Δεν είναι λίγοι αυτοί που αγχώνονται για το αν θα είναι ευχάριστες ή δυσάρεστες οι μέρες αφού το νέο έτος που έρχεται είναι δίσεκτο και αυτομάτως θεωρείται από πολλούς “γρουσούζικο”.
Αρχικά, για να καταλάβουμε τι είναι το δίσεκτο έτος, να αναφέρουμε ότι έχουμε το έτος που μετράμε εμείς, και το ηλιακό έτος που έχει να κάνει τη θέση της γης, σε σχέση με τον ήλιο.
Αυτά τα δύο έτη, θα πρέπει να συμβαδίζουν.
Για να επιτευχθεί αυτό, το δίσεκτο έτος είναι ουσιαστικά μία "διόρθωση" που εφηύρε ο άνθρωπος, ώστε να μην χάνεται η σωστή μέτρηση των ωρών – ημερών.
Κάθε πότε έχουμε δίσεκτο έτος;
Δίσεκτο έτος έχουμε κάθε 4 χρόνια, και για να θυμάστε, να ξεκινάτε με αφετηρία το 2000.
Πώς βρίσκουμε ποιο έτος είναι “δίσεκτο”
Για να βρούμε ποιο έτος είναι δίσεκτο, δεν έχουμε παρά να το διαιρέσουμε με το 4. Αν διαιρείται ακριβώς, σημαίνει ότι είναι δίσεκτο και το έτος αυτό έχει 366 ημέρες.
Τα επόμενα δίσεκτα έτη είναι τα: 2024, 2028, 2032, 2036, 2040, 2044, 2048, 2052, 2056, 2060, 2064, 2068, 2072, 2076, 2080, 2084, κλπ.
Πώς ξεκίνησε όμως η ιστορία;
Δίσεκτα χαρακτηρίζονται τα έτη που έχουν 366 μέρες αντί για 365 που είναι το “καθιερωμένο”. Αυτό συμβαίνει γιατί η ετήσια περιφορά της γης γύρω από τον Ήλιο δεν διαρκεί ακριβώς 365 μέρες, αλλά 365 μέρες, 6 ώρες, 9 λεπτά και 9 δευτερόλεπτα παραπάνω κατά μέσο όρο.
Σκοπός της ύπαρξης των δίσεκτων ετών είναι να εναρμονιστεί το τροπικό έτος με το καθημερινό-πολιτικό έτος των ημερολογίων, με απλά λόγια να αποφευχθεί σε βάθος χρόνου να έχουμε τον Ιανουάριο καλοκαίρι και τον Ιούλιο χειμώνα.
Η ιστορία της… γρουσουζιάς φαίνεται πως ξεκίνησε το 600 π.Χ. όταν οι Ρωμαίοι έφτασαν να γιορτάζουν τις καλοκαιρινές γιορτές του θερισμού μέσα στον ημερολογιακό χειμώνα και αποφάσισαν να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να αναστρέψουν την κατάσταση.
Την λύση έδωσε ο Ιούλιος Καίσαρας προσθέτοντας στο ημερολόγιο ορισμένες ημέρες σε κάθε έτος, ώστε να συμβαδίζει η μέτρηση του χρόνου με τις εποχές. Την σημαντική αυτή αποστολή ανέθεσε στους ιερείς, οι οποίοι όμως εκμεταλλεύτηκαν το προνόμιο τους. Με ποιον τρόπο; προσέθεταν μέρες, αναλόγως των συμφερόντων τους με σκοπό να παραμένουν περισσότερο στην εξουσία οι ευνοούμενοί τους, φτάνοντας έτσι μερικές φορές στο σημείο τα έτη να έχουν μέχρι και 450 ημέρες.
Όταν ο Καίσαρας αντιλήφθηκε ότι οι προσπάθειές του απέβησαν άκαρπες, ανέθεσε τη λύση του προβλήματος σε φιλόσοφους και μαθηματικούς. Αυτός που βρήκε τη λύση ήταν ο Έλληνας αστρονόμος Σωσιγένης, ο οποίος πρότεινε να υιοθετήσει το ημερολόγιο του Πτολεμαίου του Γ’, δηλαδή αυτό που ισχύει και σήμερα.
Πώς προήλθε η ονομασία “δίσεκτο” έτος;
Οι Ρωμαίοι υπακούοντας στις συμβουλές του Σωσιγένη ανάμεσα στις 24 και στις 25 Φεβρουαρίου προσέθεταν κάθε 4 χρόνια άλλη μια μέρα και έτσι υπολόγιζαν την 24η Φεβρουαρίου δύο φορές.
Επειδή η 24 Φεβρουαρίου είναι 6 μέρες πριν από την 1η Μαρτίου την ονόμασαν “δίσεκτη”, δηλαδή δεύτερη έκτη μέρα πριν από το Μάρτιο.
Με τον καιρό η ονομασία καθιερώθηκε για όλο το έτος.
Γιατί θεωρούνται γρουσούζικα τα δίσεκτα έτη
Οι Ρωμαίοι αργότερα, αποφάσισαν να αφαιρέσουν από τον Φεβρουάριο άλλη μια μέρα και να την μεταθέσουν στον Αύγουστο προς τιμήν του Αυτοκράτορα τους. Έτσι αυτός είναι ο λόγος που ο Φεβρουάριος έχει μια μέρα λιγότερη.
Το να αφαιρέσουν μια μέρα από τον Φεβρουάριο δεν ήταν τυχαίο, καθώς ο μήνας αυτός, ήταν ο μήνας των νεκρών της μετάνοιας και του ηθικού τους απολογισμού .
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, ο Φεβρουάριος θεωρείτο ο μήνας των νεκρών, της μετάνοιας και του ηθικού απολογισμού.Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι τον μήνα της εξιλέωσης κυκλοφορούσε ανάμεσα τους ο Άδης, ο οποίος μοίραζε δεινά στη δύστυχη ανθρωπότητα. Γι’ αυτό και τον ταλαίπωρο αυτόν μήνα δεν ξεκινούσαν εργασίες με μακροχρόνια διάρκεια, όπως φύτευση αμπελιών, θεμελίωση σπιτιών ή γάμοι.
Όταν οι Έλληνες κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους, μια σειρά παραδόσεων πέρασε στην κουλτούρα του λαού μας, ανάμεσα τους και το «γρουσούζικο δίσεκτο έτος».
Γι’ αυτό και το έτος κατά το οποίο συμβαίνουν δεινά μεγάλα δεινά (πόλεμοι, λιμοί, μεγάλες φυσικές καταστροφές κ.ά.) καλείται «χρόνος δίσεχτος».
Μερικά περίεργα γεγονότα
Τίποτα το πολύ σημαντικό δεν έχει συμβεί πουθενά στον κόσμο στις 29 Φεβρουαρίου.
Στην Ελλάδα θεωρείται κακή τύχη ο γάμος εκείνη την ημέρα ενώ στην Ιρλανδία οι γυναίκες μπορούν να κάνουν πρόταση γάμου στους άντρες μόνο εκείνη την ημέρα του έτους.
Οι Κινέζοι θεωρούν πολύ άτυχο αυτό το μήνα και αποφεύγουν να παντρεύονται το δίσεκτο έτος ενώ δεν θεωρούν τυχερά τα μωρά που γεννιούνται στις 29 Φεβρουαρίου.
Επίσης, στα δίσεκτα έτη κατά παράδοση διοργανώνεται η πιο σημαντική παγκόσμια αθλητική συνάντηση: οι Ολυμπιακοί αγώνες.