Σύμφωνα με την εικόνα του, η οποία βρέθηκε τυχαία τον 14ο αιώνα μ.χ στο νησί της Ρόδου (γι' αυτό θεωρείται και προστάτης του νησιού) ήταν νεαρός στρατιώτης ο οποίος υπέστη 12 μαρτύρια.
Τα 12 εικονιζόμενα μαρτύρια εξιστορούν την όλη ζωή του και μας διδάσκουν πως, το στεφάνι της ενάρετης ζωής δεν κερδίζεται εύκολα, αλλά μόνον με συνεχείς δοκιμασίες, με θάρρος, υπομονή και ανοχή, για να βγούμε νικητές από έναν αδιάκοπο αγώνα, ενάντια στην απιστία, στις αιρέσεις, στις στημένες παγίδες του αθεϊσμού.
Ο Νεοφανής Άγιος είναι αναμφίβολα, μια σημαντική μορφή, ένας μεγάλος και γενναίος αθλητής της πίστεως, που ξεχωρίζει με τον δικό του τρόπο ανάμεσα στους άλλους Αγίους της χριστιανοσύνης, γιατί δεν τιμάται απλώς σε μια μόνον ημερομηνία, αλλά η πίστη των χριστιανών κάνει συχνά τη γνωστή φανουρόπιτα, ως ευχαριστήρια προσφορά προς αυτόν ή ως ένα είδος προληπτικής αίτησης βοηθείας.
ΟΜΩΣ ο Άγιος, όπως και κάθε Άγιος, αυτό που θέλει από εμάς είναι η ειλικρινής συμμετοχή μας και η προσευχή μας, έτσι ώστε να μεσιτεύει στον Χριστό, για τη σωτηρία της ψυχής μας.
Αν κάτι θέλουμε ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να μας φανερώσει, αυτό ας είναι ο ΣΩΣΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ που θα μας οδηγήσει στην αιώνια ΒΑΣΙΛΕΙΑ Του.
Απολυτίκιο:
Ἦχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ουράνιον εφύμνιον εν γή τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν, νύν εορτάζει φαιδρώς, Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσιν τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν, ην εύρες πόνοις και άθλοις, τοις σοίς Φανούριε ένδοξε