Ώς ελάχιστο φόρο τιμής στην πολιτιστική κληρονομιά του νησιού μας, δημοσιεύουμε σήμερα δύο από τα αρχαιότερα επαγγέλματα της Κρήτης, την Υφαντική και την Κεραμική.
ΚΕΡΑΜΙΚΗ
Όπως μαρτυρούν τα αρχαία ευρήματα, η κεραμική τέχνη έχει μακραίωνη ιστορία. Μοναδικής κομψότητας και τεχνικής κεραμικά πιθάρια κοσμούνται με αναπαραστάσεις από τη φύση, αποδεικνύοντας την καλλιτεχνική ικανότητα των Μινωιτών. Η αρχαία αυτή τέχνη διατηρήθηκε και αναπτύχθηκε στο πέρασμα του χρόνου και σήμερα σε διάφορα μέρη, όπως το Θραψανό (Ηράκλειο), τεχνίτες ακολουθούν την παράδοση των προγόνων τους, δημιουργώντας χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα ιδιαίτερης αξίας.
Παλιότερα, τα εργαστήρια αγγειοπλαστικής άνθιζαν στο Λασίθι, παρασκευάζοντας σκεύη καθημερινής χρήσης, καθώς επίσης, και σκεύη αποθήκευσης. Σήμερα στο Κεντρί συνεχίζεται η τέχνη της αγγειοπλαστικής, κατασκευάζοντας κεραμικά με όμοιο τρόπο με τους Μινωίτες.
Μάλιστα ορισμένες τεχνικές τις εξασκούν κατά παράδοση ολόκληρα χωριά, όπως το χωριό Νουλισμένη (Λασίθι) στηρίζοντας έτσι και την οικονομία τους. Στο χωριό Μαργαρίτες Μυλοποτάμου η αγγειοπλαστική αποτελεί τη βασική απασχόληση πολλών κατοίκων που εκτός από παραδοσιακά διακοσμητικά αντικείμενα παράγουν και χρηστικά.
Επίσης, το χωριό Αλφά έχει παράδοση στη λιθοξοϊα λόγω της καταπληκτικής υπόλευκης, σχετικά μαλακής πέτρας που εξορύσσεται από την περιοχή και η οποία χρησιμοποιείται σε δομικές, αλλά κυρίως σε διακοσμητικές λύσεις της αρχιτεκτονικής.
ΥΦΑΝΤΙΚΗ
Ένας τομέας της χειροτεχνίας στον οποίο η Κρήτη έχει να δείξει μια μακρόχρονη παράδοση αλλά και μια σύγχρονη πλούσια παραγωγή είναι η λαϊκή υφαντική και η κεντητική τέχνη. Τα ξομπλιαστά και πλουμιστά υφαντά της Κρήτης γίνονται με τη χρήση μαλλιού, λιναριού, βαμβακιού και μεταξιού στους παραδοσιακούς αργαλειούς που διαθέτουν τα περισσότερα σπίτια στα ορεινά χωριά. Τα διακοσμητικά μοτίβα εκτός, από τα διάφορα γεωμετρικά σχήματα, δανείζονται εικόνες από τη φύση αλλά και από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Τα μάλλινα κιλίμια, οι πατανίες, τα πολύχρωμα σακίδια (οι λεγόμενες «βούργιες»), τα βαμβακερά ή λινά σεντόνια, οι πετσέτες και τα μεταξωτά φορέματα αλλά και τα είδη ρουχισμού είναι από τα συνηθέστερα προϊόντα της κρητικής υφαντικής τέχνης. Τα κεντητά της Κρήτης φημίζονται για τις πολύχρωμες παραστάσεις τους, με θέματα τόσο από τη φύση και την καθημερινή ζωή όσο και με μοτίβα δανεισμένα από τη μινωική και βυζαντινή παράδοση του νησιού. Τα κεντητά και τα υφαντά σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύονται από πλεκτές δαντέλες σε υπέροχα σχέδια και μοτίβα. Σημαντικά κέντρα υφαντικής υπήρξαν τα Σφακιά, τα χωριά: Ανώγεια, Κρουσώνας, Ζαρός του Ψηλορείτη, η Κριτσά και η Βιάννος στο όρος Δίκτη και τα ορεινά σητειακά χωριά.
Αν και σήμερα η υφαντική τέχνη έχει περιοριστεί σημαντικά σε ορεινές περιοχές του Ψηλορείτη (Κρουσώνας, Γέργερη, Ζαρός) και της Δίκτης (Βιάννος), οι γυναίκες, μεγαλύτερης συνήθως ηλικίας, εξακολουθούν να δημιουργούν μοναδικά κρητικά υφαντά ακολουθώντας την παράδοση αιώνων. Στα ορεινά χωριά του Μυλοπόταμου, τα Ανώγεια, τα Ζωνιανά και τα Λιβάδια, αλλά και σ΄ ολόκληρο το Ρέθυμνο, ανθίζει η παραδοσιακή υφαντική, η κεντητική και η πλεκτική που αποτελούν τη βασική απασχόληση των γυναικών στον ελεύθερο χρόνο τους. Οι τεχνικές μεταδίδονται από μάνα σε κόρη κατά την προετοιμασία της προίκας, του συνόλου δηλαδή του ρουχισμού που η νύφη παίρνει μαζί της φεύγοντας από το πατρικό της σπίτι.
Με πληροφορίες από το Incrediblecrete.gr