Από την 1η Ιανουαρίου 2025, οι αγρότες θα αντιμετωπίσουν περικοπές στις επιδοτήσεις και πλήρη αποκλεισμό από τις ευρωπαϊκές ενισχύσεις αν διαπιστωθούν εργασιακές παραβάσεις κατά τους ελέγχους από αρμόδιες αρχές. Οι παραβάσεις αυτές περιλαμβάνουν ανασφάλιστους αγρεργάτες, μη ικανοποιητικές συνθήκες εργασίας και απουσία ασφαλών δομών για τη φιλοξενία τους.
Η υποχρέωση εφαρμογής των κανόνων αυτών προέρχεται από την ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και είναι γνωστή ως «κοινωνική αιρεσιμότητα». Η Ελλάδα υποχρεούται να εφαρμόσει τους σχετικούς κανόνες σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 3072/Β’/2023), ωστόσο δεν έχουν εκδοθεί ακόμα οδηγίες σχετικά με την τήρηση των κανόνων και τις κυρώσεις.
Προς το παρόν, έξι κράτη-μέλη της ΕΕ εφαρμόζουν ήδη αυτούς τους κανόνες, ενώ η Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη πρέπει να τους υλοποιήσουν μέχρι το 2025. Η διεθνής συγκυρία για την ελληνική γεωργία φαίνεται δύσκολη, ιδίως για τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, καθώς η πλήρης εφαρμογή των κανονισμών ενδέχεται να επιφέρει σοβαρές επιβαρύνσεις.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να αποφασίσει μόνη της για παράταση στην εφαρμογή αυτών των κανονισμών και θα χρειαστεί έγκριση από την Κομισιόν. Είναι πιθανό το ζήτημα αυτό να ανακύψει σε επόμενα συμβούλια υπουργών Γεωργίας, καθώς και άλλες χώρες ενδέχεται να ζητήσουν αναβολή στην εφαρμογή των κανόνων.
Αναλυτικότερα το ΦΕΚ για την κοινωνική αιρεσιµότητα αναφέρει:
Άρθρο 9
Κοινωνική Αιρεσιµότητα
- Περαιτέρω για την χορήγηση της βασικής εισοδηµατικής ενίσχυσης, απαιτείται και η συµµόρφωση µε την κοινωνική αιρεσιµότητα.
- Ενεργοί Γεωργοί που δεν συµµορφώνονται µε τις δεσµεύσεις της κοινωνικής αιρεσιµότητας, υπόκεινται σε διοικητική κύρωση.
- Η κοινωνική αιρεσιµότητα επιβάλλει δεσµεύσεις στους τοµείς της απασχόλησης και της υγείας και ασφάλειας της εργασίας. Οι ΕΓ συµµορφώνονται το αργότερο έως 1/1/2025.
- Οι δικαιούχοι θα ενηµερώνονται για την απαίτηση τήρησης του συστήµατος της αιρεσιµότητας και τις διοικητικές κυρώσεις µη τήρησής τους κατά την υποβολή της ΕΑΕ κάθε έτους.
- επτοµερής ρύθµιση της εφαρµογής του συστήµατος της κοινωνικής αιρεσιµότητας καθώς και οι σχετικές διοικητικές κυρώσεις περιλαµβάνονται σε αυτοτελή για το σκοπό αυτό κοινή υπουργική απόφαση, σε συνεργασία µε τα συναρµόδια υπουργεία.