Όλοι γεννιόμαστε με ένα συγκεκριμένο γενετικά χρώμα δέρματος. Οι γενετικοί παράγοντες είναι αυτοί που καθορίζουν την ικανότητα των κυττάρων να παράγουν μικρές ή μεγάλες ποσότητες μελανίνης.Στην ουσία, η ερώτηση "γιατί μαυρίζουμε", έχει μία αρκετά ενδιαφέρουσα και απλή απάντηση.Το μαύρισμα λοιπόν, δεν είναι τίποτα άλλο από μία άμυνα του οργανισμού μας, κατά των επιβλαβών ακτινών του ηλίου που καταστρέφουν κάποια δερματικά κύτταρα.Το μαύρισμα μπλοκάρει τις επικίνδυνες ακτίνες του ηλίου στο να φτάσουν σε "ευαίσθητες" περιοχές του δέρματος, ώστε να αποτρέψει πιθανή καταστροφική μετάλλαξη του DNA μας.
Ο ήλιος εκπέμπει τη λεγόμενη υπεριώδη ακτινοβολία η οποία εισχωρεί στο δέρμα μας και καταστρέφει δερματικά κύτταρα.Ο οργανισμός μας όμως, για να αποτρέψει την περαιτέρω διείσδυση και για να αποτρέψει την περαιτέρω καταστροφή κυττάρων, παράγει μελανοκύτταρα, τα οποία λειτουργούν όπως τα γυαλιά ηλίου στα μάτια: μπλοκάρει την υπεριώδη επικίνδυνη ακτινοβολία.Αυτό φυσικά έχει σαν αντίτιμο να κάνει το δέρμα μας να φαίνεται μαυρισμένο.Οπότε, να γιατί μαυρίζουμε.
Τα αντιηλιακά βοηθάνε ώστε να γίνει αυτή η διαδικασία πιο ομαλά, αποτρέποντας τον κίνδυνο.Ο οργανισμός και το δέρμα μας, όπως όλοι γνωρίζουμε, προσαρμόζεται πάντα στις αντίξοες και επικίνδυνες συνθήκες. Όταν εκτεθεί στον ήλιο, γνωρίζει ότι πρέπει να αμυνθεί κι έτσι αυξάνει τα μελανοκύτταρα στο δέρμα.Όσο περισσότερο εκτεθεί κι όσο περισσότερες φορές, τόσο περισσότερα μελανοκύτταρα θα παράγει ώστε να καλυφθεί ακόμα καλύτερα, άρα μαυρίζουμε ακόμα περισσότερο.Αν όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν του δώσουμε μία τέτοια ανάγκη (όπως για παράδειγμα το χειμώνα), τότε σταδιακά αφαιρεί την άμυνα αυτή και επαναφέρει το δέρμα στο φυσιολογικό, χάνοντας φυσικά το "υπέροχο" μαύρισμα.Το μαύρισμα δηλαδή αποτελεί μία άμυνα, η οποία όταν πλέον δεν είναι απαραίτητη τότε επαναπροσαρμόζεται και επαναφέρεται σε φυσιολογικά επίπεδα.Αυτή είναι και η απάντηση στο γιατί μαυρίζουμε και γιατί… ξε-μαυρίζουμε.
Τώρα, μερικοί άνθρωποι έχουν ήδη αρκετά μελανοκύτταρα (συνήθως οι λεγόμενοι μελαχρινοί) κι άλλοι λιγότερα (οι ξανθοί) Έτσι, για παράδειγμα οι μελαχρινοί, έχουν ήδη μία προεγκατεστημένη άμυνα κι έτσι υποφέρουνε λιγότερο όταν εκτεθούνε στον ήλιο.Το μαύρισμα που έχει κάνει το δέρμα μας, δεν είναι επιφανειακό.Βρίσκεται βαθιά μέσα στο δέρμα, απλά όπως γνωρίζουμε, το δέρμα μας είναι διάφανο και γι’ αυτό είναι ορατό από έξω από εμάς.
Η υπερέκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου αποτελεί τον ενοχοποιητικό παράγοντα στο 70-80% των περιπτώσεων κακοήθους μελανώματος – της πιο επικίνδυνης μορφής καρκίνου του δέρματος που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα (τα κύτταρα που παράγουν την χρωστική ουσία του δέρματος, την μελανίνη).Βρετανική δημοσκόπηση αποκάλυψε ότι τέσσερις στους δέκα ενήλικες αφήνονται να πάθουν ηλιακό έγκαυμα «για να βαθύνει το μαύρισμα», ενώ ο ένας στους τέσσερις είναι απολύτως πεπεισμένος πως αν δεν καεί από τον ήλιο δεν θα μαυρίσει ποτέ. Πρέπει όλοι να προσέχουμε με το μαύρισμα,και να παίρνουμε πάντα τις απαραίτητες προφυλάξεις.