Η Μαρία Δασκαλογιάννη, κόρη του ήρωα του Αγώνα για την ελευθερία της Κρήτης, υπήρξε μια σημαντική προσωπικότητα που ζούσε με πίστη και αφοσίωση στην πατρίδα της, ακόμα και όταν αντιμετώπισε πρωτοφανείς δυσκολίες.
Παρά την αιχμαλωσία της από τους Τούρκους και τον αναγκαστικό γάμο της με Τούρκο αξιωματούχο, η Μαρία διατήρησε την ελληνική της ταυτότητα και τις αξίες της.
Η ζωή της ξεκίνησε σε μια εποχή έντονων εντάσεων και συγκρούσεων. Ο πατέρας της, Δασκαλογιάννης, ήταν αρχηγός των επαναστατημένων Σφακιανών κατά την διάρκεια των Ορλωφικών, που παρότρυναν τους Έλληνες να επαναστατήσουν το 1770. Ωστόσο, η επανάσταση αυτή απέτυχε και ο Δασκαλογιάννης συλήφθηκε και θανατώθηκε με φρικτούς τρόπους το 1771.
Καθώς η Μαρία και η αδελφή της Ανθούσα αιχμαλωτίστηκαν, υπέστησαν τρομερές δοκιμασίες και απομονώθηκαν από την οικογένειά τους. Η Μαρία, αποφασισμένη να κρατήσει ζωντανές τις κραυγές του πατέρα της για ελευθερία, παντρεύτηκε έναν Τούρκο αξιωματούχο αλλά κατάφερε να διατηρήσει την πίστη και τις αξίες της.
Με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821, η Μαρία αποφάσισε να δράσει. Χρησιμοποίησε τη δύναμη και την επιρροή της για να βοηθήσει τους επαναστάτες Κρητικούς. Εγκατέλειψε την Κωνσταντινούπολη, ντύθηκε καλόγρια και κατευθύνθηκε στην Τήνο, όπου προσέφερε βοήθεια και υποστήριξη στους Έλληνες που μάχονταν για την ελευθερία τους.
Η συμμετοχή της στην επανάσταση και η αποφασιστικότητα της είχε σημαντική επίδραση στην υποστήριξη του αγώνα για την απελευθέρωση της Κρήτης. Ίδρυσε το Πανελλήνιο Ίδρυμα της Ευαγγελίστριας, συγκέντρωσε χρηματοδοτήσεις και έκανε δωρεές από την περιουσία της, επιτυγχάνοντας να υποστηρίξει τον αγώνα.
Η ζωή της Ματίας Δασκαλογιάννη ήταν γεμάτη από προκλήσεις, αλλά και από στιγμές ηρωισμού και αυταπάρνησης. Πέθανε στην Τήνο το 1823, σε ηλικία περίπου 70 ετών, έχοντας αφήσει πίσω της ένα σπουδαίο έργο και μια αναμφισβήτητη κληρονομιά.
Είναι μια ηρωική μορφή που τιμά την παράδοση της οικογένειάς της και της Κρήτης στο σύνολό της, καθώς η συνεισφορά της στη μάχη για την ελευθερία αποτελεί παράδειγμα θάρρους και πατριωτισμού.
*Σφακιανή με την παραδοσιακή φορεσιά της
