Βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο Βορειοδυτικά του μικρού χωριού Φόδελε στο Ηράκλειο Κρήτης ενώ απέχει από το Ηράκλειο, 29 χιλιόμετρα.
Ο ναός είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου και χτίστηκε τον 11ο αιώνα επάνω στο ανατολικό ήμισυ μιας προγενέστερης χρονολογικά τρίκλιτης βασιλικής του 6ου αιώνα.
Ανήκει στον τύπο του απλού τετράστυλου σταυροειδή εγγεγραμμένο με τρούλο ναό της ελλαδικής σχολής, χωρίς νάρθηκα. Παρότι η αρχιτεκτονική του ναού ανήκει στους τύπους της ελλαδικής σχολής πολλά από τα διακοσμητικά και δομικά στοιχεία του παραπέμπουν στη σχολή της Κωνσταντινούπολης, όπως η στέγαση των γωνιαίων διαμερισμάτων με σταυροθόλια, τα τυφλά αψιδώματα των όψεων του ναού, η χρήση της τεχνικής της κρυμμένης πλίνθου, η απομίμηση ισόδομης τοιχοποίας με χαράγματα στο κονίαμα. Στην τοιχοδομία του έχει ενσωματώσει επίσης σπόλια από τον αρχαιότερο ναό.
Οι παραστάσεις χαρακτηρίζονται από έντονο συντηρητισμό, καθώς συνδυάζουν τη χρήση των μαλακών τονικών διαβαθμίσεων της παλαιολόγειας τέχνης στο πλάσιμο των όγκων με τη γραμμική τεχνική των προηγούμενων δεκαετιών στην απόδοση των χαρακτηριστικών και των κλειστών περιγραμμάτων των μορφών. Έτσι η ομάδα αυτή των τοιχογραφιών εκπροσωπεί την ντόπια καλλιτεχνική παράδοση, λαϊκού χαρακτήρα, που ωστόσο δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη από την ανανεωτική διείσδυση της παλαιολόγειας τέχνης.
Το Φόδελε βρίσκεται σε υψόμετρο 60 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, στην επαρχία Μαλεβιζίου και στο ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Γαζίου στο Νομό Ηρακλείου σε ένα ιδιαίτερο περιβάλλον τόσο ενδιαφέρον, που σε συνδυασμό με την πυκνή βλάστηση και τις πορτοκαλιές δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό για την κεντρική Κρήτη και φημίζεται για τα εύγευστα πορτοκάλια και μάλιστα κάθε χρόνο, την Ανοιξη, γίνονται μεγάλες και ενδιαφέρουσες γιορτές εκεί ,για αυτά. Διαρρέεται από τον ποταμό Παντομάντρη και αποτελεί μια όαση δροσιάς, ειδικά τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Η πλατεία, προσφέρεται για χαλάρωση και δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες να απολαύσουν τον καφέ ή το φαγητό τους δίπλα στο ποτάμι, κάτω από αιωνόβια πλατάνια.
Το χωριό συνδέθηκε με το μεγάλο ζωγράφο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και μάλιστα η παράδοση αναφέρει οτι επηρεάστηκε βαθειά απο την εκκλησία της Παναγίας και έτσι ασχολήθηκε με την ζωγραφική. Η διατήρηση του επωνύμου Θεοτοκάκης στο χωριό οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο Ελ Γκρέκο καταγόταν από εκεί. Σύμφωνα με τον Α. Κύρου πιστεύεται ότι το σπίτι τα παλαιά αρχοντικά του Θεοτοκόπουλου βρίσκονταν στον παλαιό οικισμό Σκοτεινή.
Ωστόσο, ο Πρεβελάκης και άλλοι αντικρούουν τον ισχυρισμό αυτό, κάνοντας λόγο για καταγωγή από το Ηράκλειο. Η άποψη αυτή ενισχύθηκε από την ανακοίνωση του Κ. Μέρτζιου στο 1ο Κρητολογικό Συνέδριο (1961). Επίσης, στον Καστροφύλακα (Κ 36) αναφέρεται ότι ο αδερφός του καλλιτέχνη, Μανούσος, ήταν ενοικιαστής κτημάτων στο Χάνδακα. Δεν αποκλείεται όμως ο πατέρας του Ελ Γκρέκο να είχε γεννηθεί στο Φόδελε και έπειτα να ήρθε στο Χάνδακα.
Στηριζόμενοι στην άποψη της καταγωγής του Θεοτοκοπούλου από το Φόδελε οι καθηγητές και φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Βαγιαδολίδ της Ισπανίας, ενετοίχισαν το 1934 ειδική στήλη με επιγραφή στα ελληνικά και στα ισπανικά, σε πλάκα από το βράχο του Τολέδο, όπου έζησε και πέθανε ο μεγάλος ζωγράφος. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε λοιπόν το μουσείο του El Greco, το οποίο υπήρξε η κατοικία του, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε και που βρίσκεται λίγο πιο μακριά από την κεντρική πλατεία, στον οικισμό Αρχοντικό καθώς στο μουσείο θα έχετε την ευκαιρία να δει αρκετά αντίγραφα των έργων του και μια αναπαράσταση του εργαστηρίου του.
Το μουσείο στεγάζεται σε αναστηλωμένο υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού κτίριο μεταβυζαντινού οικιστικού συνόλου και λειτουργεί από το 1998 με έκθεση αντιγράφων έργων του μεγάλου ζωγράφου και δέχεται πρίπου δέκα χιλιάδες επισκέπτες ετησίως. H λειτουργία του Μουσείου είναι απο 1η Απριλίου έως 31 Οκτωβρίου, καθημερινά από τις 9π.μ έως 7μ.μ.
