Το maleviziotis.gr σε συνεργασία με το Φροντιστήριο Μέσης Εκπαίδευσης «Κύκλος» στο Γάζι δημοσιεύουν τις απαντήσεις των θεμάτων στο μάθημα της Νέα Ελληνικής Ελληνικής Γλώσσας.
Όπως αναφέρουν οι Φιλόλογοι του Φροντιστήριο Κύκλος, Γάζι Μαξίτογλου Εύη & Μαστοράκη Άσπα:
Τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών της 1ης Ιουνίου του 2023 αξιολογούνται ως βατά. Το πρώτο μέρος της εξέτασης αποτελείται από ένα εκτενές μη λογοτεχνικό κείμενο αλλά εύληπτο και κατανοητό.
Οι ερωτήσεις που το αφορούν χαρακτηρίζονται από σαφήνεια και εξετάζουν βασικές γνώσεις των υποψηφίων. Το λογοτεχνικό μέρος της εξέτασης ακολουθεί τον ίδιο βαθμό δυσκολίας και οι ερωτήσεις τίθενται με ακρίβεια. Η τελευταία δραστηριότητα εξετάζει την κρίση των εξεταζόμενων, καθώς οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ένα ερώτημα με αμφίσημο περιεχόμενο και να θέσουν σε λειτουργία την κριτική τους σκέψη.
Δείτε παρακάτω τις απαντήσεις
Α. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
A1.
Ο εθελοντισμός ενέχει θετικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία του άτομου βοηθώντας το να διατηρήσει την ηρεμία σε συνθήκες πίεσης, το αποσπά από τα καθημερινά προβλήματα, ενώ παράλληλα αισθάνεται προσωπική ολοκλήρωση και εσωτερική χαρά. Σε κοινωνικό επίπεδο, μέσω του εθελοντισμού το άτομο διευρύνει τον κοινωνικό του περίγυρο και ταυτόχρονα αναπτύσσει το ομαδικό του πνεύμα.
Α2.
α)
Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου η θεματική πρόταση βρίσκεται στο απόσπασμα: «Καθώς η εθελοντική […] ποτέ ότι είχαν», οι λεπτομέρειες της παραγράφου παρατίθενται στο απόσπασμα: «Κοινωνικοποιούνται, έρχονται σε […] επίλυση καθημερινών προβλημάτων» και η συγκεκριμένη παράγραφος διαθέτει και κατακλείδα: «Γενικότερα, ο εθελοντισμός […] στη ζωή μας».
β)
«ομαδική εργασία»: συλλογική εργασία.
«ενισχύεται η αυτοεκτίμησή τους»: ενδυναμώνεται η αυτοεκτίμησή τους.
«βάζοντας τέρμα στην αδράνεια»: βάζοντας τέρμα στη στασιμότητα.
Α3.
Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο σε σχολική εφημερίδα
Τίτλος
Ζητούμενο πρώτο: Μορφές εθελοντικής δράσης για την αντιμετώπιση σύγχρονών προβλημάτων
-
Συμμετοχή των νέων σε ομάδες εθελοντικών δράσεων όπως δενδροφύτευση σε μεγάλα αστικά κέντρα, καθαρισμός των ακτών από σκουπίδια για την ωφέλεια των λουομένων και των ίδιων των θαλασσών, καθώς και της ζωής που συντηρείται μέσα σε αυτές.
-
Οργάνωση εθελοντικών εκδηλώσεων με σκοπό την παροχή βοήθειας σε ομάδες ανθρώπων που έχουν ανάγκη, όπως αιμοδοσία, οργάνωση γευμάτων αγάπης για τους άστεγους της περιοχής και παροχή ρουχισμού και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης σε περιόδους κοινωνικής κρίσης.
-
Ακόμα, τα άτομα μπορούν να συμβάλλουν μέσα από την προσφορά εθελοντικής δράσης σε συλλόγους και ιδρύματα για την προστασία παιδιών, την επανένταξη τοξικομανών και αποφυλακισμένων και σε συλλόγους που προσφέρουν βοήθεια σε άτομα με ειδικές ανάγκες.
Ζητούμενο δεύτερο: Τρόποι με τους οποίους το σχολείο μπορεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια του εθελοντικού πνεύματος.
-
Το σχολείο μπορεί να αναπτύξει το αίσθημα αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας στους μαθητές μέσα από δράσεις που θα οργανώνονται εντός του σχολικού περιβάλλοντος, όπως συντήρηση και καθαρισμός κοινόχρηστων χώρων με τη βοήθεια των ίδιων των παιδιών, αλλά και με τη διοργάνωση επισκέψεων σε διάφορα μέρη όπου ασκείται η εθελοντική δράση, ώστε να παιδία να έρχονται σε άμεση επαφή με τέτοιες συλλογικές ενέργειες.
-
Παράλληλα είναι απαραίτητη η ενημέρωση των μαθητών για όλες αυτές τις οργανώσεις που ασκούν ανθρωπιστικό έργο. Τέτοιες είναι ο Ερυθρός Σταυρός, οι Γιατροί του κόσμου, η Handicap International Oxfam, BEUC, η Δράση ενάντια στην πείνα, η Consumers International, η W.W.F, World Wild Fund for Nature. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ημερίδων δια ζώσης αλλά και μέσω τηλεδιασκέψεων, όταν αυτό δεν είναι εφικτό.
-
Ένας ακόμα τρόπος μέσα από τον όποιο θα μπορούσαν οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με το πνεύμα του εθελοντισμού θα περιελάμβανε την ένταξη στο σχολικό πρόγραμμά, ενός μαθήματος που θα στόχευε καθαρά στην καλλιέργεια ενός τέτοιου αισθήματος. Σε αυτό θα μπορούσαν οι μαθητές να ενημερωθούν για τα σύγχρονα παγκόσμια προβλήματα, όπως την πείνα και να γνωρίσουν τις δράσεις που συντελούνται από ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις), που βασίζονται στην εθελοντική συμμετοχή ευαισθητοποιημένων πολιτών και προσφέρουν λύσεις για την αντιμετώπιση τέτοιων μεγάλων προβλημάτων.
Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
1η δραστηριότητα
Β1.
Το ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ με τίτλο «Καταφύγια για τη νύχτα» πραγματεύεται πληθώρα θεμάτων, λαμβάνοντας ως κεντρικό άξονα τον άνθρωπο και την κοινωνία. Πρωταρχικό ρόλο στο κείμενο κατέχει ο εθελοντισμός και συγκεκριμένα η προσπάθεια ενός άντρα να βρει καταφύγιο στους άστεγους της Νέας Υόρκης («στέκει ένας άντρας [….] για τη νύχτα»). Παρ’ όλα αυτά, η προσπάθεια του συγκεκριμένου ατόμου κρίνεται ως μη αποτελεσματική από το ποιητικό υποκείμενο, γνωστοποιώντας ότι η ατομική βούληση δεν είναι αρκετή για να οδηγήσει στην άρση της εκμετάλλευσης, η οποία αποτελεί το δεύτερο μείζον ζήτημα που θίγει το κείμενο («Μα ο κόσμος έτσι [….] η εποχή της εκμετάλλευσης») ‒ως λύση στο ζήτημα παρουσιάζεται η συλλογική δράση. Άλλο ένα φαινόμενο για το οποίο γίνεται λόγος είναι η ανθρώπινη εξαθλίωση, ως αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης της οποίας οι υποκινητές δεν γνωστοποιούνται, αλλά είναι φανερό ότι γίνεται λόγος για τους ιθύνοντες και τα οικονομικά ισχυρά μέλη της κοινωνίας, τα οποία δεν εφαρμόζουν λύσεις για την καταπολέμηση των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας («Λίγοι άνθρωποι βρίσκουνε καταφύγιο […] πέφτει στο δρόμο»).
2η δραστηριότητα
Β2.
α)
Μεταφορά: «Δε συντομεύει έτσι η εποχή της εκμετάλλευσης»
Εικόνα: «Στη γωνιά της 26ης Οδού και του Μπροντγουαίη/ Στέκει ένας άντρας κάθε βράδυ τους μήνες του χειμώνα»
Επανάληψη: «Το χιόνι που προοριζόταν γι’ αυτούς πέφτει στο δρόμο.»
β)
α΄ ενικό πρόσωπο: «Ακούω πως στη Νέα Υόρκη»
β΄ ενικό πρόσωπο: «Σαν διαβάσεις τούτο, μην κλείσεις το βιβλίο, άνθρωπε.»
γ΄ ενικό πρόσωπο: «Το χιόνι που προοριζόταν γι’ αυτούς πέφτει στο δρόμο.»
Στο ποίημα εναλλάσσονται τα τρία ρηματικά πρόσωπα. Η εναλλαγή αυτή αποσκοπεί στην ανάδειξη των διαφορετικών ομάδων τις οποίες εμπερικλείει το λογοτεχνικό κείμενο. Αρχικά, το πρώτο ενικό πρόσωπο χρησιμοποιείται για να καταγράψει τις προσωπικές σκέψεις του ποιητικού υποκειμένου. Το δεύτερο πρόσωπο χρησιμοποιείται, καθώς το ποιητικό υποκείμενο απευθύνεται στον αναγνώστη του ποιήματος, δημιουργώντας έναν νοητό διάλογο ανάμεσά τους και προδίδοντας διδακτικό και προτρεπτικό τόνο στο κείμενο και μέσω αυτού καλεί τον αποδέκτη του λόγου του να μην αδιαφορήσει για το ζήτημα, οδηγώντας τον έμμεσα να εγκαταλείψει την παθητική στάση που ακολουθεί και να δράσει. Τέλος, το τρίτο ρηματικό πρόσωπο καταγράφει με αντικειμενικότητα και αποστασιοποίηση τις δυσκολίες που βιώνουν οι άστεγοι.
3η δραστηριότητα
Β3.
Το ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ πραγματεύεται το ζήτημα του εθελοντισμού, εξετάζοντας την αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων. Αρχικά, το ποιητικό υποκείμενο παραδέχεται ότι η ατομική προσπάθεια φέρει ορισμένα θετικά αποτελέσματα, καθώς μία μερίδα αστέγων βρίσκει καταφύγιο και προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες. Στη συνέχεια, όμως, αναφέρει ότι ο κόσμος δεν θα αλλάξει από την προσπάθεια την οποία καταβάλλουν μεμονωμένα άτομα και γνωστοποιεί ότι αυτή δεν αποτελεί διέξοδο στην ανθρώπινη εκμετάλλευση και στη βελτίωση των ανθρώπινων σχέσεων, γεγονός που προσδίδει ένα έντονο τόνο απαισιοδοξίας στο κείμενό του ‒η επανάληψη των στίχων «Μα ο κόσμος έτσι δε θ’ αλλάξει […] η εποχή της εκμετάλλευσης», με τους οποίους ο ποιητής επιλέγει να ολοκληρώσει το δημιούργημά του εντείνει τον συγκεκριμένο τόνο. Παρ’ όλα αυτά, η άμεση έκκληση στον αναγνώστη: «Σαν διαβάσεις τούτο ’δω, μην κλείσεις το βιβλίο, άνθρωπε», δημιουργεί την αίσθηση ότι το ποιητικό υποκείμενο προσδοκά την μεταστροφή της στάσης του δέκτη, τον απεγκλωβισμό του από την παθητικοποίηση και συνεπώς, μέσω της αλλαγής που προμηνύεται, μίας αλλαγής που θα βασίζεται στη συλλογική ενεργοποίηση των πολιτών, εισέρχεται η αχτίνα φωτός στο σκοτάδι της ανθρώπινης ζωής.
Επιμέλεια Θεμάτων: Μαξίτογλου Εύη
Μαστοράκη Άσπα
Φιλόλογοι του Φροντιστηρίου «ΚΥΚΛΟΣ»
ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
