Επέτειος 50 χρόνων από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και η γνώση αλλά και η μνήμη για τους μάρτυρες εκείνης της εποχής, μας φέρνει σε μια χώρα που υπέμεινε τα πάνδεινα από εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς , από το φανατισμό και τη λατρεία της εξουσίας.
Η επαύριον του εμφυλίου πολέμου , βρήκε τους στρατιωτικούς ισχυρούς και πεπεισμένους ότι αποτελούν το «οχυρό» του καθεστώτος. Τα Ανάκτορα και οι πολιτικοί που κυβερνούσαν όφειλαν τα πάντα σε αυτούς.
Μια μυστική οργάνωση ο ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών), που είχε ιδρυθεί από το 1944 , λειτουργούσε με γνώμονα και κατεύθυνση την πειθάρχηση και οργάνωση της ελληνικής κοινωνίας με στρατιωτικό πνεύμα. Βέβαια στον ΙΔΕΑ , με πάνω από 2.500 μέλη μυούνταν και ανήκαν μόνον όσοι είχαν κατώτερο βαθμό του συνταγματάρχη. Εκφραστής του πνεύματος αυτού ήταν ο αρχιστράτηγος της τελευταίας περιόδου του Εμφυλίου Αλέξανδρος Παπάγος , ο «Μεγάλος Πλάτανος» των ΙΔΕΑτών.
Στην κίνηση αυτή φαίνεται να ήταν αναμεμειγμένοι περίπου 25 αξιωματικοί ανάμεσα στους οποίους θα εντοπίσουμε και τα περισσότερο γνωστά ονόματα της Χούντας των Συνταγματαρχών όπως τους : Γεώργιος και Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, Δημήτριος Ιωαννίδης, κ.ά . Σκοπός των Χουντικών ήταν τότε η δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων για μια δυναμική επέμβαση στα πολιτικά πράγματα της χώρας όπως και η δική του άνοδος και κυριάρχηση με την εξασφάλιση υψηλών προστατών από τους στρατιωτικούς και πολιτικούς κύκλους. Φυσικά και η κυβέρνηση θορυβήθηκε από τις συνωμοτικές κινήσεις τους .
Στην προσπάθειά του ο Καραμανλής να τους αποτρέψει δίχως να προκαλέσει αναταραχή και δυσαρέσκεια στους κύκλους του στρατεύματος , επέλεξε την οδό κάποιων μεταθέσεων όπως του Γ. Παπαδόπουλου στο Κιλκίς , όμως ορισμένοι αντιστράτηγοι της περιόδου εκείνης αντέδρασαν σθεναρά και πρόβαλαν ισχυρισμούς ότι επιχειρείται πολιτική διακρίσεων εκ μέρους της κυβέρνησης εναντίον όσων δεν είχαν βενιζελική προέλευση. Ταυτόχρονα η ενδυνάμωση των δυνάμεων του κέντρου με την άνοδο της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση , σήμανε συναγερμό σε όλα επίπεδα του πλέγματος εξουσίας. Και σύντομα ομάδες εργασίας επί ζητημάτων καταπολέμησης του κομμουνισμού άρχισαν να αναδιοργανώνονται.
Έφτασαν μάλιστα στο σημείο να αποστρατεύσουν τον αρχηγό ΓΕΣ Νικολόπουλο, ο οποίος είχε εισηγηθεί την απομάκρυνση των επικεφαλών από τους συνωμότες, καθώς και ο ίδιος είχε πέσει θύμα «κακών πληροφοριοδοτών» του οποίους είχε εμπιστευτεί για τις κινήσεις του. Την περίοδο αυτή η ομάδα των ΙΔΕΑτών έχει φτάσει στη μέγιστη ισχύ της, και αναθεωρεί ακόμη και τις λεγόμενες «αδικίες» των «δυσμενών μεταθέσεων» με διορθώσεις που επαναφέρουν τη συνοχή του πλέγματος. Ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο δρούσαν αποτελεί και το «σαμποτάζ του Έβρου».
Το 1965 , είχαν σημειωθεί αλλεπάλληλες βλάβες σε αυτοκίνητα της 117 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού στην Ορεστιάδα, με διοικητή τον Γ. Παπαδόπουλο , που είχε πάρει τη μετάθεση. Αυτός υπαινίχθηκε δολιοφθορές όταν κλήθηκε να απολογηθεί για τη συντήρηση των οχημάτων.
Προκειμένου να στηρίξει τον ισχυρισμό του και παρά το γεγονός ότι οι τεχνικοί δε συμπέραναν κάποια δολιοφθορά, έβαλε ένα φαντάρο να παριστάνει τον αγανακτισμένο από τη διοίκηση και να κινείται ανάμεσα στους υπόλοιπους φαντάρους , ζητώντας αντίποινα δήθεν για την αυστηρότητα του διοικητή. Μάλιστα με τα πολλά έπεισε έναν στρατιώτη Μπάτης λεγόταν , να του υποδείξει πώς θα προκαλεί βραχυκύκλωμα στο σύστημα πέδησης ενός αυτοκινήτου. Εκείνη την ώρα ειδοποιημένοι αξιωματικοί που παραφύλαγαν τους συνέλαβαν. Με το παραπάνω πρόσχημα και με δήθεν ενδελεχή έρευνα συνέλαβαν και κάποιους άλλους με στημένες κατηγορίες.
Στην ανάκριση με κάθε είδους βασανισμό(κρέμασμα από δοκάρι, στέρηση ύπνου και νερού , ξυλοδαρμούς , βούλιαγμα σε φρεάτιο βόθρου και άλλα), οι ταλαίπωροι έσπασαν και υπέγραψαν για να τελειώνουν τα βάσανά τους, φοβούμενοι , όπως αναφέρει ο ίδιος Ο Μπέκιος ότι «οι ανώτεροι ήταν διατεθειμένοι να σκηνοθετήσουν ακόμα και την αυτοκτονία», των συλληφθέντων. Το κείμενο ομολογούσε πως οι κομμουνιστές τους έβαλαν να κάνουν δολιοφθορές στα αυτοκίνητα του στρατού. Με αυτόν τον τρόπο ο Παπαδόπουλος είχε πετύχει με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.
Να συγκαλύψει την αυτοσυντήρηση των αυτοκινήτων και να ξεσηκώσει την Ελλάδα εναντίον του κομμουνιστικού κινδύνου. Στις 13/6/1965 η εφημερίδα Ελευθερία αναφέρει μετά από καταγγελία της ΕΔΑ. «Κύρια επιδίωξης της Χούντας είναι η δημιουργία κλίματος αντικομουνιστικής υστερίας , η οποία θα προωθήση με την έμπνευσιν των Αμερικανών και της Αυλής την ευρυτέραν επίθεσιν εναντίον της δημοκρατικής ομαλότητος»
Οι φωτογραφίες προέρχονται από τα ιστορικά βιβλία (Η στρατιωτική δικτατορία, Το Πολυτεχνείο Ζει, Εδώ Πολυτεχνείο)
Συραγώ Χορταριά