Ένα φιλόδοξο και πρωτοποριακό εγχείρημα παίρνει σάρκα και οστά στην Κρήτη. Στο οξοποιείο της Ένωσης Αγροτικών Ενώσεων Ηρακλείου (ΕΑΣΗ) οι μηχανές πήραν μπροστά για να δημιουργήσουν για πρώτη φορά ξύδι από ντομάτες. Από ντομάτες, οι οποίες παραμένουν στο δημοπρατήριο απούλητες και στη συνέχεια καταλήγουν στις χωματερές της Κρήτης.
Το εγχείρημα αυτό ξεκινά αρχικά πιλοτικά με μια συγκεκριμένη ποσότητα ώστε να διαπιστωθεί η ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και η διάθεση του στην αγορά. Την πρώτη ημέρα σχεδόν 20 τόνοι αδιάθετης ντομάτας μπήκαν στις μηχανές παραγωγής.
«Ξεκινήσαμε τη διαδικασία παραγωγής ντοματόξυδου, ευελπιστώντας να πατήσουμε επάνω στο μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αγροτικών προϊόντων. Ταυτόχρονα, όπως η γιαγιά μας παλαιότερα έπαιρνε τη ντομάτα, την έκανε πελτέ και την φύλαγε για το χειμώνα, έτσι και εμείς σήμερα προχωράμε στην παραγωγή ντοματόξυδου, προκειμένου να επεξεργαστούμε τα υπολείμματα του αγροτικού αυτού προϊόντος», λέει στον ΟΤ, ο εμπνευστής του νέου αυτού project Μύρων Χιλετζάκης, μέλος της ΕΑΣΗ και πρόεδρος των Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ.
Έτσι, καθώς η ΕΑΣΗ διαθέτει το μοναδικό οξοποιείο στην Κρήτη και αφού υπάρχει ήδη η τεχνογνωσία για τη δημιουργία ξυδιού από σταφύλι, αποφασίστηκε πιλοτικά να χρησιμοποιηθούν οι αδιάθετες ποσότητες ντοματών, που πετιούνται στις χωματερές της Κρήτης και να δημιουργηθεί ένα νέο προϊόν, το ντοματόξυδο.
Στο μεταξύ, ο παραγωγός καθημερινά «κόβει» τις ντομάτες από το χωράφι. Στη συνέχεια αφού οι ποσότητες αυτές πάνε στη δημοπράτηση και δεν καταφέρνουν να πουληθούν και να διατεθούν στην αγορά τα πρώτα 24ωρα, καταλήγουν στα σκουπίδια. Με μια πρώτη εκτίμηση, πάνω από 100 τόνους ντομάτας καταλήγουν κάθε εβδομάδα στις χωματερές της Κρήτης.
Γιατί ξύδι;
«Είναι ένα εγχείρημα, που έχει ως βασικό στόχο ως αγροτική περιοχή που είμαστε, να βρούμε τρόπους και διεξόδους ώστε καθόλη τη διάρκεια του έτους να αποσυμφορίζουμε το περιβάλλον, όταν η εμπορική περίοδος, όπως αυτή που διανύουμε, είναι πιεσμένη», λέει στον ΟΤ ο γενικός γραμματέας του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας Μιχάλης Βιαννιτάκης.
Η Ιεράπετρα είναι η πρώτη σε έκταση θερμοκηπιακή περιοχή σε όλη την Ελλάδα. «Αυτή την στιγμή μέσα σε ένα 24ωρο έχουμε μαζέψει 30 τόνους για την πρώτη φάση του εγχειρήματος. Καθημερινά μπορούμε να μαζεύουμε 30 με 50 τόνους αδιάθετου προϊόντος τα οποία καταλήγουν στη χωματερή», επισήμανε ο κ. Βιαννιτάκης.
Στο ερώτημα γιατί το σχέδιο περιλαμβάνει τη δημιουργία ξυδιού, ο κ. Βιαννιτάκης τονίζει στον ΟΤ ότι «οποιαδήποτε άλλη μορφή μεταποίησης όπως σάλτσα, πελτέ κ.ά δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε άλλες περιοχές. Το ξύδι είναι μια σωστή και έξυπνη επιλογή. Πώς θα καταλήξει κανείς δεν το ξέρει, όμως εμείς κάνουμε την προσπάθειά μας να προχωρήσουμε σε νέα προϊόντα, τα οποία μπορούν να αποκτήσουν μια υπεραξία και με τον τρόπο αυτό να επωφεληθεί και ο παραγωγός, καλύπτοντας ένα μέρος του μεγάλου κόστους παραγωγής».
Δωρεάν σε πρώτη φάση
Αυτές τις ημέρες ξεκίνησε το πρώτο στάδιο της παραγωγής, το οποίο περιλαμβάνει την επεξεργασία 20 τόνων ντομάτας. Όπως μας εξηγεί ο κ. Χιλετζάκης, μετά την πολτοποίηση και χυοποίηση της ντομάτας, θα ξεκινήσει ο βρασμός ώστε μετά με τη διαδικασία της οξοποίησης να γίνει ξύδι. «Όπως το κρασί έτσι και το ξύδι δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Τον Αύγουστο τρυγάμε τα σταφύλια και το κρασί το παίρνουμε τον Απρίλιο. Ακριβώς το ίδιο γίνεται και με το ξύδι. Θέλει ένα τρίμηνο για να γίνει. Οι μελέτες από τους οινολόγους μας έχουν γίνει, έχουμε πάρει το πράσινο φως ότι το προϊόν αυτό μπορεί να παραχθεί και προχωράμε δυναμικά», συμπληρώνει.
Σε πρώτη φάση το τελικό προϊόν, το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει το επόμενο τρίμηνο, θα είναι διαθέσιμο δωρεάν στην εστίαση της Κρήτης και στη συνέχεια, εφόσον το νέο αυτό εγχείρημα στεφθεί με επιτυχία, θα κυκλοφορήσει σε όλη τη χώρα.
«Ευελπιστούμε ότι θα πάει καλά η νέα αυτή προσπάθεια και ότι ο νέος αυτός κωδικός θα μπει στη ζωή μας. Θεωρούμε ότι το ντοματόξυδο είναι πρωτοποριακό και μπορεί να συνδυαστεί σε πολλά φαγητά και σαλάτες. Ελπίζουμε να το υιοθετήσει η Ελληνίδα νοικοκυρά, η ελληνική εστίαση και ο Έλληνας καταναλωτής.
Από όλη αυτή την προσπάθεια θα στηριχθούν τόσο οι παραγωγοί του νησιού όσο και το περιβάλλον, καθώς στοχεύουμε σε μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αγροτικών προϊόντων. Σήμερα το περιβάλλον έχει όλους εμάς ανάγκη για να το προστατεύσουμε», τονίζει ο κ. Χιλετζάκης.