Στην εκπομπή Maleviziotis radio «Μαλεβιζιώτικος Παλμός», Σάββατο πρωί 09 -11 π.μ με τη Συραγώ Χορταριά Ο Δρ Χαράλαμπος Φασουλάς έφορος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, με Διδακτορική διατριβή στην , Τεκτονική Γεωλογία, και πλήθος Διεθνών συγγραμμάτων έδωσε μια συνέντευξη, ξεκάθαρη και με επιστημονικό έρεισμα που κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει.
Οι θέσεις του, προέρχονται από ερευνητικές μελέτες και επιστημονικά δεδομένα διαμορφωμένα με εμπειρία στο ερευνητικό πεδίο και βαθιά γνώση γεωμορφολογικών και υδρολογικών χαρακτηριστικών.
Πώς θα καταφέρουμε να ανορύξουμε νερό από τον Αλμυρό και ποια διάσταση θα πρέπει να δοθεί στην εκμετάλλευση του νερού, του αγαθού της φύσης για τον άνθρωπο;
Παρουσίαση της δυναμικής του Αλμυρού
«Η φύση έχει προικίσει με ένα τεράστιο δώρο το Μαλεβίζι, τον Αλμυρό με τις πηγές του, και τη δυνατότητα αποταμίευσης σε ταμιευτήρες υπόγειους, τεραστίων ποσοτήτων υδάτων. Νερά καλά προστατευμένα εξαιρετικής ποιότητας» .
«Ο Αλμυρός είναι μία εκ των τεσσάρων μεγαλύτερων καρστικών πηγών του κόσμου. Δύο πηγές τροφοδοσίας πλουτίζουν την κοίτη του Αλμυρού. Η πρώτη και μεγαλύτερη είναι από το ορεινό σύστημα του Ψηλορείτη και η δεύτερη πηγή από τα βουνά Κέρης και Τυλίσου».
Φανταστείτε ότι τρεις σωλήνες μεταφέρουν νερό στον Αλμυρό
Δειγματοληπτικές μελέτες του ΙΓΜΕ, που έγιναν με τη χρήση χρωστικών ουσιών και ιόντων, στο οροπέδιο της Νίδας, αποκάλυψαν ότι μετά από 8,5 ώρες ταξιδιού, τα στοιχεία κατέληξαν στον Αλμυρό ποταμό. Οι δύο πηγές δεν επικοινωνούν. Το νερό, χιονόνερο, όταν λειώνουν τα χιόνια και βρόχινο, κινούνται υπόγεια μέσα από σύστημα σηράγγων και σπηλαίων. Τα νερά ενώνονται μόνον κοντά στην πηγή του Αλμυρού.
Όμως αυτό θα ήταν ένα τέλειο σύστημα υδροδοσίας με καλό γλυκό νερό , αν δεν γίνονταν πρόσμιξη με θαλασσινό νερό, από άλλο σωλήνα.
Σπηλαιοδύτες ,οι οποίοι είχαν καταδυθεί στην πηγή σε βάθος 90 μέτρων από τη στάθμη των νερών του Αλμυρού, βάθος 70 μέτρων από τη στάθμη της θάλασσας και σε βάθος 270 μέτρων εσωτερικά από την πηγή προς τα Δυτικά, ανακάλυψαν την ύπαρξη τροφοδοσίας από πηγή θαλασσινού νερού, το οποίο υπάρχουν υποψίες ότι προέρχεται από το Μπαλί, αλλά λόγω της απόστασης πιθανόν να υπάρχουν και άλλες πηγές εισροής θαλασσινού νερού στον Αλμυρό ακόμα και σε ποιο κοντινή απόσταση».
Γιατί παρατηρούμε 1,5 μήνα περίπου το χρόνο πόσιμο νερό στον Αλμυρό;
Φανταστείτε, μας λέει ο κος Φασουλάς ότι υπάρχουν τρεις σωλήνες που τροφοδοτούν με νερό τον Αλμυρό. «Η πρώτη από το ορεινό σύστημα του Ψηλορείτη, που διοχετεύει τη μεγαλύτερη ποσότητα, η δεύτερη από Κέρη και Τύλισο και η Τρίτη από τη θάλασσα. Όταν οι ποσότητες σε ένα καλό υδρολογικά έτος ανεβαίνουν από Φεβρουάριο έως Μάρτιο , λόγω των χιονιών που λιώνουν και των έντονων βροχοπτώσεων , το παγωμένο νερό σταματά λόγω πυκνότητας και ορμής –ταχύτητας ,την είσοδο του αλμυρού νερού .Για αυτό παρατηρούμε ότι εκείνην την περίοδο, το νερό είναι σχεδόν πόσιμο».
Γιατί απέτυχε το έργο ανύψωσης της στάθμης του Αλμυρού;
Πρώτο σημαντικό δεδομένο «Στη δεκαετία του 1970, έφτιαξαν φράγμα ανύψωσης με τη λογική ότι αν η ανάμειξη γίνεται πολύ κοντά στην πηγή ίσως το θαλασσινό νερό που είναι πυκνότερο, κατέβει κάτω από το πόσιμο. Το εγχείρημα απέτυχε. Πλέον είμαστε στην κατανόηση ότι θα πρέπει να ανυψωθεί το νερό μερικές δεκάδες μέτρα ακόμα τη στάθμη της πηγής, να μπλοκάρουμε από κάτω το θαλασσινό νερό. Όμως είναι δύσκολο καθώς στα 70 μέτρα γίνεται η ανάμειξη. Πώς θα επιτευχθεί η ανύψωση από τόσο μεγάλο βάθος; Το πρώτο βασικό δεδομένο είναι ότι θα πρέπει σε αυτό το εγχείρημα πριν αναμειχθεί το πόσιμο με θαλασσινό νερό, να διαχωρίσουμε το γλυκό και να πάει ψηλότερα».
Δεύτερο σημαντικό δεδομένο «είναι ότι η πηγή του Αλμυρού εκφορτίζει σε ένα πολύ καλό υδρολογικό έτος έως και 350.000.000κ.μ νερό. Με μέση παροχή σε ένα κανονικό έτος έως 250.000.000κ.μ νερού. Ακόμα και σε ξηρό έτος φτάνει η εκφόρτιση στα 150.000.000 κμ νερού. Ολόκληρη η Κρήτη για να υδροδοτηθεί πλήρως απαιτούνται 850.000.000 κμ νερού. Κατανοούμε λοιπόν ότι ο Αλμυρός μπορεί να τροφοδοτήσει το 1/5 ,των αναγκών νερού, ολόκληρου του νησιού μας .Μπορεί να γεμίσει 5 Αποσελέμηδες .
Ρωτήσαμε για επιστημονικές έρευνες και μελέτες σχετικά με την αξιοποίηση και τον βέλτιστο τρόπο που έχει ως τώρα προταθεί.
Ο κος Φασουλάς αναφέρθηκε στις μελέτες που είχαν γίνει από την αποκεντρωμένη διοίκηση , με ανάθεση σε επιστημονική επιτροπή πριν από 15-20 χρόνια και είχαν διεξαχθή έρευνες που κατέληξαν σε πολύτιμα συμπεράσματα, και είχαν δοθεί κατευθύνσεις. Μέσα από τις μελέτες προκύπτει ότι το νερό του Ψηλορείτη που έχει και τον μεγαλύτερο όγκο, είναι καλύτερο να προσεγγίζεται με γεωτρήσεις. Το νερό του Ψηλορείτη κατευθύνεται ανατολικά προς Ηράκλειο μέσω υπόγειων σπηλαίων. Μπλοκάρεται εξαιτίας ρηγμάτων και ιζημάτων και κατευθύνεται προς τον Αλμυρό.
Οι γεωτρήσεις στις περιοχές Λουτράκι, Φαράγγι Γωνιών, Τύλισσο, Κέρη είναι ακριβώς σε αυτή τη λογική, ότι οι γεωτρήσεις αποτελούν τον πιο σίγουρο τρόπο ανόρυξης του γλυκού νερού.
Το σενάριο ιδιωτικής παρέμβασης
Αναφορικά με τις αυτοψίες για διάνοιξη σήραγγας και υδρομαστευτικής στοάς, όπως παρουσιάζεται, η σήραγγα ακολουθεί παράλληλα τα ρήγματα, ενώ το νερό βρίσκεται μπλοκαρισμένο και θα έπρεπε να κοπούν εγκάρσια τα ρήγματα για την ανόρυξή του. Δεν έχει λογική να ακολουθηθεί κατά τον κο Φασουλά αυτή η πρακτική που μπορεί και να μην βγάλει καθόλου νερό ενώ αποτελεί ένα πολύ ακριβό οικονομοτεχνικά σενάριο.
Παρακολουθείστε την ηχητική συνέντευξη του κου Φασουλά η οποία περιλαμβάνει πολλές κατατοπιστικές αλήθειες αλλά και στάσεις για την ανθρώπινη και ουσιαστική αξιοποίηση του Αλμυρού.
Τα σενάρια πλέον κάθε μέρα ανατροφοδοτούνται για τον Αλμυρό, όμως σε καμιά περίπτωση αυτό το δώρο της φύσης στο Μαλεβίζι, δεν πρέπει να τύχει κακής διαχείρισης μελλοντικά .
Το νερό είναι πολύτιμο αγαθό και το Σύνταγμα επιβάλλει την αξιοποίηση αυτού του πόρου πρώτιστα για την ύδρευση και την άρδευση των περιοχών με δημόσιο πρόσημο.