Με το δέρμα των ζώων (προβιά) και κουδούνια που φοράνε τα αιγοπρόβατα στα κοπάδια για να μην χάνονται από τα στενά όρια του κοπαδιού , επέλεγαν να μασκαρεύονται κάποτε οι άνθρωποι στα χωριά του Μαλεβίζιου, όπως ανέφερε στα πλαίσια της εκπομπής «Κάθε μέρα Μαλεβίζι» στο Maleviziotis Radio η κ. Μαρία Πυργιαννάκη- Τσαφαντάκη η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε μαζί με άλλα 7 αδέρφια στον Κρουσώνα, σε μια γειτονιά, όπου οι άνθρωποι μαζευόταν όλοι μαζί σε ένα σπίτι για να γιορτάσουν την Τσικνοπέμπτη, κι άλλες γιορτές και σχόλες.
Σπίτια μικρά που μπορούσαν να φιλοξενήσουν μέχρι και 30 άτομα γύρω από ένα τραπέζι με τσικνισμένο, κουνέλι τηγανιτό, αρνί και κατσίκι και φυσικά άφθονο παλιό κρασί. Έτσι κάναμε τις «μασκάρες» λέει η κ. Μαρία συγκινημένη καθώς αναπολεί τις εποχές που η αγάπη ήταν το κύριο συστατικό όλων των σχέσεων.
Μια θεία μου, θυμάται, είχε ντυθεί τσιγγάνα με τα ρούχα της μάνας της, καλύπτοντας το πρόσωπο της με ένα τσεμπέρι και κρατώντας στο χέρι ένα λαδικό, έμπαινε στα σπίτια και στα καφενεία του χωριού, όπου σε ένα από αυτά βρισκόταν και ο σύζυγος της, ο οποίος την πλησίασε της έδωσε χρήματα και δεν την αναγνώρισε! Είχε πολύ μεγάλη επιτυχία η μεταμφίεση της, ομολογεί και θυμάται και τα δικά της «μασκαρέματα»
Εγώ λέει έφτιαχνα δόντια με τον φλοιό των πορτοκαλιών και τα έβαζα στο στάμα μου, αλλάζοντας την όψη του προσώπου μου, το οποίο φρόντιζα να το καλύψω είτε με αλεύρι, είτε μουτζορώνοντας το, παίρνοντας «μουζουδιά» από το μουζωμένο τσουκάλι που χρησιμοποιούσε η μάνα μου για να μας μαγειρέψει το φαγητό στην παραστιά ή το τζάκι του σπιτιού μας. Άλλες φορές πάλι φορούσα το νυφικό της μητέρας μου, τα τακούνια και τα αξεσουάρ της ή τα ρούχα της γιαγιάς και του παππού και κανένας δεν με αναγνώριζε.
Οι άνδρες της οικογένειας ντυνόταν με Κρητικές βράκες και μαντίλια, μουζωνόταν και εκείνοι και κανείς δεν τους αναγνώριζε. Επίσης, συνέχισε, κάλυπταν το πρόσωπο τους με ένα σεντόνι στο οποίο είχαν δημιουργήσει 2 τρύπες που έφταναν στο ύψος των ματιών και υποδυόταν τα φαντάσματα. Άλλες πάλι φορές με κάποιο τρόπο τοποθετούσαν μια κατσαρόλα στο κεφάλι τους που ενίοτε είχε μέσα και νερό και όταν χοροπηδούσε ο μασκαρεμένος το νερό χυνόταν και τους έβρεχε όλους, χωρίς όμως να τους θυμώνει, τουναντίον γελούσαν και χειροκροτούσαν τον μασκαρά που τους μούσκεψε και του έδιναν ευχές για υγεία και μακροζωία
Εκείνο όμως που αναπολεί με νοσταλγία η κ. Μαρία είναι ο τρόπος που αγαπιόταν οι άνθρωποι, τότε που έσμιγαν σε ένα σπίτι χωρίς να ανησυχούν για το τι θα φάνε, διότι αρκούνταν στο βρισκούμενο και ήξεραν ότι η καλή παρέα, η καλή καρδιά και το παλιό κρασί ήταν αυτά που θα προσέδιδαν στην ατμόσφαιρα νότες χαράς και ευτυχίας, τόσο μεγάλης που σε ολόκληρη τη γειτονιά, αντηχούσαν τα γέλια και τα πειράγματα του κόσμου.
Τώρα οι εποχές έχουν αλλάξει λέει η κ. Μαρία και τα παιδιά προτιμούν να ντύνονται με στολές που προμηθεύονται από τα πολυκαταστήματα του Ηρακλείου, δεν πειράζει όμως ας υπάρχει υγεία και αγάπη σε όλο τον κόσμο για να είναι όλα όμορφα και ας είναι διαφορετικά!
Η κ. Μαρία Τσαφαντάκη είναι ένας πολυπράγμων άνθρωπος ο οποίος φροντίζει να διατηρεί τις παραδόσεις του τόπου της. Συμμετέχει σε κάθε είδους εκδήλωση των Πολιτιστικών Συλλόγων Κρουσώνα και Κιθαρίδας και είναι εκείνη που φτιάχνει τα πλουμιά στα κουλούρια, στο πλαίσιο των ζυμωμάτων που διοργανώνει Χριστούγεννα και Πάσχα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κιθαρίδας.
Είναι εκείνη που ξέρει τόσες προσευχές, όσα είναι τα γράμματα της ελληνικής αλφαβήτου. Είναι μια τεράστια αγκαλιά για όλον το κόσμο και εμείς ως Maleviziotis Radio της ευχόμαστε να έχει την υγεία της και να χαρίζει απλόχερα όπως εκείνη ξέρει την αγάπη της σε όλους.
