Στην πλαγιά ενός καταπράσινου λόφου σε υψόμετρο 170 μέτρα νότια του Φόδελε, στέκει η Μονή του Αγίου Παντελεήμονα με την μακρόχρονη ιστορία και τους θρύλους της να εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες της η οποία και πανηγυρίζει τις επόμενες μέρες.
Όπως διαβάζουμε στην τουριστική σελίδα του Δήμου Μαλεβιζίου, visitmalevizi.gr, αν και δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για την ιστορία της κατασκευής της Μονής, λέγεται ότι οι μοναχοί Μακάριος, Κοσμάς και Ιερεμίας εγκατέλειψαν το παλιό μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στο χωριό Σίσες Μυλοπόταμου και ίδρυσαν τη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα τρία χιλιόμετρα νότια του Φόδελε, στις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στα δεξιά της εισόδου βρίσκεται η επιγραφή «ΣΤΕΝΗ Η ΠΥΛΗ ΚΑΙ ΤΕΘΛΙΜΕΝΗ Η ΟΔΟΣ Η ΑΓΟΥΣΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΖΩΗΝ» με χρονολογία 1677. Από τότε μέχρι και σήμερα η Μονή έχει υποστεί μεγάλες ζημιές κατά τη διάρκεια των κρητικών αγώνων. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, η Μονή του Αγίου Παντελεήμονα υιοθέτησε αρκετούς ρόλους, καθώς μετατράπηκε το 1821 σε πρόχειρο νοσοκομείο, σε αποθήκη εφοδίων την Επανάσταση του 1866, σε καταφύγιο για αντάρτες και γυναικόπαιδα, ακόμα φιλοξένησε και τις συσκέψεις των οπλαρχηγών.
Εκτός από την πλούσια ιστορία της, η Μονή φιλοξενεί και σημαντικά ιστορικά τεκμήρια και κειμήλια της εποχής, όπως την εικόνα του Άγιου Δημήτριου του 1762 και του Άγιου Γεωργίου φιλοτεχνημένη από τον Τζώρτζη Καστροφύλακα. Ένα από τα πιο σημαντικά κειμήλια που σώζει το μοναστήρι σήμερα είναι το τμήμα του Ιερού Λειψάνου από το χέρι του Αγίου Παντελεήμωνος, που φυλάσσεται σε αργυρή θήκη με ανάγλυφες παραστάσεις της Θεοτόκου και του Αγίου. Ακόμη, σε καλή κατάσταση σώζονται και τέσσερις εικόνες του 17ου αιώνα του Μιχαήλ Δαμασκηνού και συγκεκριμένα η Δευτέρα Παρουσία, ο χορός των Αγίων Πάντων, ο Άγιος Ονούφριος, ο Άγιος Γεράσιμος, καθώς και ο Άρχων Μιχαήλ που είναι έργο της Κρητικής Σχολής.
Όταν βρεθείτε στον Εθνικό δρόμο του Ηρακλείου, στρίψτε δεξιά στο 21,5 χιλιόμετρο και μέσω διακλάδωσης με χωματόδρομο 3,5 χιλιομέτρων επισκεφτείτε τη μοναδική Μονή του Αγίου Παντελεήμονα. Η οδική σήμανση θα σας βοηθήσει αρκετά, ενώ ο χωματόδρομος δε θα σας εμποδίσει να φτάσετε στο πανέμορφο μοναστήρι.