Ο Άγιος Βασίλειος είναι χωριό του Νομού Ηρακλείου στο Δήμο Βιάννου με 240 κατοίκους και ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα στην ομώνυμη επαρχία.
Απέχει από το Ηράκλειο 75 χιλιόμετρα. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 550 μέτρων, στο λόφο που σχηματίζεται ανάμεσα σε δύο κοιλάδες που διαρρέονται η μία από τον Κρυγιό ποταμό και η άλλη από τον Πλατύακο.
Τα δύο ποτάμια μαζί και με άλλους χείμαρρους της περιοχής ενώνονται σε κάποιο σημείο και συνεχίζουν μετά την πορεία τους μέσω του φαραγγιού της Άρβης.
Η ονομασία του οικισμού οφείλεται από την αρχαία εκκλησία του Αγίου Βασιλείου. Σημαντικός είναι ο διμάρτυρος ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Στυλιανού, ο οποίος βρίσκεται στη μέση περίπου του χωριού. Άλλοι ναοί είναι του Αγίου Τρύφωνα, του Αγίου Βασιλείου μέσα στο χωριό και τα εξωκλήσια του Αφέντη Χριστού, του Αγίου Ραφαήλ, του Αγίου Γεωργίου, της Παναγίας της Λυγιώτισας καιτης Αγίας Φωτεινής , ο οποίος είναι βυζαντινής προέλευσης με τοιχογραφίες.
Άξια αναφοράς μέρη στον Άγιο Βασίλειο, είναι:
α)τα Χάλαυρα. Πρόκειται για ένα τεράστιο βράχο λίγο έξω από το χωριό, που είναι γεμάτος μικρές σπηλιές οι οποίες δημιουργήθηκαν τα παλαιότερα χρόνια από τους κατοίκους, για την εξόρυξη οικοδομικού υλικού (τσάχαλη) με την ιδιότητα του τσιμέντου. Σήμερα ο βράχος, μετά από ενέργειες του Πολιτιστικού Συλλόγου και του Συνεταιρισμού, φωτίζεται και δίνει μια εικόνα φαντασμαγορική στην περιοχή.
β)η Μέσα Βρύση. Είναι η γνωστότερη και μεγαλύτερη πηγή της περιοχής. Ανάμεσα σε τεράστια πλατάνια και μυρτιές η Μέσα Βρύση είναι τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλους. Βρίσκεται στη βόρεια είσοδο του χωριού, και αποτελεί σημείο όπου οι κάτοικοι και οι επισκέπτες μπορούν να δροσιστούν και να ηρεμήσουν. Τα παλαιότερα χρόνια ύδρευε μεγάλο μέρος του χωριού.
γ) το Μελισούρι. Βρίσκεται 500μ βόρεια του χωριού, κάτω από το δρόμο Βιάννος-Ιεράπετρα. Περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλους και σημαντική πηγή για την ύδρευση και την άρδευση του χωριού.
δ) η Λυγιά. Είναι μια πανέμορφη κοιλάδα, σε υψόμετρο 460μ, κατάφυτη από Ελιές και Λυγαριές (απ' όπου πήρε και το όνομα η περιοχή). Στη νότια πλευρά, στην κορυφή του βουνού της Λυγιάς είναι κτισμένη η εκκλησία της Παναγίας και ανατολικά της εκκλησίας δεσπόζει το μνημείο των εκτελεσθέντων πατριωτών το Σεπτέμβρη του 1943. Η θέα από την αυλή της εκκλησίας είναι υπέροχη, προς την πανέμορφη Άρβη και το απέραντο γαλάζιο του Λυβικού πελάγους.
Στα δυτικά βρίσκεται το ύπέροχο φαράγγι της Άρβης και νότια στους πρόποδες του βουνού η ιστορική Μονή του Αγίου Αντωνίου. Βόρεια της Λυγιάς βρίσκεται το βουνό της Βίγλας (670μ), με αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Στη Λυγιά υπάρχουν πολλές παλιές αγροικίες (μετόχια), για την εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων, που είναι κτίσματα ειδικής αρχιτεκτονικής.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια, την μπανανοκαλλιέργεια και την καλλιέργεια πρώιμων κηπευτικών.
Δείτε παρακάτω τις φωτογραφίες από την ανάρτηση της Λίτσας Χριστουλάκη: