Σάββατο πρωί στο maleviziotis radio και στην εκπομπή «Μαλεβιζιώτικος Παλμός» με τη Συραγώ Χορταριά και με τσουχτερό κρύο, την πιο ψυχρή μέρα του χειμώνα , εμείς φέραμε την ζεστασιά και τις ενδιαφέρουσες συζητήσεις μιας πρωινής συντροφιάς -Για να σας κρατήσουμε «καλά καλή παρέα».
Η Πρόεδρος του Συλλόγου Αναπτυξιακή Κρήτης κα Εβελίνα Μπάκιντα , η κα Νιράκη Ευτυχία ,εκπαιδευτικός, εκπρόσωπος της Επιτροπής αγώνα για μια Τύλισο χωρίς φωτοβολταϊκά, σε απόσταση ανάσας, αλλά και η Πρόεδρος του Συλλόγου γυναικών «Μαλβαζία,Ευγενία Μαζαράκη, με την σύμπραξη του Συλλόγου Μέλισσα, πλέον υπό ενιαία σκέπη, αποτελούν μια τριάδα ξεχωριστών προσωπικοτήτων που με όραμα και δυναμικότητα προάγουν το καλύτερο μέλλον του Μαλεβιζίου αλλά και όλης της Κρήτης.
Στην τηλεφωνική μας γραμμή, οι παρεμβάσεις του μελετητή και Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης κου Γιώργου Αλεξάκη, έδωσαν ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος για τη συζήτηση που με κοινό γνώμονα το καλό του τόπου απέφεραν πολλά και σημαντικά μηνύματα.
«Πήραμε ανάσα αλλά δεν εφησυχάζουμε»
Η Κα Νιράκη στέκεται στο γιατί της υποβάθμισης της πολιτισμικής αξίας της Τυλίσου με την επέκταση ενός έργου φωτοβολταϊκών μονάδων ηλεκτρικής ενέργειας μέγιστης ισχύς 18MW, πολύ κοντά στον οικισμό σε έναν τόπο που έχει χαρακτηριστεί από το 1970 ,περιοχή ευρύτερου φυσικού κάλους. Από το 2013 ( ΦΕΚ 205 ΑΑΠ), κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος και επιπλέον από το 2017 (ΦΕΚ 260 ΑΑΠ), σύμφωνα με το Περιφερειακό χωροταξικό της Κρήτης, «τόπος εθνικής σημασίας φέρουσας ικανότητας πολιτιστικού και φυσικού κεφαλαίου».
Κατά συνέπεια η κάλυψη μιας τεράστιας έκτασης με φωτοβολταϊκά στην πλαγιά του Στρούμπουλα θέση Πύργος, με όλα τα εργοταξιακά και συμπληρωματικά έργα και μονάδες αποθήκευσης να καλύπτουν μια έκταση τεραστίων διαστάσεων στο τοπίο, 188 στρεμμάτων, αλλά και υδρομαστευτική στοά, συνιστά βιασμό του τοπίου και έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τις παραπάνω διακηρύξεις για την αξία της περιοχής.
Η Τύλισος σταθμός στο πρόγραμμα πολιτισμικές διαδρομές της Ευρώπης
Η κα Εβελίνα Μπάκιντα από τη θέση της, αναδεικνύει τη σημασία της Τυλίσου ως σταθμός διασύνδεσης με άλλες ιστορικές περιοχές στο πρόγραμμα πολιτιστικές διαδρομές της Ευρώπης. (Το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης ξεκίνησε το 1987 και έχει στόχο να διατηρήσει και να αξιοποιήσει τον πολιτιστικό πλούτο της Ευρώπης μέσω μιας σειράς θεματικών διαδρομών, οι οποίες διασυνδέουν μνημεία, ιστορικούς τόπους και πολιτιστικούς χώρους με άλλα τουριστικά αξιοθέατα. Πάνω από 45 Πολιτιστικές Διαδρομές καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών θεμάτων, από την αρχιτεκτονική και το τοπίο μέχρι τις θρησκευτικές επιρροές, από τη γαστρονομία και την άυλη κληρονομιά μέχρι τις μεγάλες μορφές της ευρωπαϊκής ιστορίας, τέχνης, μουσικής και λογοτεχνίας).
Μπάκιντα Εβελίνα
«Μία από αυτές τις ιστορικές διαδρομές με ξετύλιγμα του μίτου από τη Βενετία, μας φέρνει στην Τύλισο, στην οποία υπήρχε Ενετικό φέουδο, και παραδόσεις όπως το πάστωμα των ψαριών και δη του μπακαλιάρου για το έθιμο το οποίο φημίζεται η περιοχή. Η ιστορικότητα μας μεταφέρει αιώνες πίσω και συνδέει την ημιορεινή και ορεινή περιοχή με διαδρομές πολιτισμικές, τις οποίες καταγράφουμε και αναδεικνύουμε. Η Κρήτη είναι ένας τουριστικός προορισμός που έχει περιθώρια να αξιοποιηθεί περαιτέρω στην ενδοχώρα με προγράμματα. Ένα ακόμη σημαντικό πρόγραμμα είναι το Leader, καθώς πλέον ο τρόπος με τον οποίο ο τουρίστας περνάει από τόπο σε τόπο και ψάχνει την εμπειρία, άλλαξε μετά την πανδημία και αναζητά τη φιλοενία και τη γραφικότητα της περιοχής ».
Στη συζήτηση κουμπώνει εξαιρετικά, η πολύχρονη εμπειρία της Προέδρου του Συλλόγου Μαλβαζία Ευγενία Μαζαράκη, η οποία εκθειάζει την αξιοσύνη των γυναικών της υπαίθρου.
Ευγενία Μαζαράκη
«Οι συντοπίτισσές μας, που ενώ είναι επιβαρυμένες με πολλούς ρόλους στην καθημερινότητά τους, έχουν υλικό μνήμης και εμπειρίας από ήθη , έθιμα γαστρονομικές τοπικές ιδιαίτερες δημιουργίες και χειροτεχνίες που χρειάζονται χώρο, καταγραφή και ενδυνάμωση την οποία μπορεί να προσφέρει ο αναπτυξιακός Σύλλογος Κρήτης».
Κι ενώ η ευρύτερη περιοχή της Τυλίσου, έχει ανακουφιστεί προς το παρόν από την αρνητική γνωμοδότηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας, οι κάτοικοι δεν εφησυχάζουν.
Πλήθος αδειοδοτήσεων ή υπό αδειοδότητση έργων ΑΠΕ σε τοποθεσίες του Δήμου Μαλεβιζίου
Ευτυχία Νιράκη
« Σχεδιάζουμε τα επόμενα βήματα για να βρεθούμε μπροστά από τις εξελίξεις, γιατί απλά η εταιρεία κολοσσός EDF Renouvelables, η θυγατρική των ΑΠΕ για λογαριασμό της γαλλικής ΔΕΗ, ίσως να επανέλθει στις διεκδικήσεις της. Εξάλλου στη σελίδα 29 της ΜΠΕ σε απόσταση έως 10.000 μέτρων και πέριξ από το προτεινόμενο έργο, στο οποίο μπήκε φρένο, περιλαμβάνονται πλήθος άλλων αδειοδοτημένων ή υπο αδειοδότηση έργα, όπως Αιολικοί Σταθμοί στις θέσεις Καλόγερος, Βοσκερώ, υπό αξιολόγηση Αιολικοί σταθμοί, στις θέσεις Κέρη, Πόμπια, Βιτσιλιά , Κόνιδα Αλλεργιά κ.ά αλλά και υβριδικοί σταθμοί στις θέσεις Μονή, Ταβερνώνας, Βοσκερό , Τίμιος Σταυρός όπως και μονάδες παραγωγής στις θέσεις Σκαφιδαρά, και Ψιλή».
Το ερώτημα είναι μπορεί το Μαλεβίζι να σηκώσει όλες αυτές τις εγκαταστάσεις;
"Θέλουμε το Στρούμπουλα να παραμείνει μια όμορφη διαδρομή και όχι να μετατραπεί σε εργοστάσιο».
Ρωτήθηκαν οι συνομιλήτριές μας για το πώς θέλουν να δουν τον τόπο μας ,και η κα Μπάκιντα εξήρε την πολύ καλή συνεργασία με το Δήμο και τους τοπικούς συλλόγους και φορείς. «Όλα τα θέματα πρέπει να μπαίνουν σε διαβούλευση, Ειδικά τα αναπτυξιακά θέματα. Οτιδήποτε αποδεδειγμένα αποφέρει αρνητικό αποτύπωμα στο περιβάλλον και η κοινότητα αποφασίζει, τότε εμείς ακολουθούμε. Οι Σύλλογοί μας ως μπροστάρηδες οδηγούν τον τόπο στον οποίο ο άνθρωπος με καλή φυσική και ψυχική υγεία ενδυναμώνεται».
Η κα Μαζαράκη εκφράζει τη δυναμική του περιβάλλοντος στον Στρούμπουλα.
« Το Μαλεβίζι είναι στολίδι για την Κρήτη. Ο Στρούμπουλας πέρα από την ιστορική και αρχαιολογική του σημασία είναι τόπος αγαπημένης πεζοπορίας και για τα παιδιά μας και εμείς ως Σύλλογος έχουμε προχωρήσει και θα κάνουμε και άλλες δράσεις περιπατητικές εκεί . Θέλουμε το Στρούμπουλα να παραμείνει μια όμορφη διαδρομή και όχι να μετατραπεί σε εργοστάσιο».
ΤΟ (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π)για την Τύλισο περιλαμβάνεται στο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Μαλεβιζίου
Στη συζήτηση συμμετέχει ο Γιώργος Αλεξάκης μελετητής και Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης για Ευρωπαϊκά και Διεθνή θέματα. Η επιστημονική του γνώση και η προσωπική του άποψη είναι βαρύνουσας σημασίας και μεταφέρουμε κάποιες από τις στάσεις του για την ευρύτερη περιοχή, αλλά και δράσεις που φέρνουν στην επικαιρότητα μελέτη συνολική ανάδειξης και αξιοποίησης του αρχαιολογικού χώρου της Τυλίσου αλλά και σύγχρονων αθλητικών εγκαταστάσεων που περιελάμβανε.
«Στην περιοχή υπάρχει μελέτη από το 2016 (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π)για την Τύλισο. Με τη συμμετοχή του αείμνηστου Δημάρχου Τυλίσου Σταύρου Χαλκιαδάκη και Προέδρους τοπικών κοινοτήτων, η παρουσίαση της Β1 φάσης της μελέτης έγινε πριν 9 χρόνια και είχε εγκριθεί από το τότε Δημοτικό Συμβούλιο. Σήμερα η μελέτη θα περιλαμβάνεται στο ειδικό πολεοδομικό Σχέδιο , το οποίο συμπληρώνεται με έργα αντιπλημμυρικής προστασίας αλλά ολοκληρώνεται και με όλα αυτά που πολιτισμικά πρέπει να αναδειχτούν στον τόπο».
Η μελέτη θα μπορούσε να φέρει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις . Θα μπορούσε η κοινωνία να έχει γλιτώσει αυτήν την ταλαιπωρία.
Γιώργος Αλεξάκης
Η περιοχή εντάσσεται σε «περιοχή αναζήτησης ΑΠΕ με βάση το χωροταξικό σχέδιο Κρήτης. Είναι μια πολύ μεγάλη περιοχή και δε σημαίνει ότι κάθε της στρέμμα είναι για εγκατάσταση. Θα πρέπει για την εκπόνηση οποιασδήποτε μελέτης εγκατάστασης ΑΠΕ, να συνεκτιμώνται πρώτα και άλλοι παράγοντες όπως η αρχαιολογική και κυρίως η αναπτυξιακή υπόσταση μιας περιοχής. Δεν είναι δυνατόν στα 900 μέτρα από έναν σπουδαίο αρχαιολογικό οικισμό να χωροθετηθεί μια τέτοια δραστηριότητα. Υπάρχει ασάφεια για το έργο και από υδρολογικής πλευράς. Δεν ήταν συγκεκριμένη η μελέτη και δεν μπορούμε να πούμε « Άστους να δοκιμάσουν». Μπορεί να υπάρξουν μη αναστρέψιμες επιπτώσεις. Βέβαια θα μπορούσε η τοπική κοινωνία να είχε απαλλαγεί από την ταλαιπωρία, αν είχαν γίνει έρευνες για τη συγκεκριμένη μελέτη και είχαν έρθει νωρίτερα στο φως οι πολλές παραλείψεις και ασάφειες.
Θα αναφέρουμε σε επόμενο άρθρο τοποθετήσεις των καλεσμένων μας για θέματα ψηφιοποίησης και ψηφιακής υποστήριξης της υπαίθρου αλλά και της τοπικής επιχειρηματικότητας. Την προαγωγή του «ψηφιακού νομάδα» και την αναζήτηση περιοχών όπως του Δήμου Μαλεβιζίου για την εγκατάσταση ή την σύνδεση του με τη φύση. Την υποστήριξη από την αναπτυξιακή Κρήτης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στο Μαλεβίζι, και τη δύναμη της ψυχής της γυναίκας που είναι ακούραστη., παρά τα πολλά καθήκοντα της καθημερινότητάς της
Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρο το podcast του Μαλεβιζιώτη και να αποκαλύψετε ειδήσεις, θέσεις και δυναμικές που αναδύονται από τις δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας.
