Μια πρωτοποριακή μελέτη έφερε στο φως την ανησυχητική πραγματικότητα ότι τα PFAS (per- and polyfluoroalkyl substances), γνωστά ως «παντοτινά χημικά», μπορούν να απορροφηθούν μέσω του δέρματος και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτά τα χημικά χρησιμοποιούνται ευρέως σε βιομηχανικά και καταναλωτικά προϊόντα λόγω των ιδιοτήτων τους, όπως αντοχή στη θερμότητα, το νερό και το λίπος.
Σύμφωνα με τη μελέτη, προϊόντα καθημερινής χρήσης όπως το αντηλιακό, η αδιάβροχη μάσκαρα και το κραγιόν περιέχουν συχνά PFAS. Η ανθεκτικότητά τους και η δυνατότητα να μην διασπώνται εύκολα τα καθιστούν επικίνδυνα, καθώς μπορούν να συσσωρευτούν στον οργανισμό και το περιβάλλον.
Τα PFAS συνδέονται με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως προβλήματα στο ήπαρ, το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξημένο κίνδυνο καρκίνου και άλλα σοβαρά θέματα. Η μελέτη αυτή ενισχύει την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους και ρυθμίσεις σχετικά με τη χρήση αυτών των χημικών σε προϊόντα καθημερινής χρήσης.
«Αν βάλετε κάποιο από αυτά τα προϊόντα απευθείας στο δέρμα σας και περιέχουν PFAS, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μεταφερθούν στο αίμα μέσω του δέρματος», τονίζει ο Stuart Harrad, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Environment International.
Τον Απρίλιο, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ έθεσε για πρώτη φορά όριο για τα παντοτινά χημικά στο πόσιμο νερό, εξαιτίας του μεγάλου όγκου στοιχείων που δείχνουν ότι μπορούν να αποτελέσουν κίνδυνο για την υγεία ακόμη και στα μικρότερα ανιχνεύσιμα επίπεδα έκθεσης.
Τα αδιάβροχα καλλυντικά όπως η μάσκαρα, τα ματ κραγιόν μακράς διάρκειας και τα αδιάβροχα ρούχα είναι παραδείγματα προϊόντων με PFAS που θα μπορούσαν να απορροφηθούν μέσω του δέρματος, δήλωσε ο Graham Peaslee, καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο Notre Dame, ο οποίος συχνά πραγματοποιεί δοκιμές με PFAS σε καθημερινά προϊόντα, ωστόσο δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Τα PFAS βρίσκονται σε εκατοντάδες προϊόντα οικιακής χρήσης, προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς, και συνδέονται με διάφορα είδη καρκίνου, στειρότητα, υψηλή χοληστερόλη, χαμηλό βάρος γέννησης και αρνητικές επιδράσεις στο συκώτι, τον θυρεοειδή και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Η νέα μελέτη προσθέτει στα αποτελέσματα προηγούμενης έρευνας που έδειξε ότι τα PFAS μπορούν να απορροφηθούν από το δέρμα. Οι ερευνητές εξέτασαν τη δυνατότητα απορρόφησης 17 ευρέως χρησιμοποιούμενων PFAS μέσω του δέρματος και βρήκαν ότι οι ενώσεις με βραχύτερη ανθρακική αλυσίδα είχαν υψηλότερα ποσοστά απορρόφησης στην κυκλοφορία του αίματος από ό,τι οι ενώσεις με μεγαλύτερη αλυσίδα.
Τα καλλυντικά προϊόντα με PFAS που εφαρμόζονται απευθείας στο δέρμα μπορεί να διεισδύσουν στο δέρμα ταχύτερα από ό,τι τα PFAS σε υφάσματα και ρούχα, επειδή, στα τελευταία τα PFAS θα πρέπει πρώτα να απελευθερωθούν από το υλικό του προϊόντος πριν απορροφηθούν από το δέρμα μέσω του ιδρώτα ή των ελαίων, εξηγεί ο Harrad.
Υπάρχουν μόνο οκτώ χώρες που έχουν ενεργήσει για να περιορίσουν τα PFAS στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Στη μελέτη εξετάστηκαν πέντε χημικές ουσίες που καλύπτονται από το νέο πρότυπο της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ για το πόσιμο νερό.
Η συνειδητοποίηση της ύπαρξης και των κινδύνων των PFAS είναι κρίσιμη, τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους ρυθμιστικούς φορείς, ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος.
φωτό αρχείου