Όταν οι έμποροι επιθυμούσαν να ξεκινήσουν τα ταξίδια τους, η εμπιστοσύνη τους στον Πύργο ήταν ζωτικής σημασίας. Οι οκτώ πλευρές του πύργου προσδιορίζουν κάθε άνεμο και δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να παρακολουθούν τις καιρικές συνθήκες. Κάθε άνεμος έχει το δικό του όνομα και σύμβολο, σε μια διάταξη που συνδυάζει την τέχνη με την επιστήμη.
Κάθε πλευρά του έχει μήκος 3,20 μ. Στο βάθος του ανάγλυφου είναι χαραγμένα τα ονόματα των ανέμων: Βορρέας (βόρειος), Καικίας (βορειοανατολικός), Απηλιώτης (Ανατολικός), Εύρος (νοτιανατολικός), Νότος (νότιος), Λιψ (λίβας, νοτιοδυτικός, Ζέφυρος (δυτικός) και Σκίρων (βορειοδυτικός).
Ο πύργος διέθετε κωνική κεραμοσκεπή στέγη με έναν ορειχάλκινο ανεμοδείκτη στην κορυφή σε μορφή Τρίτωνα ο οποίος δυστυχώς στις μέρες μας δεν σώζεται.
Σύμφωνα με αρχαίους συγγραφείς, ο αρχιτέκτονας του Πύργου είναι ο Ανδρόνικος, ο οποίος από την Κύρρο της Μακεδονίας δημιούργησε αυτό το ωρολόγιο, γνωστό επίσης ως Ωρολόγιο του Κυρρήστου. Νεότερες έρευνες χρονολογούν την κατασκευή του μεταξύ 120 και 100 π.Χ., και υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Πτολεμαίοι της Αιγύπτου μπορεί να ήταν οι δωρητές αυτού του εντυπωσιακού έργου.
Σήμερα, ο Πύργος των Ανέμων συνεχίζει να είναι σημείο αναφοράς για τους Αθηναίους και τους επισκέπτες, συνδυάζοντας την ιστορία με τον σύγχρονο πολιτισμό. Ο χώρος γύρω του είναι γεμάτος ζωή, καθώς οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για να συζητήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις και να θαυμάσουν αυτό το μοναδικό μνημείο που φέρει τις μνήμες ενός λαμπρού παρελθόντος.
Οι μελετητές πράγματι αναγνωρίζουν τον Πύργο των Ανέμων ως ένα πρώιμο είδος μετεωρολογικού σταθμού, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή της αρχαίας Αθήνας. Συνδυάζοντας τη λειτουργία ενός ρολογιού και την παροχή πληροφοριών για τους ανέμους, τον καθιστούσε ουσιαστικό εργαλείο για τους εμπόρους της εποχής.
Οι έμποροι χρειάζονταν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις καιρικές συνθήκες και την ώρα, προκειμένου να προγραμματίσουν τα ταξίδια τους και να εκτιμήσουν πότε τα προϊόντα τους θα έφταναν στους προορισμούς τους. Η ικανότητα να γνωρίζουν αν οι άνεμοι ευνοούσαν το ταξίδι τους ή αν έπρεπε να περιμένουν για καλύτερες καιρικές συνθήκες, επηρέαζε άμεσα την επιτυχία και την αποδοτικότητα των εμπορικών τους δραστηριοτήτων.
Ο Πύργος των Ανέμων, λοιπόν, δεν ήταν απλά ένα αρχαίο μνημείο, αλλά και ένα κρίσιμο εργαλείο που ένωσε τη γνώση της αστρονομίας και της μετεωρολογίας, έχοντας μάλιστα σημαντική επιρροή στην οικονομική ζωή των Αθηναίων. Σήμερα, ο ρόλος του ως σημείο αναφοράς για τον χρόνο και τον καιρό τον καθιστά ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς.
