Βρίσκεται µια ανάσα από την Κνωσό και 16 χιλιόµετρα νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο.
Είναι γνωστή εδώ και αιώνες για την παραγωγή κρασιού, ωστόσο σήµερα µπορούµε πλέον να µιλάµε για ένα χωριό µε έντονο το πολιτιστικό αποτύπωµα.
Είναι χτισµένη σε υψόµετρο 365 µέτρων, ενώ παλαιότερα ήταν γνωστή µε την ονοµασία «Βαρβάροι» – για την οποία υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Μία από αυτές υποστηρίζει ότι η ονοµασία αυτή οφείλεται στην παρουσία Αράβων και Σαρακηνών, οι οποίοι γλίτωσαν από τις σφαγές του στρατηγού Νικηφόρου Φωκά και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, σε συνέχεια της απελευθέρωσης της Κρήτης.
Πολύ κοντά στον οικισµό, στα δυτικά, βρίσκεται το Κουναβιανό φαράγγι, και ανατολικά συναντάµε το Φαράγγι Καρτερού, ενώ µέσα από ένα δίκτυο χωµάτινων µονοπατιών µπορεί ο επισκέπτης να φτάσει στη Μονή Αγκαράθου, το αρχαιότερο εν λειτουργία µοναστήρι σ’ ολόκληρη την Κρήτη.
Στη Μυρτιά, τέλος, ζουν περίπου 500 µόνιµοι κάτοικοι, οι περισσότεροι από τους οποίους ασχολούνται µε την αµπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκοµία, καθώς επίσης στην περιοχή λειτουργεί ένα δηµοτικό σχολείο – νηπιαγωγείο και υπάρχουν διάφορες υπηρεσίες, αλλά και ταβέρνες, καφετέριες κ.λπ.
Το Μουσείο
Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται το µουσείο που είναι αφιερωµένο στη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Στόχος της ίδρυσής του είναι η διατήρηση της µνήµης του συγγραφέα και της προώθησης του έργου του σε εθνικό και παγκόσµιο επίπεδο.
Πρόκειται κατά κάποιον τρόπο για έναν χώρο µνήµης και προσκυνήµατος για τον µεγάλο και πολυπράγµονα Έλληνα στοχαστή, που µε τον τρόπο ζωής και σκέψης του, αλλά και µέσα από το πλούσιο και ανεκτίµητης αξίας έργο του, αποτελεί έµπνευση για πολλούς. Το µουσείο λειτουργεί από το 1983, ενώ διαθέτει ένα πλούσιο, σπάνιο και µεγάλης αξίας υλικό. Η ίδρυσή του οφείλεται στον σκηνογράφο και ενδυµατολόγο Γιώργο Ανεµογιάννη, ενώ σηµαντική ήταν και η προσφορά της Ελένης Καζαντζάκη, δεύτερης συζύγου του Νίκου Καζαντζάκη.
Ο χώρος όπου στεγάζεται το µουσείο σήµερα διαµορφώθηκε εκ νέου σε ένα διώροφο οίκηµα, στο σηµείο όπου βρισκόταν παλαιότερα το πατρικό της οικογένειας Ανεµογιάννη, η οποία είχε συγγενικούς δεσµούς µε τον καπετάν Μιχάλη, τον πατέρα του Νίκου Καζαντζάκη. Πρόκειται για ένα διώροφο σπίτι µε παραδοσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία, στο οποίο έζησε για κάποια χρόνια ο καπετάν Μιχάλης, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που φιλοξενήθηκε σε αυτό και ο Νίκος Καζαντζάκης.
travel.gr/