Οι περισσότεροι από εσάς θα έχετε ακούσει ίσως την λέξη μεγαθήριο, πιθανότατα με τη μεταφορική έννοια του όρου, δηλαδή για κάτι που είναι μεγάλο σαν θηρίο, για μια μεγάλη κατασκευή ή για έναν ψηλό άνθρωπο.
Για παράδειγμα λέμε ότι "η τάδε ομάδα ποδοσφαίρου αποκλείστηκε γιατί βρέθηκε στον ίδιο όμιλο με τρία μεγαθήρια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου".
Τι ήταν το μεγαθήριο
Το μεγαθήριο ετυμολογικά προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις μέγα (δηλαδή μεγάλο) και θηρίο. Στην πραγματικότητα ήταν ένα είδος ζώου που ανήκε στην ίδια οικογένεια με τον ελέφαντα, αλλά με πολύ μεγαλύτερο μέγεθος, το οποίο έχει εξαφανιστεί πριν από πολλά χρόνια.Μάλιστα φαίνεται, όπως θα δούμε παρακάτω, πως είχε τον σωματότυπο, αλλά και την ευλιγισία της αρκούδας.Επρόκειτο για είδος ενδημικό της Νοτίου Αμερικής, το οποίο έζησε από την Πλειόκαινο εποχή (περίπου 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν) μέχρι το τέλος της Πλειστόκαινου εποχής, δηλαδή της εποχής των παγετώνων (περίπου 12 χιλιάδες χρόνια πριν).Το ζώο αυτό έζησε επίσης και στην Αφρική, ενώ σκελετός μεγαθήριου βρέθηκε και στην Κρήτη και συγκεκριμένα στη Σητεία, πιθανώς από την εποχή που η μεγαλόνησος ήταν ενωμένη με την μαύρη ήπειρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μεγαθήριο ήταν από τα μεγαλύτερα χερσαία ζώα, καθώς ζύγιζε μέχρι 4 τόνους, ενώ το μήκος του (από το κεφάλι μέχρι την ουρά) ξεπερνούσε τα 6 μέτρα.Το μεγαθήριο είχε έναν δυνατό σκελετό με μεγάλη λεκάνη και φαρδιά μυϊκή ουρά. Το μεγάλο μέγεθος του επέτρεπε να φτάνει σε ύψη που δεν μπορούσαν να βρεθούν άλλα φυτοφάγα ζώα, ώστε να εξασφαλίζει την τροφή του.Παρόλο που ήταν κατά κύριο λόγο τετράποδο ζώο, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ήταν ικανό για σταθεί και να μετατοπιστεί χρησιμοποιώντας μόνο τα δύο πίσω πόδια του.
Γιατί εξαφανίστηκε το μεγαθήριο
Ο πιο σημαντικός παράγοντας για την εξαφάνιση αυτού του προϊστορικού γίγαντα οφείλεται στην εκτεταμένη λειψυδρία που έπληξε το νότιο ημισφαίριο της γης μέχρι το 10.000 π.Χ., δηλαδή περίπου 12.000 χρόνια πριν.Κάποιοι θεωρούν ότι την ευθύνη για την εξαφάνιση των μεγαθήριων έχει ο άνθρωπος, λόγω του εκτεταμένου κυνηγιού.Στην πραγματικότητα η εκτεταμένη βιοκλιματική αλλαγή της περιόδου εκείνης, συρρίκνωσε σημαντικά τις διαθέσιμες κατάλληλες περιοχές που μπορούσε να ζήσει το μεγαθήριο. Όλα αυτά μαζί πιθανότατα συνέβαλλαν καθοριστικά στην εξαφάνιση αυτού του γιγάντιου ελέφαντα.