Τα ορατά απομεινάρια της αρχαίας Μινωικής πόλης της Ζάκρου αποτελούν σήμερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο του Μινωικού πολιτισμού. Θεωρείται ότι υπήρξε ένα από τα τέσσερα κύρια διοικητικά κέντρα των Μινωιτών, ενώ το προστατευμένο λιμάνι της και η στρατηγική της θέση την κατέστησαν σημαντικό εμπορικό κέντρο για το εμπόριο προς τα ανατολικά.
Στην πόλη κυριαρχούσε το παλάτι της Ζάκρου, το οποίο κτίστηκε το 1900 π.Χ. περίπου, ξανακτίστηκε το 1600 π.Χ περίπου και καταστράφηκε το 1450 π.Χ μαζί με τα υπόλοιπα κύρια κέντρα του Μινωικού πολιτισμού. Σήμερα τα ερείπια του παλατιού, που βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα, στην Κάτω Ζάκρο, είναι εμφανή και επισκέψιμα, καθιστώντας τη Ζάκρο δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Η Ζάκρος ανασκάφηκε πρώτη φορά από τον Ντ. Χόγκαρθ της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών οπότε και αποκαλύφθηκαν δώδεκα σπίτια, όμως η ανασκαφή σταμάτησε. Το 1961 ο Νικόλαος Πλάτων ξεκίνησε εκ νέου την ανασκαφή και ανακάλυψε το Παλάτι της Ζάκρου. Στον χώρο ανακαλύφθηκαν επίσης αγγεία καθώς και αργιλικές πλάκες με επιγραφές σε Γραμμική Α.Τέλος ανακαλύφθηκε αρχαίος λαβύρινθος όμοιος με αυτούς της Κνωσού και της Φαιστού
. Η αρχιτεκτονική δομή του ανακτόρου ακολουθεί εκείνη των άλλων μινωικών ανακτόρων του νησιού: γύρω από μία κεντρική αυλή αναπτύσσονται τα υπόλοιπα κτίρια (εργαστήρια, δωμάτια κατοικίας κ.ά.), υπάρχουν αίθουσες με πολύθυρα και δεξαμενές καθαρμών.
Το ανάκτορο ποτελούνταν από 180 διαμερίσματα και είχε έκταση 8.000 τετραγωνικά μέτρα.
Το ανάκτορο της Αρχαίας Ζάκρου είναι μικρότερο από τα υπόλοιπα ανάκτορα αλλά έχει παρόμοια διάταξη με τα ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού. Έχει κεντρική αυλή (πλακόστρωτη) γύρω από την οποία αναπτύσσεται το οικοδόμημα με λαβυρινθώδη διάταξη, με τρεις δυτικές εισόδους και μια κύρια είσοδο στην οποία υπάρχει και βωμός. Στην δυτική πλευρά του ανακτόρου υπάρχουν τα δωμάτια των αξιωματούχων ενώ στην βόρεια πλευρά υπήρχαν αίθουσες συμποσίων, οι φωταγωγοί ενώ στην ίδια πλευρά βρέθηκαν μεγάλες λεκάνες οι οποίες είχαν λατρευτικό χαρακτήρα. Τα κυρίως διαμερίσματα και τα διάφορα εργαστήρια βρισκόταν στην ανατολική και νότια πλευρά αντίστοιχα.
Η τοποθεσία του ανακτόρου είχε μεγάλη σημασία γιατί στην περιοχή που ήταν κτισμένο μπορούσε να εμπορεύεται με την Ανατολή καθώς επίσης και με τα άλλα ανάκτορα του νησιού.
Στον χώρο βρέθηκαν και πολλά αγγεία τα οποία βρισκόταν μέσα στο θησαυροφυλάκιο του ανακτόρου. Επίσης ανάμεσα στα τόσα ενδιαφέροντα ευρήματα ξεχωρίζουν μεγάλα ξίφη με φύλλα χρυσού, ελεφαντόδοντα, χάλκινα διακοσμητικά από την Κύπρο και ένας αμφορέας με παράσταση ενός ιερού κορυφής και αγριμιών. Πολλά από τα ευρήματα αυτά βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
Με πληροφορίες από Wikipedia / Kato-Zakros.gr