Η φυλή Μπατζάου είναι ένα ενδιαφέρον παράδειγμα εξέλιξης και προσαρμογής του ανθρώπινου είδους σε ένα περιβάλλον που διαφέρει από το συνηθισμένο. Η μοναδική γενετική μετάλλαξη που τους επιτρέπει να αντέχουν καλύτερα στη θάλασσα είναι ενδιαφέρουσα και αναδεικνύει τη δύναμη της εξέλιξης.
Ο λαός των Μπατζάου ζει πάνω και μέσα στη θάλασσα του Μαλαϊκού Αρχιπελάγους, στην Νοτιοανατολική Ασία, εδώ και τουλάχιστον χίλια χρόνια, σε καλύβες χτισμένες σε πασσάλους χωμένους στο βυθό, οι ακόμη και επιπλέουσες, μεταξύ Ινδονησίας, Μαλαισίας και Φιλιππίνων, έχοντας την ελάχιστη απαραίτητη επαφή με τη στεριά, κυρίως για να πουλήσουν τα ψάρια τους, να αγοράσουν προμήθειες ή να προφυλαχθούν από τις καταιγίδες.
Η εξέλιξη είναι μία διαρκής και φυσική διαδικασία που επιτρέπει στα είδη να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες του περιβάλλοντος. Η γενετική ποικιλότητα και οι γενετικές μεταλλάξεις παίζουν κεντρικό ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία. Οι Μπατζάου αποτελούν ένα παράδειγμα πώς ένα μικρό αλλά σημαντικό γενετικό χαρακτηριστικό μπορεί να επιφέρει μια σημαντική αλλαγή στην προσαρμογή ενός είδους στο περιβάλλον του.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ μελέτησαν τον τρόπο ζωής των Μπατζάου σε σχέση με τη βιολογία τους, αποκαλύπτοντας μια καταπληκτική εξελικτική διαδικασία.
Μελετώντας τα σώματά τους με τη βοήθεια τομογράφων ανακάλυψαν πως οι σπλήνες τους κατά μέσο όρο είναι κατά 50% μεγαλύτερες από εκείνες γειτονικών φυλών που δεν έχουν αντίστοιχη σχέση με το νερό. Η σπλήνα,έχει κομβικό ρόλο στην οξυγόνωση του εγκεφάλου αλλά και άλλων οργάνων. Δουλειά της είναι να διατηρεί ένα απόθεμα οξυγονωμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων, κάτι σαν αποθήκη, στην οποία καταφεύγει ο οργανισμός για να μείνει ζωντανός κάτω από το νερό.
Το μυστικό της διαφορετικότητας των Μπατζάου είναι στο DNA τους.
Οι αναλύσεις του DNA έδειξαν μια μετάλλαξη ενός γονιδίου και βρήκαν τη διαφορά σε γονίδιο, γνωστό ως PDE10A που ευθύνεται για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας οξυγόνου στο σώμα. Επιπλέον, φαίνεται πως το συγκεκριμένο γονίδιο λειτουργεί ως… ελεγκτής, επιλέγοντας κατά προτίμηση όργανα που σχετίζονται με την αναπνοή.
Παράλληλα, σε άλλο ένα γονίδιο διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις. Πρόκειται για το κομμάτι εκείνο του DNA που σχετίζεται με την ύπαρξη ενός ενζύμου του οποίου ο ρόλος είναι η μεταφορά διοξειδίου του άνθρακα μακριά από τους ανθρώπινους ιστούς. Σε πολλά αμφίβια ζώα αυτή η κατάλληλη ισορροπία είναι που κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Οι Μπατζάου είναι πραγματικά εντυπωσιακοί δύτες και η ικανότητά τους να επιβιώνουν και να καταδύονται σε μεγάλα βάθη χωρίς τη χρήση σύγχρονου εξοπλισμού είναι ενδεικτική της εξαιρετικής προσαρμογής τους στο περιβάλλον τους.
Ένας δύτης των «τσιγγάνων της θάλασσας» δήλωσε στο BBC «Εστιάζω το μυαλό μου στην αναπνοή». Και πράγματι οι Μπατζάου κάνουν καταδύσεις με φυσικότητα και χαλαρότητα, αφού αυτή είναι η ζωή τους, ο τρόπος τους για να ζήσουν.
Βουτούν σε μεγάλα βάθη για να συλλέξουν την τροφή τους – ακόμη και βαθύτερα των 70 μέτρων – για πολύ χρόνο, δίχως μπουκάλες οξυγόνου, βατραχοπέδιλα και καταδυτικές στολές. Μόνο με αυτοσχέδιες ξύλινες μάσκες και τα πνευμόνια τους. Έχουν πλήρη έλεγχο της αναπνοής και του σώματός τους. Μερικές φορές, σπάνε τα τύμπανα των αυτιών τους σε μικρή ηλικία, ώστε η κατάδυση να είναι πιο εύκολη.
Αυτό το είδος είναι ένα υπέροχο παράδειγμα του πώς η φύση μπορεί να εκπλήσσει με την δημιουργικότητά της και τη δυνατότητά της να δημιουργεί λύσεις σε προβλήματα επιβίωσης. Οι επιστημονικές έρευνες για την εξέλιξη των Μπατζάου μπορούν να προσφέρουν πολλά διδάγματα σχετικά με την επιβίωση και την προσαρμογή του ανθρώπινου είδους σε μελλοντικές περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Αν ζούσε ο Δαρβίνος, θα ήταν περήφανος για τη θεωρία του και το πώς βρήκε εφαρμογή σε αυτούς τους καταπληκτικούς «τσιγγάνους της θάλασσας».
Οι άνθρωποι αυτοί γεννιούνται με έμφυτη την ικανότητα προσαρμογής και κληρονομούν στους επόμενους όλο το μυστικό αυτής της επιβίωσης κλεισμένο στο γενετικό κώδικά τους.