στο νησί είχε καταπνιγεί, πέρασε στην ηπειρωτική Ελλάδα συνεχίζοντας τη μάχη στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα, πολεμώντας δίπλα στον Καραϊσκάκη στη Μάχη της Ακρόπολης.
Μετά γύρισε στην Κρήτη για να συνεχίσει τον άσβεστο αγώνα του, όντας τώρα πειρατής για να χτυπά τους Τούρκους στο Αιγαίο. Όταν η ελληνική κυβέρνηση του προσέφερε τιμητικά τον βαθμό του λοχαγού, εκείνος αρνήθηκε, λέγοντας ότι δεν έδωσε μάχες για να πάρει ανταλλάγματα. Ο Κόρακας πολεμούσε καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου του, παίρνοντας μέρος μέχρι και στη μεγάλη κρητική επανάσταση του 1866-69 ως γενικός αρχηγός των 12 ανατολικών επαρχιών. Παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, συμμετείχε σε δεκάδες μάχες σε όλη την ανατολική Κρήτη προλαβαίνοντας να ρίξει άλλη μια ντουφεκιά στην επανάσταση του 1878 (παρά το γεγονός ότι είχε ήδη υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του).
Μιχάλης Κουρµούλης (1765-1824)
Ο μουσουλμάνος αξιωματικός του τουρκικού στρατού Χουσεΐν Μπέης στην προεπαναστατική κρητική περίοδο μετατράπηκε σε παθιασμένο οπλαρχηγό του 1821 εξυπηρετώντας ως κρυπτοχριστιανός τα συμφέροντα των Ελλήνων. Ο Κουρμούλης πρωτοστάτησε στον ξεσηκωμό της Κρήτης και το 1823, ως υπαρχηγός του ελληνικού στρατού, αντιστάθηκε στις επιδρομές του Χουσεΐν Πασά. Μετά την υποταγή της Κρήτης, ακολούθησε τον Τοµπάζη στην Ύδρα.
Ο μεσσαρίτης αγάς Χουσεΐν Κουρμούλης, μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες των επαναστατικών χρόνων που σέβονταν μουσουλμάνοι και χριστιανοί, μετατράπηκε από άρχοντας των κατακτητών σε έναν από τους πρώτους κρήτες Φιλικούς και σημαντικό οπλαρχηγό στη συνέχεια, πολεμώντας ασίγαστα μέχρι το 1824, όταν έπεσε κυνηγημένος
από τους Τούρκους. Τον αγώνα που κήρυξε συνέχισαν τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας Κουρμούλη.
ΞΩΠΑΤΕΡΑΣ Ιωάννης Μαρκάκης (1788-1828).
Γεννήθηκε στο μετόχι Μανουσανά, της περιοχής Πηγαϊδακίων, το 1788. Η καταγωγή του ήταν από το Πετροκεφάλι και το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωάννης Μαρκάκης. Καλογέρεψε στο μοναστήρι της Οδηγήτριας που βρισκόταν κοντά στο χωριό του και πήρε το όνομα Ιωάσαφ. «Μαθήτεψε» την τέχνη του κλεφτοπολέμου κοντά στον καπετάν Μιχάλη Κουρμούλη και αγωνίστηκε άλλοτε στη στεριά ως τιμωρός των γενιτσάρων, μα και άλλοτε σαν κουρσάρος στη θάλασσα. Ανέβηκε και στην άλλη Ελλάδα και πολέμησε στην Πελοπόννησο μαζί με άλλους Μεσσαρίτες αγωνιστές. Για την πολεμική του δράση και με αφορμή το φόνο ενός Οθωμανού, οι Τούρκοι ανάγκασαν τον Μητροπολίτη να τον κάνει αργό και από τότε έμεινε γνωστός στο Λαό και στην ιστορία σαν Ξωπατέρας, που σημαίνει ο αποσχηματισμένος (Ξέπαπας).
Ορμητήριο στους αγώνες τους μα και τόπος φύλαξης οι πλαγιές των Αστερουσίων και ιδιαίτερα ο πύργος στον χώρο της Ιεράς Μονής Οδηγητρίας που φέρει ακόμη και σήμερα το όνομά του: «Ο πύργος του Ξωπατέρα». Αυτός ο πύργος έμελλε να ‘ναι και ο τόπος θυσίας του καθώς τον Φλεβάρη του 1828, πολιορκήθηκε από 800 Τούρκους και μετά από πολυήμερο αγώνα και αφού σκοτώθηκαν όλοι οι συμπολεμιστές του, σκοτώθηκε όταν επιχείρησε να βγει από τον πύργο. Το παλικάρι, που ακόμη και στις μέρες μας τα’ όνομά του ακούγεται απ’ άκρο εις άκρο της Κρήτης, ήταν μόλις σαράντα χρόνων.
Δείτε Επίσης
